Belangrijke wetswijzigingen voor 2025 en daarna: wat HR-professionals moeten weten

In een steeds veranderende arbeidsmarkt is het essentieel voor HR-professionals om goed op de hoogte te blijven van nieuwe wet- en regelgeving. De komende jaren staan in het teken van hervormingen die gericht zijn op het verbeteren van arbeidsomstandigheden, het creëren van een gelijk speelveld en het moderniseren van bestaande wetten. Deze veranderingen hebben niet alleen invloed op de dagelijkse HR-praktijk, maar vragen ook om een strategische aanpassing in het personeelsbeleid.

Deze veranderingen beïnvloeden niet alleen de dagelijkse HR-praktijk, maar vereisen ook een strategische aanpassing van het personeelsbeleid

In dit artikel bieden we een overzicht van de belangrijkste wetswijzigingen die vanaf 2025 van kracht worden. Voor meer informatie over de praktische implicaties van deze wijzigingen, bezoek Brightmine, waar expertise over HR-strategieën en organisatieontwikkeling centraal staat

Strengere regels voor arbeidstijden jongeren

Per 18 november 2024 zijn de regels voor kinderarbeid gemoderniseerd. Jongeren krijgen meer ruimte voor bijbaantjes en vakantiewerk, wat hun kansen op werkervaring vergroot. Tegelijkertijd worden de regels voor werken in de horeca aangescherpt, met strengere eisen om de veiligheid en het welzijn van jonge werknemers te waarborgen. De aanpassing is bedoeld om een balans te vinden tussen werkervaring en een veilige werkomgeving voor jongeren.

Diversiteit en inclusie: rapportageplicht voor bedrijven

Sinds januari 2024 zijn grote bedrijven verplicht om te rapporteren over ESG-thema’s (Environmental, Social & Governance), waaronder diversiteit en inclusie. Dit komt voort uit de corporate sustainability reporting directive (CSRD), die vanaf 2026 ook gaat gelden voor beursgenoteerde kleine en middelgrote bedrijven, met uitzondering van micro-ondernemingen. Deze stap is bedoeld om meer transparantie te creëren en bedrijven te stimuleren om actief bij te dragen aan een inclusieve en duurzame werkomgeving.

Vereenvoudiging van het verlofstelsel

In 2025 wordt het verlofstelsel grondig vereenvoudigd. Verschillende verlofregelingen, zoals geboorteverlof, zorgverlof en ouderschapsverlof, krijgen gelijklopende aanvraagtermijnen en opnameperiodes. Dit moet het voor werknemers eenvoudiger maken om hun verlofrechten te begrijpen en aan te vragen. Bovendien wordt onderzocht of kortdurend en langdurend zorgverlof samengevoegd kunnen worden tot één regeling, genaamd ‘mantelzorgverlof’. De Sociaal-Economische Raad (SER) werkt momenteel aan een advies om deze samenvoeging mogelijk te maken.

Heldere definitie van werknemer, zzp’er en schijnzelfstandige

De belastingdienst zal vanaf 1 januari weer gaan handhaven op schijnzelfstandigheid, om zo misbruik van zzp-constructies tegen te gaan. In het verlengde daarvan wordt per 1 januari 2026 de beoogde Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties (Vbar) ingevoerd, om de arbeidsmarkt transparanter te maken. Deze wet verduidelijkt wat het betekent om ‘in dienst van’ te werken, gebaseerd op drie kerncriteria: werkinhoudelijke ondergeschiktheid, organisatorische inbedding en werken voor eigen rekening en risico.

Flexibiliteit in contracten: lagere WW-premie bij overwerk

Vanaf januari 2025 kunnen werkgevers die vaste werknemers hebben met contracten van meer dan 30 uur per week profiteren van een lager WW-tarief bij overwerk. Deze maatregel moet het aantrekkelijker maken voor werkgevers om werknemers met een groot vast contract flexibel in te zetten, zonder dat dit leidt tot hogere premiekosten.

Anoniem melden van misstanden bij werkgevers

Hoewel de wet bescherming klokkenluiders al in februari 2023 gedeeltelijk in werking is getreden, wordt er momenteel gewerkt aan een uitbreiding die het mogelijk maakt om misstanden anoniem te melden. Het kabinet onderzoekt welke eisen moeten worden gesteld aan de interne meldprocedures en de functionarissen die deze meldingen behandelen. De verwachting is dat de nieuwe regels in 2025 verder worden uitgewerkt, maar een definitieve datum is nog niet vastgesteld.

Uitstel van pensioenoptie ‘bedrag ineens’

Het kabinet heeft besloten om de maatregel die gepensioneerden toestaat om een deel van hun pensioen als eenmalig bedrag op te nemen uit te stellen tot ten minste 1 juli 2025. Deze vertraging moet pensioenuitvoerders de tijd geven om zich goed voor te bereiden en deelnemers adequaat te informeren over de gevolgen van deze keuze.

Certificeringsplicht voor uitzendbureaus

In een poging om de positie van uitzendkrachten te verbeteren en een gelijk speelveld te creëren, wil de regering per begin 2026 een certificeringsplicht invoeren voor uitzendbureaus. Uitzenders die niet voldoen aan de gestelde eisen, kunnen worden geweerd van de markt. De overgangsmaatregelen moeten uitzendbureaus stimuleren om al vóór 1 juli 2025 een aanvraag in te dienen.

