Erwin Rengers, CHRO Hyva: “Onze purpose is een beetje verstopt, maar die is er wel degelijk”

Het is een succesverhaal, de geschiedenis van Hyva. In een kleine 45 jaar is het productiebedrijf uitgegroeid tot een internationaal concern met bijna 4.000 werknemers. Toch gaat de organisatie op de schop, zegt CHRO Erwin Rengers. En moet de cultuur veranderen: "Niet alleen IQ, maar ook EQ."

Toen Erwin Rengers twee jaar geleden aantrad als CHRO van Hyva, trof hij een uit zijn krachten gegroeid bedrijf aan. Sinds de oprichting door Jaap Vaandrager in Alphen aan de Rijn 1979 is Hyva – de naam is een samentrekking van ‘hydrauliek’ en ‘Vaandrager’ – stormrmachtig gegroeid.

“Hoe informeel Hyva ook is, online Q&A-sessies met de CEO waren twee jaar geleden nog ondenkbaar”

Aanvankelijk richtte het bedrijf zich op het produceren van ‘front end’ hydraulische telescoopcilinders die gebruikt worden voor het ‘kippen’ (heffen, kantelen en lossen) van kipperbakken op vrachtwagens. De telescoopcilinders vormen nog altijd het hart van het bedrijf – het is wereldwijd marktleider, met een aandeel van meer dan 40 procent.

In de loop van de jaren is de portefeuille uitgebreid met verschillende producten, waaronder containerverplaatsingssystemen (haak- en portaalarmsystemen), autolaadkranen (vast en mobiel), en afvalverwerkingsapparatuur met aanvullende transportoplossingen zoals horizontale laad- en losvloeren en afdekkingssystemen.

De internationale uitbreidingsdrift van de veelvuldig in het vliegtuig zittende Vaandrager was ongekend, en de private equity die na zijn vertrek in 2004 het bedrijf in handen kregen deden weinig voor hem onder. Inmiddels is het bedrijf actief in meer dan 110 landen, met productiefaciliteiten verspreid over China, India, Brazilië en Europa.

Grote kansen door elektrificatie en digitalisering

En nog altijd richt Hyva zich op innovatie en groei. “Vooral elektrificatie en digitalisering bieden grote kansen”, zegt Rengers. Recentelijk is het bedrijf bijvoorbeeld op de markt gekomen met een systeem dat kippen efficiënter, veiliger en gemakkelijker maakt. Het biedt klanten de mogelijkheid om via de cloud gegevens te verzamelen en te analyseren voor een betere beladingsgraad van vrachtwagens en om de levensduur van de cilinders te verhogen.

Een ander nieuw product, is de elektrische KENNIS e-Power kraan, met een intelligent elektronisch besturingssysteem dat de elektrische voeding optimaliseert en de accu’s oplaadt terwijl het voertuig in beweging is. De elektrische aandrijving biedt grote voordelen, waaronder efficiënter energieverbruik en een significante verbetering voor het milieu doordat de autolaadkraan geen schadelijke uitlaatgassen produceert en geen geluidsoverlast veroorzaakt.

Het bedrijf heeft daarnaast een hele reeks lichte apparatuur voor elektrische vrachtwagens geïntroduceerd om hun stroomverbruik terug te dringen. Het ziet een enorm potentieel in – vooral – Azië, India en Afrika voor een heel scala van producten en diensten op het gebied van afvalverwerking.

“De medewerkers krijgen veel ruimte om eigen initiatief te nemen en ideeën aan te dragen”

Het bedrijf heeft de juiste ‘can do’-mentaliteit om in te spelen op al dit soort kansen, zegt Rengers. Het gedachtegoed van de oprichter wordt nog altijd uitgedragen: “De cultuur van Hyva wordt gekenmerkt door ondernemerschap, klantgerichtheid, trots op het product, down to earth mentaliteit en informele communicatie. De medewerkers krijgen veel ruimte om eigen initiatief te nemen en ideeën aan te dragen. Er wordt ook veel samengewerkt en we helpen elkaar.”

