“Vertraag, zoek naar vaste waarden en maak ons vak weer menselijk”

Twee thema’s die mij de afgelopen tijd hebben beziggehouden, zijn ‘vertragen’ en het zoeken naar ‘vaste waarden’. Dit als tegenhanger van de grootschaligheid die onpersoonlijk en gemakzuchtig is. Online zijn producten, geëtaleerd in mooie plaatjes, of thuisbezorgmaaltijden allemaal binnen een paar klikken bereikbaar. Tegelijkertijd zien we steeds meer kleine winkels die lokale levensmiddelen of zelfgemaakte producten verkopen.

“Hoe groot een organisatie is, doet er niet toe. Aandacht voor het menselijke is een keuze die elke organisatie kan maken.”

Eerlijke groente, kaas of kleding. Zoals bij mij in de Zeeheldenkwartier kantoorboekhandel Roda (door twee broers en hun moeder gerund), wijnwinkel en -café Marius voor een (h)eerlijk glas wijn en gerechten, en groentewinkel Rutten, waar tomaten en komkommers nog echt smaak hebben. Bekende gezichten. Een praatje. Een lach. Herkenning. Tijd nemen. Deze buurthelden geven een gevoel van (h)erkenning tussen de haastige thuisbezorgbedrijven en anonieme grote ketens. 

Ik zoek nog naar een antwoord op wat dit voor mens, organisatie en ons vak betekent. ING projecteerde vorig jaar de voornamen van alle medewerkers in reusachtige letters op ons hoofdkantoor. Iedereen werd voor 2023 bedankt. Ook ‘Maarten’, en dit deed iets. We kunnen dit wegwimpelen als simpele marketing. Maar goede marketing is persoonlijk, oprecht en raakt je. We moeten vooral begrijpen dat het om Gerda, Nordin, Ela, Nilde of Pjotr gaat. Massificatie en onpersoonlijke communicatie leiden tot ontmenselijking. Hoe groot een organisatie is, doet er niet toe. Aandacht voor het menselijke is een keuze die elke organisatie kan maken. 

Menselijkheid

Voor mij betekent ‘vertragen’ en ‘vaste waarden’ de menselijkheid in ons vak (terug)brengen. Ik schrijf bewust ‘ons vak’. Want ‘HR’, ‘people’ of ‘personeel’ klinkt en voelt in dit verband niet goed. Ik maak geen onderscheid tussen grote en kleine organisaties, want menselijkheid is een waarde en geen volume of omvang. En organisaties zijn alle systemen waar mensen met elkaar (samen)werken. Dat organisaties en de wereld veranderlijk zijn, is al honderden jaren een feit. Vraag is hoe we ons zo organiseren, dat we ons én goed voelen én effectief zijn.  

Menselijkheid vraagt om eerlijk en oprecht zijn. Transparant ook. Dit raakt ons vak in de kern wanneer het om talent- of performance-management of belonen en ontwikkeling gaat. Maar ook: er zijn voor anderen wanneer het nodig is of wanneer er iets te vieren valt. Een bloemetje met een mooie boodschap. Een steunende schouder of de feedback geven die gegeven moet worden. 

We vervreemden van onze organisatie, wanneer we niet voelen dat we ertoe doen of wanneer niet erkend wordt wie we zijn. Wanneer we geen eerlijke feedback krijgen. Of wanneer er geen aandacht is voor life events als geboortes, sterfgevallen, jubilea, ziekte of afscheid. We voelen een connectie wanneer we positief verrast worden in het herkennen van ons ‘zijn’. Hoe oprecht en transparant zijn onze HR-systemen en processen? En hoe communiceren we hierover? Wat doet dit met employee experience en engagement? Vreselijke termen, maar die wel een goede intentie hebben om de relatie tussen een organisatie en haar medewerkers weer menselijk te maken. 

Schijn van vooruitgang

In onze dagelijkse hectiek is het fijn een snelle oplossing te hebben, om vervolgens weer door te kunnen schieten naar andere acties. Actiegerichtheid wordt ook vaak als daadkrachtig en positief beoordeeld. In organisatiestructuren en vergader- en beslissystemen is dit verlangen naar actie en snelle besluiten vastgelegd. Maar dit ontneemt ons de tijd een vraagstuk echt te begrijpen en brengt ons in een wervelwind van acties die slechts leiden tot de schijn van vooruitgang. Het houdt ons weg bij wat echt van waarde is. 

Ik nodig je uit om mee te denken wat vertragen en zoeken naar vaste waarden voor jou en jouw organisatie betekent. Wat is jouw boekwinkel, groentewinkel of andere lokale plek waar je je fijn voelt? En waarom? Wat leren we en hoe kunnen we dit in ons HR-vak toepassen? Ik zit nog midden in mijn zoektocht, wat passend voelt. Want de zoektocht zelf is veel rijker, dan wanneer er een pasklaar en gemakkelijk antwoord is. 

Lees hier de complete nieuwe editie van CHRO Magazine