Jean-Paul Lucassen, People Analytics NS: ‘Er is écht geen M/V-loonkloof bij NS’

“Loonkloof mannen en vrouwen blijft slinken”, meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek midden vorig jaar. Volgens het CBS bedroeg de loonkloof – het verschil in bruto-uurlonen – tussen mannen en vrouwen in 2019 14 procent, en daarmee lager dan ooit. Welbeschouwd ligt dat percentage nog lager. 

De loonkloof tussen man en vrouw wordt namelijk niet alleen veroorzaakt door sekseverschillen, maar ook door verschillen in zaken als leeftijd, opleiding en ervaring. Als je de invloed daarvan incalculeert is het verschil een procent of 5 (bij overheden) of 7 (bij bedrijven, cijfers over de arbeidsmarkt 2018). Een gering verschil – maar toch een verschil: de meeste organisaties belonen vrouwen minder goed dan mannen voor hetzelfde werk. 

Steeds meer belang

Zo niet bij NS, zegt People Analytics Lead Jean-Paul Lucassen van het bedrijf. Onlangs rondde zijn afdeling voor het tweede achtereenvolgende jaar een onderzoek af naar de beloning van de 17.000 medewerkers in de NS-cao en de verschillen daarbinnen. En dan in het bijzonder naar de verschillen in beloning tussen mannen en vrouwen (een kwart van alle werknemers). “Een onderwerp waaraan in de maatschappij steeds meer belang wordt gehecht. Ook door ons.” 

“Uit het onderzoek blijkt dat vrouwen bij ons iets meer verdienen dan mannen. Tenminste als je de meestgebruikte methode gebruikt, en kijkt naar het uurloon zonder te corrigeren voor allerlei andere variabelen. Maar dat zegt natuurlijk niets.” NS meet volgens eenzelfde methode als het CBS – een 'moeilijke maar zuivere methode' aldus Lucassen – en heeft de uitkomsten daarvan laten verifiëren door een externe partij, HR-adviesbureau Focus Orange. 

Rekenkundige verschillen 

De belangrijkste conclusie: dat er geen loonkloof is (met een slag om de arm, maar de onvermijdelijke rekenkundige verschillen zijn bij NS in ieder geval niet te verklaren door geslacht). Wat een gemiddelde werknemer (m/v) bij NS dan verdient, wil Lucassen overigens uit concurrentieoverwegingen niet kwijt.

Vaak worden de uitkomsten van de analytics-afdeling van NS gebruikt om veranderingen door te voeren. “Denk aan maatregelen om het ziekteverzuim aan te pakken of om een hoog personeelsverloop tegen te gaan. Daarvoor zijn wij twee jaar geleden ook opgericht: om data te verzamelen en om 'fact-based' te kunnen werken.” 

Urgentere zaken

In dit geval is dat niet aan de orde, en zullen de uitkomsten van het onderzoek geen aanleiding geven tot maatregelen. “We doen het op dit terrein kennelijk heel goed. In theorie zouden we misschien wat kunnen doen om te zorgen dat er geen loonkloof ontstaat, maar waarom zouden we? Er zijn urgentere zaken.”