Vooral die klantgerichtheid is typerend voor Hyva. Soms is het zelfs zo klantgericht dat het à la Steve Jobs producten lanceert waarvan klanten niet eens wisten dat ze er behoefte aan hadden: “We hebben altijd een ‘push-and-pull-strategie’ gehad. Aan de ene kant willen we op eigen initiatief zaken op de markt brengen, en moedigen we medewerkers aan om vooral met ideeën hiervoor te komen.

“En als er geen budget voor is, dan wordt dat voor echt goede ideeën wel vrij gemaakt: wij zweren bij ‘budget follows plan’. Aan de andere kant bieden we ook oplossingen waar klanten om vragen.” Ook de concurrentie van Hyva houdt het bedrijf scherp: “Een aantal van onze producten op de markten wordt ‘gecommodificeerd’. Om niet aan prijsconcurrentie ten onder te gaan, moet je blijven innoveren.”

De schaduwzijde van die sterke klantgerichtheid en voortdurende vernieuwingsdrang is dat het bedrijf wel ‘complex’ en ‘ingewikkeld’ is geworden.

Minder complexiteit gewenst

Hyva heeft producten die op voorraad worden gemaakt (kranen, cilinders). Daarnaast biedt het ook maatwerk aan – zo is het bedrijf een ‘bodybuilder’: in ‘workshops’ c.q. werkplaatsen kunnen de chassis van vrachtwagens op verzoek van een klant worden uitgerust met kranen en andere apparatuur.

Het levert daarnaast ‘cloudoplossingen’ en andere software. Het produceert complete units voor verwerking van afval, die van land tot land moeten worden aangepast om te voldoen aan de daar geldende wet- en regelgeving. Een reusachtig bedrijf, dat per land is georganiseerd, waardoor het ook wat logger is geworden. Een reus op lemen voeten.

“Voor HR streven we naar één onboardingproces, één job framework en één proces van hoe je met beoordelen en belonen omgaat”

Behalve dat het bedrijf hierdoor wat minder snel innovatief is dan het zou willen, is het ook te weinig wendbaar om de huidige volatiliteit goed het hoofd te kunnen bieden. Hyva groeit momenteel mondjesmaat, zegt Rengers. Maar het bedrijf heeft in de afgelopen jaren pas op de plaats moeten maken door problemen met de toevoer van staal en andere grondstoffen en allerlei sterke prijsstijgingen.

Covid en de geopolitieke spanningen hebben ook hun sporen nagelaten: Hyva heeft bijvoorbeeld z’n activiteiten in Rusland moeten opgeven en de inkomsten uit activiteiten in de Oekraïne zijn gedecimeerd.

“Twintig jaar geleden was een dergelijke complexiteit misschien onvermijdelijk. Maar door de opmars van de digitalisering hoef je daar geen genoegen meer mee te nemen”, zegt Rengers. Samen met CEO Alex Tan heeft hij daarom een transformatie ingezet die in het teken staat van vereenvoudiging en focus.

Ondersteunende diensten gecentraliseerd

Het accent verschuift van de landenorganisaties naar drie, verticaal geïntegreerde business units – components (met cilinders als belangrijkste productgroep), kranen (een grote markt, maar ook eentje waar Hyva een nichespeler is en zal blijven, verwacht Rengers) en recycling (container handling en waste handling, ‘onze groeibriljant’).

Ook zullen de ondersteunende diensten worden gecentraliseerd en hun activiteiten en processen worden gestandaardiseerd, denk aan Finance, IT en HR. Een meerjarenproject, dat moet leiden tot ‘meer efficiëntie en consistentie’, aldus Rengers.

“Voor HR streven we bijvoorbeeld naar één onboardingproces, één job framework en één proces van hoe je met beoordelen en belonen omgaat. Zodat HR-medewerkers over de hele wereld een hogere toegevoegde waarde kunnen leveren door zich beter te richten op de business en de mederwerkers. Zonder dat ze steeds worden afgeleid door allerlei ad hoc-taken.

“Je creëert met feedback een hoger ‘level of engagement’. Mensen raken meer betrokken.”

“En als het even kan met informatie die afkomstig is uit één HR-systeem, in plaats van steeds allerlei data te moeten ‘crunchen’ in Excel. Het wordt makkelijker om online trainingen aan te bieden voor grote groepen, desgewenst zelfs wereldwijd en om allerlei ‘best practices’ uit te wisselen.

