Maatschappelijke onrust speelt door op de werkvloer – hoe pakken we dit als HR-leiders samen aan?

Door Anna-Bo Bouwens, community manager CHRO

Dit jaar heb ik weer op verschillende manieren gezien hoeveel sterker we staan als we samen komen en hoeveel energie we elkaar kunnen geven. Eén van die momenten was tijdens mijn reis door Borneo. Voor wie in Indonesië is geweest, is het vast herkenbaar als ik zeg dat de bevolking bijzonder open en vriendelijk is.

“Ze voelen zich niet gehoord of gezien terwijl de problemen duidelijk onoverkomelijk zijn”

Ik leerde daar over ongeschreven sociale regels die heel anders zijn dan die van ons. Zoals de mooie regel, wanneer je naar iemand open lacht, je daarmee aangeeft open te staan voor een praatje. Mensen zijn dan ook voortdurend met elkaar in gesprek als oude bekenden.

Ze zijn meer een community dan landgenoten, ze hebben geleerd of misschien wel niet afgeleerd dat je samen veel verder komt dan alleen. Dat vreemden alleen maar vreemden zijn zolang jij ze daarvoor houdt. Wie met pech langs de weg staat, ziet voorbijgangers stoppen om te helpen, altijd.

Dat vertrouwen op elkaars hulp vinden wij in ons individualistische land moeilijk. Terwijl wij elkaar met onze enorme uitdagingen absoluut nodig hebben.

Onrust, angst en egoïsme

Naast de bestaande maatschappelijke spanningen die nog opvallender zijn geworden tijdens de pandemie, is dit jaar ook oorlog uitgebroken, met een energiecrisis als gevolg. De dreigende klimaatcrisis, het woningtekort en de hoge inflatie maken het beter. Het zorgt voor onrust, angst en egoïsme. Waar wij allemaal op onze eigen individuele manier op reageren. Daarin zie ik vanuit mijn bubbel drie stromingen:

De stroming van vitaliteit: het heersende idee dat we alles wat er komen gaat wel aankunnen
Je vindt er de mensen met vertrouwen in zichzelf en de medemens. Dat we uiteindelijk snel genoeg zijn om de echte verwoestende effecten van de klimaatcrisis voor te zijn.

Dat de voorspelde recessie wel mee zal vallen. Dat je met doemdenken de strijd sowieso niet gaat winnen. Deze mensen eten iets minder vlees, vliegen iets minder vaak en erkennen dat ook zij een bias hebben. Ze proberen zich aan te passen naar nieuwe bevindingen, daar waar het wel nog comfortabel kan.

De stroming van groeiende weerstand; eigenlijk is alles al kapot
Hierin zie je mensen die het gevoel hebben altijd aan het kortste eind te trekken en dat vaak ook doen. Ze voelen zich niet gehoord of gezien terwijl de problemen duidelijk onoverkomelijk zijn. Zij zoeken heil in complottheorieën, zijn bang dat hun stukje vlees of kans op een huis wordt afgepakt.

Hier zie je ook degenen die met trucks de straat op gaan of tomatensap over een Van Gogh gooien. Deze groep voelt die urgentie en doet er alles aan om dat gevoel over te brengen, online en offline. Deze groeiende weerstand kan omslaan in agressie.

“Alles voor een gezond en goed leven, doen waar je zin in hebt en het niet nodig vinden om daar verandering in te brengen”

De stroming van de individualisten; Ik zorg voor mijzelf en mijn gezin
Deze groep werkt om leuke dingen naar keuze te kunnen doen. Alles voor een gezond en goed leven, doen waar je zin in hebt en het niet nodig vinden om daar verandering in te brengen. Het zijn de mensen die niet telkens willen nadenken over wat de C02-voetafdruk is van een product of de werkomstandigheden in een fabriek. Zolang zij zich maar goed voelen: ‘’Ik gun het mezelf even lekker’’.

Ik herken mezelf in elk van deze stromingen, waardoor de verdeeldheid iets overzichtelijker wordt. Hoe gaan jullie om met deze verdeeldheid in de organisatie en op de werkvloer? Onder klanten en relaties? Hoe kijken jullie hiertegen aan?

Ik kijk uit naar de inspiratievolle gesprekken en discussies over deze en andere hete hangijzers die de community ook in het komend jaar zullen bezighouden én verbinden. We doen het tenslotte samen.

Anna-Bo Bouwens, CHRO Community Manager | ABouwens@chro.nl