Hoe digitale transformatie wél succesvol wordt!
Door Oscar Lausegger | HCM Strategy Director Benelux
Op dit moment kan bijna niemand feiten op tafel leggen over de relatie tussen technologie-organisatie-productiviteit, en hoe die er eigenlijk uitziet of er zo goed mogelijk uit zou moet zien. Of om het in de woorden van Steven Hawking te zeggen: “Gevaarlijker dan onwetendheid is de illusie van kennis.”
Digitale transformatie is primair transformatie en geen digitalisering van het bestaande. Een nieuwe studie door Oracle en WHU’s Otto Beisheim School of Management toont aan dat technologie cruciaal is voor het succes van het bedrijf, maar dat het gebruik ervan alleen productiviteit creëert wanneer er rekening wordt gehouden met zeven factoren.
Concurrentievoordeel creëren
Investeren in technologie is geen doel op zich. Het doel is eerder om een relatief concurrentievoordeel van de organisatie te creëren. Een combinatie van processen, vaardigheden, cultuur en middelen, zoals bijvoorbeeld technologie die iets kan doen ‘om voorop te blijven lopen’.
Daarom is een goed onderbouwd model nodig dat is gebaseerd op het aanpassingsvermogen en de wendbaarheid van de organisatie. Wij noemen dat het Adaptable Business Model, een nieuwe manier om bedrijven te helpen zich te oriënteren, hun efficiëntie en productiviteit te verbeteren.
Organisatie-efficiëntie tweederde verbeterd
Volgens het onderzoek kan de organisatie-efficiëntie met bijna tweederde toenemen als technologie wordt geflankeerd door zeven factoren, waaronder een ondersteunende bedrijfscultuur en een digitale visie op de lange termijn. Wanneer daarentegen oplossingen, systemen en dergelijke worden gebruikt zonder deze zeven factoren, neemt de efficiëntie toe met maar iets minder dan vijf procent.
De Oracle-studie levert niet alleen nieuwe resultaten op bij het kwantificeren van de algehele context. Ze werkt ook de belangrijke drijfveren en katalysatoren van technologie uit, evenals hun prioritering in detail. Al met al biedt het een soort ‘management-kompas’ voor de digitale wereld.
Ondernemersmentaliteit
De factoren die we in de studie hebben geïdentificeerd en die daadwerkelijk een boost geven aan technologie zijn: datagestuurde besluitvorming (bewijs), openheid voor verandering, ondernemersmentaliteit, een gedeelde digitale visie, kritisch denken en onderzoeken, een geïndividualiseerde leercultuur en open-mindedness, communicatie en samenwerking.
Aan deze zeven factoren moeten bedrijven zich committeren om hun digitale toekomst veilig te stellen.
• Op gegevens gebaseerde (op feiten gebaseerde) besluitvorming: goed geïnformeerde beslissingen zijn essentieel. In het bijzonder omdat we ons in de toekomst op onbekend terrein zullen begeven. De kwantificering van input en output is essentieel. Vooral tegen de achtergrond van het proberen te breken met de gevestigde patronen, is deze factor cruciaal.
• Openheid voor verandering: er is een zekere traagheid bij ieder mens, maar ook in bedrijven en organisaties. Verandering is altijd ongemakkelijk en moet daarom goed onderbouwd zijn. Het is een kwestie van cultuur: geloven dat bijvoorbeeld robotisering kansen biedt i.p.v. bedreigingen. Bij openheid hoort niet alleen volledige openheid maar ook de acceptatie dat er kritisch meegedacht wordt door iedereen binnen de organisatie.
• Individuele leercultuur: zoals u weet, gaan nieuwe dingen hand in hand met het onbekende. Dus als ik streef naar door technologie ondersteunde verandering of optimalisatie, is het niet voldoende om één training te geven. Leren moet altijd, gestaag en individueel. Er is echter geen catalogus met vooraf gedefinieerde trainingscursussen beschikbaar, maar bedrijven moeten de individuele ruimte bieden zodat het individu voor hem of haar de juiste keuzes kan maken.
• Open communicatie en samenwerking: transparantie en samenwerking moeten worden bevorderd, omdat deze niet wordt nageleefd. Volgens het onderzoek houden de meeste werknemers hun kennis liever voor zichzelf. Flexibiliteit in ruimte en tijd is technisch eenvoudig te implementeren. Echte samenwerking vereist een bepaalde leiderschapscultuur, maar ook de mogelijkheid om te profiteren van de resultaten, bijvoorbeeld op het gebied van loopbaanontwikkeling.
• Gemeenschappelijke digitale visie en participatief leiderschap: ‘Samen’ is hier het sleutelwoord. Klassieke hiërarchische managementbenaderingen moeten op zijn minst worden aangevuld in termen van ‘vrijheid van meningsuiting’. Ideeën die de gevestigde paden ‘tarten’, moeten ruimte kunnen vinden. Een meer projectgerichte werkorganisatie en onmiddellijke feedback maken deel uit van een meer participatieve leiderschapsstijl. Een algemeen begrip van waar de digitale reis naartoe gaat, is de basis.
• Mindset van ondernemers (ondernemersgeest): een bedrijf dat heeft begrepen dat het zich permanent moet aanpassen aan de behoeften op de lange termijn van medewerkers die handelen op een niveau van ondernemerschap. Om dit te kunnen doen, moeten ze zichzelf en hun ideeën kunnen uitproberen, het trial-by-error-principe. Tegelijkertijd kan het bedrijf eisen dat aan deze ideeën een zinvolle business-case is gekoppeld. De beoordeling hiervan ligt in eerste instantie bij degene die het idee heeft ontwikkeld, net als bij een ondernemer!
• Kritisch denken en vragen: in een wereld waar alle informatie permanent beschikbaar is, is het belangrijker om de juiste vragen te kunnen stellen en complexe inhoud samen te brengen – alleen of in een team. Het herkennen van fundamentele correlaties in effecten, het continu opnieuw evalueren van keuzes en strategieën leidt tot een beter overall resultaat.
Routeplanner voor de uitdagingen van digitale verandering
De resultaten van ons onderzoek bieden nuttige inzichten en aanbevelingen voor acties die het gevoel van digitale desoriëntatie vermijden met behulp van een soort routeplanner. Het kiezen van de juiste tool en mindset kan een belangrijke positieve rol spelen bij het verbeteren van de productiviteit van organisaties.
Onze studie en de bijbehorende overwegingen laten duidelijk zien dat de digitale transformatie veel meer is dan alleen een IT-onderwerp. Het moet worden geaccepteerd en ondersteund door het hele bedrijf – van het bestuur tot het operationele niveau. De hier genoemde zeven factoren zijn de feitelijke katalysator voor het succes van een technologische implementatie.
Positief effect
Ze helpen om de efficiëntie van een organisatie met twee derde te verhogen. Het aanpasbare bedrijfsmodel helpt aantoonbaar om efficiënter te worden en heeft een positief effect op het totale resultaat.
Adaptiviteit is niet zozeer een HR-thema, maar vooral een mensen-onderwerp. Het is het inzicht dat mensen de onderneming zijn en dat ze dienovereenkomstig worden gevormd en ontwikkeld.
Management en HR creëren idealiter de voorwaarden om de genoemde zeven factoren te realiseren. ‘Maak werk humaner’ moet het resultaat zijn in termen van ondernemersvrijheid, echte bijdrage, en het gevoel van aan iets groters deel te nemen.