Zaken als talentmanagement en succession-planning kunnen dan ook veel beter worden gestructureerd. Uiteraard blijven de landenorganisaties heel belangrijk, zeker waar het gaat om sales en de contacten met onze klanten. Ook voor engineering, vooral in de recycling business, is veel kennis van lokale wetten en gewoonten nodig. Maar standaardisatie van processen geeft de toon aan.

Nieuwe cultuur

De organisatorische veranderingen moeten wat Rengers betreft hand in hand gaan met een culturele verandering. Een cultuuromslag is een te groot woord: het is bepaald niet de bedoeling dat het ondernemende en innovatieve karakter van het bedrijf verdwijnt. Maar het bedrijf is wel erg technisch gedreven, erg pragmatisch, en is in voetbaltermen sterker in ‘daden’ dan in ‘woorden’.

Rengers heeft liever ‘niet alleen IQ, maar ook een hoger EQ’ in het bedrijf. Meer en betere communicatie, niet alleen van boven naar beneden maar ook in de omgekeerde richting. Meer feedback van medewerkers, niet alleen als het gaat om ideeën voor producten, maar ook als het gaat om de organisatorische veranderingen. Het moet alle verandermaatregelen vergemakkelijken, zegt Rengers.

“Je creëert er een hogere ‘level of engagement’ mee. Mensen raken meer betrokken.” Vandaar ook dat hij initiatieven als een tweemaandelijkse online Q&A-sessie met de CEO heeft ingevoerd. “Hoe informeel Hyva ook is, dit was twee jaar geleden nog ondenkbaar.”

Aantrekkelijker positionering op de arbeidsmarkt

Maar het is niet alleen omwille van het ‘change management’ dat Rengers inzet op een cultuur die zich ook kenmerkt door een ‘hoger EQ’. Ook moet dit bijdragen tot een aantrekkelijkere positionering van het bedrijf op de arbeidsmarkt. Ook hier geldt: op het eerste gezicht is daar niet zo veel mis mee.

Hyva heeft een dijk van een reputatie onder klanten, en dat werkt door op de arbeidsmarkt. In landen als China, India en Brazilië heeft het ook geen grote problemen om aan personeel te komen. Anders ligt dat in landen als Nederland en Duitsland, waar de vergrijzing op de arbeidsmarkt zich laat gelden en jongere medewerkers lastig te vinden zijn.

Zeker als het gaat om ingenieurs, IT’ers, softwareontwikkelaars en monteurs voor de werkplaatsen. Zij voelen zich wellicht eerder aangetrokken tot het bedrijf als ze het idee hebben dat op allerlei terreinen kunnen meepraten en kunen identificeren met de purpose van het bedrijf.

“We doen meer dan alleen mooie producten maken. We leveren een bijdrage aan een betere en groenere wereld…”

Vrouwen zijn ook nog niet bepaald rijk vertegenwoordigd in de sollicitantenpoule van een sterk technisch georiënteerd bedrijf als Hyva. Ook voor hen geldt dat een hoger cultureel EQ hun enthousiasme wellicht zal vergroten. Het is te hopen: Hyva streeft naar 50 procent vrouwelijke medewerkers, zeker in leidinggevende functies.

Om de positionering op de arbeidsmarkt helemaal helder te krijgen en de aantrekkelijkheid van Hyva voor (jonge) werknemers te vergroten, wil Rengers ook dat de purpose van het bedrijf verduidelijken.

Kers op de taart
Deze kers op de bedrijfsculturele taart ontbreekt nu nog, maar Rengers is ermee bezig: “We doen meer dan alleen mooie producten maken. We leveren een bijdrage aan een betere en groenere wereld met onze efficiënte en innovatieve oplossingen, vooral voor de transportsector.

Tegelijkertijd is sustainability een kernbegrip voor ons, vooral doordat we ons sterk richten op elektrificatie en door onze activiteiten op het gebied van vuilnisverwerking. We hebben wel degelijk een purpose, zij het nog een beetje verscholen. De komende tijd willen we deze expliciet maken.”