Frustratietolerantie belangrijkste skill 2025: “Ongemak omarmen verbetert werkprestaties”

Begin 2019 stapte het hoofd innovatie van budgetmaatschappij Vueling Airlines het kantoor van de hoogste baas binnen. Ze had zichzelf afgevraagd of het bedrijf over tien jaar nog wel een vliegmaatschappij zou zijn en kwam tot de conclusie dat het gebaat zou zijn bij het investeren in geheel nieuwe diensten.

Hoe meer je oefent met het omarmen van ongemak, hoe beter je er mee om kunt gaan

Uit haar onderzoek bleek dat het aanbieden van een dienst waarbij mensen online verbinding kunnen maken met elkaar een goede aanvulling zou kunnen zijn. Bij een luchtvaartmaatschappij draait het immers niet alleen om mensen van A naar B te brengen, maar om mensen met elkaar in contact te brengen, zo concludeerde de innovatiebaas. En dat zou dus óók online kunnen. Uit haar onderzoek kwam een goede investeringskandidaat naar voren: Zoom.

Maar de CEO was zo overvallen door dit krankzinnige idee dat hij niet goed uit zijn woorden kwam en zei het een absurd idee te vinden. Daarmee hield het gesprek op en het was duidelijk dat er geen verder onderzoek meer naar het idee mocht worden gedaan. Een jaar later, in 2020, lag het passagiersvliegverkeer zo goed als stil door de pandemie en zat de hele wereld te ‘Zoomen’…

Was de CEO van Vueling een jaar eerder minder overmand geraakt door frustratie door een in zijn ogen ‘idioot’ idee dat indruiste tegen alles waarin hij geloofde, had hij wellicht zijn voordeel kunnen doen met een – achteraf – briljant idee.

Omgaan met ongemak

Dit soort frustraties kan ontstaan door allerlei situaties: van het vastlopen in een taak tot iets niet begrijpen. Maar even goed ook door het niet kunnen accepteren dat een collega een andere mening heeft, ongevraagd advies voorgeschoteld krijgen of overgevoelig zijn voor kritiek. Frustratie geeft onbehagen, ontevredenheid, of ergernis en gaat vaak gepaard met een gevoel van machteloosheid.

Het kunnen omgaan met ongemak en opvangen van problemen, tegenslagen en teleurstellingen wordt frustratietolerantie genoemd. Als je kalm blijft als de dingen anders gaan dan je zou willen en constructief reageert op de situatie, heb je een hoge frustratietolerantie.

Maar kun jij moeilijk omgaan met onzekerheid en situaties waar je weinig of geen invloed op hebt, dan raak je snel gefrustreerd. Je laat je overweldigen door een tegenslag of een teleurstelling en kritiek komt zo hard binnen dat je het ziet als een persoonlijke afwijzing. Ergernissen stapelen zich op, al snel ben je niet meer te genieten en sluit je je af.

Kort lontje

Frustratie heeft een negatief effect op de productiviteit en het welzijn van werknemers. Teveel frustratie leidt tot mopperen, klagen, zaken uitstellen of juist impulsief handelen, collega’s uit de weg gaan en tegenwerken. Of erger nog, tot woede, agressie en het verliezen van de zelfbeheersing. Het niet onder controle hebben van frustratie kan dus makkelijk uitgroeien tot een conflict.

Het aantal conflicten op de werkvloer is niet mals. Uit diverse onderzoeken blijkt dat ongeveer 85% van de medewerkers wel eens te maken heeft met een of ander soort werk-gerelateerd conflict en bijna een derde (29%) heeft dat zelfs vaak of altijd. Niet voor niets zijn de cijfers van stress, burn-out en uitval op de werkvloer zo hoog en is de betrokkenheid van medewerkers nog nooit zo laag geweest.

Het wordt steeds belangrijker om je comfortabel te voelen met oncomfortabel te zijn

Het stressniveau op de werkvloer stijgt terwijl de wereld continu in beweging is en steeds dynamischer wordt. Veel problemen zijn zo complex dat voor de hand liggende antwoorden niet goed werken. Er is dan een andere aanpak nodig, maar daar zijn mensen vaak onbekend mee. Daarbij komt dat oplossingen en ideeën beter worden als er vanuit verschillende perspectieven naar wordt gekeken, maar dat gaat meestal niet zonder slag of stoot. Dat kan mensen enorm oncomfortabel maken waardoor de stress en frustratie toenemen en men zich nog meer afsluit voor verandering.

Met een toename van complexiteit en verandering in de wereld en op de werkvloer wordt het steeds belangrijker om je comfortabel te voelen met oncomfortabel te zijn. Om moeilijke situaties niet uit de weg te gaan, maar ze juist te omarmen. Om open te staan voor een andere mening en niet meteen je eigen gelijk te willen halen. En om samen te werken aan schijnbaar onmogelijke problemen en ze toch op te lossen.

Makkelijker gezegd dan gedaan?

Het goede nieuws is dat je de frustratietolerantie kunt verhogen door ongemak juist bewust op te zoeken. Bijvoorbeeld door een gesprek aan te gaan met een collega met een totaal andere mening, een taak op te pakken die je nog niet beheerst, of iets te doen waar je bang voor bent. De crux is om niet te groot te beginnen en steeds een beetje verder te gaan. Want hoe meer je oefent met het omarmen van ongemak, hoe beter je er mee om kunt gaan.

In plaats van te verkrampen bij veranderingen of nieuwigheden, ervaar je ze als opwindend en enerverend. Je wordt steeds flexibeler en je zelfvertrouwen groeit. Die opwaartse spiraal maakt een hoop positieve energie los en dat werkt aanstekelijk. Het gebrom en geklaag op de werkvloer verdwijnen als sneeuw voor de zon. Niet alleen fijn voor jezelf, maar ook voor je collega’s!