Vrouwelijke leiders vaak klem tussen irreële verwachtingen – 6 tactieken om ermee te dealen

In de Fortune 500-bedrijven is het aantal vrouwelijke bestuurders toegenomen tot dertig procent. Vorig jaar was bijna de helft van de nieuwe bestuurders vrouw (45%). Maar deze feminisering van het topmanagement is geen onverdeeld succes, zo bleek uit onderzoek van de businessschool van de Colorado State University. Ondervraagde vrouwelijke bestuurders die nog steeds in het zadel zitten bij de grote bedrijven, gaven aan dat ze als koud dan wel incompetent worden gezien. Hun invloed binnen het bestuur is beperkt.

Klem tussen onmogelijke verwachtingen

De oorzaak van deze ineffectiviteit is dat vrouwelijke bestuurders klem zitten tussen onmogelijke verwachtingen, zo ontdekten de onderzoekers. Enerzijds moeten de dames net zo zakelijk zijn als hun mannelijke collega’s. Met name in directheid en competentie moeten vrouwen zich laten gelden.

Doen ze dat, dan worden ze echter al gauw gezien als kil. Van vrouwelijke bestuurders wordt namelijk ook verwacht dat ze de warmte uitstralen die aan vrouwen wordt toegedicht. Maar etaleren ze teveel warmte, dan zien mannelijke collega’s hen als lichtgewichten.

Zes tactieken voor vrouwelijke leiders

Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de businessschool in Colorado zes tactieken ontwikkeld die vrouwen helpen om serieus genomen te worden als leider, zonder dat ze als te hard of te week worden weggezet.

1. Stel vragen
Breng ideeën en tegengestelde standpunten in de vorm van vragen, in combinatie met een beleefde of zachte toon. Bijvoorbeeld: “Wat zou de keerzijde zijn van…”; “Is er een andere mogelijkheid…?” Of: “Als we dit zouden doen…?”. Zo komen standpunten zachter over. Wat ook helpt is het vragen om meer informatie.

2. Verbinden
Leer collega-bestuurders beter kennen door banden aan te gaan, door informatie uit te wisselen. Hierbij gaat het ook over informatie die niet direct een zakelijk doel dient, zoals over iemands belangstelling voor reizen of over de kinderen thuis. Zo bouwt de vrouwelijke bestuurder een relatie op en ontstaat er vertrouwen. Daardoor ontstaan ook de mogelijkheden om het op onderdelen oneens te zijn met elkaar en daarover openhartig te discussiëren.

3. Stellig
Gaat het om bepaalde expliciete deskundigheid van een vrouwelijke bestuurder, dan is het gepast om daar een duidelijke mening over te geven. Hierbij hoort dat standpunten direct, sterk en met vertrouwen uiteen worden gezet.

4. Autoriteit etaleren
Maak duidelijk waar bepaalde expertise op gebaseerd is. Wie een functie, opleiding of rol in een vakgebied heeft gehad, kan dit zeker naar voren brengen om de eigen deskundigheid kracht bij te zetten. Het voordeel van deze aanpak is dat vrouwelijke bestuurders invloed uitoefenen. Het nadeel is dat ze beperkt zijn tot het vakgebied waar ze goed thuis zijn.

5. Wachten
Kruit drooghouden, niet gelijk reageren, goed luisteren, de verhoudingen binnen het bestuur in kaart brengen en de mening niet meteen geven. Op die manier is het mogelijk om beter in te spelen op de krachtsverhoudingen in een bestuur en beter aan te sluiten bij bestuurders met een soortgelijke opinie.

6. Controleren
Controleren gaat over het afstemmen met bestuurders buiten een bestuursvergadering, zoals tijdens pauzes en op informele bijeenkomsten. Dit biedt vrouwelijke bestuurders nogal wat mogelijkheden om indirect en subtiel aansluiting te zoeken bij andere bestuurders. Bijvoorbeeld tijdens een vergadering een briefje naar een medebestuurder schuiven met een vraag, in plaats van de vraag formeel in te brengen. Deze tactiek helpt om vrouwen in een omgeving met een weinig inclusieve cultuur. De keerzijde is dat dit een tijdrovende tactiek is.