Afschaffing van LIV en LKV

Het lage-inkomensvoordeel (LIV) wordt vanaf januari 2025 afgeschaft, hoewel de betaling over 2024 nog plaatsvindt. Daarnaast worden de bedragen voor het lage-inkomensvoordeel oudere werknemer (LKV) verlaagd, met een volledige afschaffing gepland in 2026. Tegelijkertijd worden de voorwaarden voor het herplaatsen van arbeidsgehandicapten versoepeld om zo inclusiviteit in de arbeidsmarkt te bevorderen.

Verplichte vertrouwenspersoon bij bedrijven

Een wetsvoorstel moet ervoor zorgen dat bedrijven met meer dan tien werknemers verplicht een vertrouwenspersoon beschikbaar stellen. Dit moet bijdragen aan een veilige werkomgeving waarin medewerkers zich gesteund voelen bij het melden van incidenten of klachten. Er is nog geen exacte datum vastgesteld, maar de verwachting is dat de wet de komende jaren van kracht wordt.

Gelijke beloning voor mannen en vrouwen

Om beloningsdiscriminatie tegen te gaan, is in juni 2023 een nieuwe EU-richtlijn in werking getreden. Lidstaten, waaronder Nederland, hebben tot juni 2026 de tijd om deze richtlijn te implementeren. De wet moet ervoor zorgen dat werkgevers transparanter worden over beloningen en dat mannen en vrouwen gelijk worden betaald voor gelijk werk.

Balans tussen werk en privé: bereikbaarheid buiten werktijd

Een nieuw wetsvoorstel wil werkgevers verplichten om samen met hun werknemers afspraken te maken over bereikbaarheid buiten werktijd. Het doel is om een gezondere balans tussen werk en privé te realiseren en burn-outklachten te verminderen. De exacte invoeringsdatum is nog niet bekend.

Meer zekerheid voor flexwerkers

Met de introductie van het wetsvoorstel meer zekerheid voor flexwerkers, wil het kabinet oproepkrachten, uitzendkrachten en tijdelijke arbeidskrachten meer stabiliteit bieden. Dit omvat de afschaffing van nulurencontracten en het verkorten van de duur van uitzendcontracten in fase A en B. Het plan is om flexwerkers meer zekerheid te bieden en de verschillen tussen vast en flexibel werk te verkleinen.

Hervorming van het concurrentiebeding

Een wetsvoorstel dat per 1 januari 2025 van kracht moet worden, richt zich op het moderniseren van het concurrentiebeding. Dit om te voorkomen dat werkgevers dit beding onnodig inzetten om werknemers vast te houden. Belangrijk is dat deze nieuwe regels alleen gelden voor overeenkomsten die na 1 januari 2025 worden afgesloten.

Compensatie voor transitievergoeding versoberd

Vanaf juli 2026 wordt de regeling waarbij werkgevers gecompenseerd worden voor de transitievergoeding na twee jaar ziekte, beperkt tot kleine werkgevers met minder dan 25 werknemers. Grotere bedrijven zullen niet langer in aanmerking komen voor compensatie.

Eerlijker inkomen: minimumloon stijgt

Het wetsvoorstel wet eerlijker inkomen streeft ernaar het minimumloon jaarlijks met 5% te laten stijgen, totdat het 60% van het gemiddelde loon bedraagt. Hierdoor zullen ook uitkeringen en de AOW in hetzelfde tempo stijgen. Dit moet bijdragen aan een eerlijkere inkomensverdeling en het bestrijden van armoede.

Personeelsbehoud tijdens crises

Een nieuwe wet moet het mogelijk maken voor werkgevers om tijdens crisissen hun personeel binnen het bedrijf te herplaatsen of tijdelijk minder te laten werken. Dit moet voorkomen dat bedrijven genoodzaakt zijn om medewerkers direct te ontslaan bij economische tegenwind. De maatregel biedt ook de mogelijkheid om loonsubsidie aan te vragen.

WW vereenvoudigd

Het kabinet werkt aan een vereenvoudiging van de werkloosheidswet (WW). Er worden verschillende varianten uitgewerkt in overleg met UWV en sociale partners. Doel is om de regeling begrijpelijker en efficiënter te maken, met behoud van een goede bescherming voor werkzoekenden.

Gratis kinderopvang: uitgesteld naar 2027

Het plan om kinderopvang vrijwel gratis te maken, is uitgesteld van 2025 naar 2027. Reden voor het uitstel is het huidige personeelstekort in de sector en een gebrek aan opvangplekken. De extra tijd moet ervoor zorgen dat er voldoende capaciteit en personeel beschikbaar is om de maatregel effectief in te voeren.

Deze wetswijzigingen en plannen weerspiegelen de inspanningen van de Nederlandse overheid om een evenwichtige arbeidsmarkt te bevorderen en de werkomstandigheden te verbeteren. Voor HR-professionals is het van cruciaal belang om op de hoogte te blijven van deze ontwikkelingen en tijdig de nodige aanpassingen door te voeren binnen de organisatie.

Wilt u meer weten over hoe u uw HR-beleid kunt afstemmen op deze veranderingen? Bezoek dan Brightmine voor aanvullende inzichten en adviezen.