Als belangrijk(st)e investering moeten human resources in 2025 voortaan op de balans

Het is zo’n beetje het grootste cliché in de jaarlijkse toespraak van de CEO: dat de kennis en vaardigheden van werknemers bijzonder waardevol zijn voor het bedrijf, en dat de onderneming nergens zou zijn zonder het ‘menselijk kapitaal’. Maar veel meer dan een lippendienst is dat niet.

Kosten voor recruitment, opleiding, verloop, verzuim en medewerkersbetrokkenheid zijn geen uitgaven, maar investeringen in toekomstige kasstromen

Zelden wordt de gedachte dat het medewerkersbestand werkelijk een belangrijk ‘activum’ van de onderneming vormt, uitgewerkt. Er wordt niet of nauwelijks gekeken naar wat medewerkers en hun prestaties ook werkelijk waard zijn, laat staan dat dit in effect op de ondernemingswaarde wordt uitgedrukt.

En de risico’s van het gebrek aan visie op aantrekken, binden en behouden van talent en falend strategisch HR-beleid komen al helemaal niet aan de orde. Er is wel over al deze onderwerpen gesproken en geschreven – maar toch vooral academisch. Uiteindelijk zijn er nog steeds geen jaarverslagen en/of management accounting opstellingen in de praktijk.

Bron van waardecreatie

‘Money talks’. En dat draagt er vaak toe bij dat de CHRO geen voet aan de grond krijgt in de boardroom. Immers, HR wordt te vaak gezien als ‘kostenpost’, en niet als ‘bron van waarde(creatie)’. Daarmee is het niet onmiddellijk een daadwerkelijke topprioriteit voor in de boardroom.

Dus lijkt het een goed idee de kasstroomeffecten, het investeringskarakter én de risico’s van gebrek aan visie op talent en het (gebrek aan) strategisch HR-beleid in kaart te brengen, zodat de CHRO eerder als een volwaardige gesprekspartner op topniveau zal worden gezien. Immers, als (investeringen in) human resources op de balans komen, worden ze onderdeel van het geïnvesteerd vermogen waarover waarde moet worden gerealiseerd.

Kosten voor recruitment en selectie, opleiding en cultuurontwikkeling, verloop en verzuim, medewerkersbetrokkenheid et cetera zijn niet louter uitgaven in het verslagjaar maar investeringen in toekomstige kasstromen. En als de risico’s worden meegewogen in de discountrate dan heeft dat een (stevig) effect op de ondernemingswaarde.

Makkelijk geschrapt

Nu blijft HR een item dat zich ‘makkelijk’ in operationele metrics laat afvinken. Daarmee is het waarde potentieel van HR als het ware non-existent. De focus ligt volledig op HR ‘als kostenpost’ – waar al te makkelijk in geschrapt kan worden.

Dat is ook niet per se verwonderlijk omdat nimmer échte pogingen zijn gedaan om van HR méér dan een kostenpost te maken. En niet in de laatste plaats omdat rondom HR een nogal Rijnlandse sfeer hangt van ‘geld kan geen drijfveer zijn’. En daarmee blijven boardroom en HR twee werelden apart die elkaar wel treffen in de jaarlijkse budgetaanvragen maar niet in de strategie valuation.

Beheers je die factoren slecht, dan gaat het risico omhoog – en de waarde omlaag

Wil HR meer zijn dan een P&L item, dan moet het waarde aspect voor de board nadrukkelijk worden ontwikkeld. HR is niet louter een operationeel item, maar ook een waardebepalende factor. Dat betekent in de eerste plaats dat HR uitgaven nadrukkelijk ook in het licht van investeringen gezien moeten kunnen worden.

Daarmee verplaatst een deel van het HR-belang zich naar de balans – een plaats waar de board in ieder geval haar gedachten over moet laten gaan: dit stimuleert bewustwording. Daarnaast is het nodig om naar factoren op zoek te gaan die niet onmiddellijk op cash te zijn waarderen. Maar wel risico reflecteren: dit leidt tot een strategische afweging. Beheers je die factoren slecht, dan gaat het risico omhoog – en de waarde omlaag.

Nadrukkelijk beleden

We leven in een tijd van talent schaarste, de ‘war for talent’, een tijd waarin het belang van ontwikkeling, opleiding en vaardigheden nadrukkelijk wordt beleden. Laten we dan ook het waarde-potentieel van human resources recht doen en het als activum zichtbaar maken zodat er als board verantwoording over kan worden afgelegd.

Doorslaggevend zou moeten zijn: als je HR-inspanningen op de juiste manier weet te activeren, dan stijgt het geïnvesteerde vermogen. En zo krijgt die jaarlijkse toespraak écht inhoud.