Hij heeft er bewust voor gekozen om in zijn functietitel niet langer de afkorting HR te gebruiken. In dit interview vertelt de Manager Mens, Cultuur en Leiderschap bij Gelre Ziekenhuizen waarom hij die keuze maakte. De podcast van dit interview is onderdeel van een korte serie met HR-directeuren van ziekenhuizen die acteren in de frontlinie van de COVID-19-pandemie. 

De pandemie heeft zeker in ziekenhuizen laten zien, dat het niet meer over resources gaat

“We hebben het elke dag over mensen. De term resources vond ik niet de juiste lading geven. Een waarin de kracht van medewerkers, van mensen naar voren komt. En als ik gesprekken had met CEO’s of met bestuurders en ik had het over HR dan zeiden ze: daar hebben we een afdeling voor. Als ik dan zei: we hebben het over mensen, dan gingen we in gesprek, daar wilden ze het wel over hebben”, zegt Bert Roelofs, die sinds april 2018 werkzaam is bij Gelre Ziekenhuizen met zo’n 3600 medewerkers, inclusief vrijwilligers.
 
Ook in de vele gesprekken die Roelofs met medewerkers voerde kwam naar voren dat zij zichzelf bepaald niet beschouwen als een resource. Roelofs: “Wij willen onze professionals in ieder geval als mensen zien. Tenslotte zijn ook onze patiënten mensen.”

Is het idee achter ‘human resources’ misschien een beetje verouderd? 
Roelofs denkt dat de coronapandemie – zeker in ziekenhuizen – heeft laten zien, dat het in feite niet meer over resources gaat, maar over passie en over emoties bij mensen. “Het gaat over leiderschap, het gaat over een context en een cultuur creëren en daar continu mee bezig zijn, zodat onze professionals, onze mensen elke dag weer in die frontlinie kunnen acteren. Het gaat om ruimte bieden aan hun gepassioneerdheid, hun bevlogenheid. Ik ben alleen maar gesterkt in die opvatting.”

We hebben psychosociale teams die al een driekwartjaar draaien

Ziekenhuizen heten momenteel de frontlinies van deze crisis, ervaar je dat ook echt zo?
Roelofs: “Ja dat zie je, dat ervaar je… ikzelf misschien iets minder in mijn eigenlijke werk, maar ik zie het elke dag om me heen. Vanaf dag één. Dat merk je in de emoties, dat merk je in de drukte, de cijfers die we zien. 

“We hebben psychosociale teams die al een driekwartjaar draaien, die elke dag op de afdeling zijn. Dat zegt iets. Zij helpen mensen juist in die emoties. Want je wordt continu geconfronteerd met keuzes, met leven en dood, afscheid.”

Agressie

Daar komt bij dat de stemming in de samenleving langzaam is veranderd; het optimisme en de flexibiliteit van de beginfase maken soms plaats voor agressie, onbegrip en ongeduld. Roelofs: “In het begin kregen we applaus, groot applaus. Toen zeiden mijn medewerkers: waarom eigenlijk? Het is fijn, maar dit is ons werk.” 

Toen kwam de zomer en begonnen zorginstellingen met agressie te maken te krijgen. Zo ook Gelre Ziekenhuizen en wel zodanig dat besloten werd bedrijfsbeveiliging neer te zetten op de afdelingen. De emoties namen toe. En recent waren er de bedreigingen naar aanleiding van de invoering van de avondklok. 

Ik denk dat we zijn gaan ervaren hoe afhankelijk we zijn

“Mensen wilden het ziekenhuis in, plunderen, dreigen. Het gaat over diezelfde COVID-patiënt, maar de acceptatie is minder geworden. En dat ervaren wij direct. Terwijl onze mensen dagelijks gewoon nog steeds bezig met goeie patiëntenzorg. Zij begrijpen dat dan niet.”

Roelofs herkent hierin een sentiment uit de samenleving dat voor de crisis misschien nog te verwaarlozen was, en erop neerkomt dat we allemaal vinden recht te hebben op goede zorg. “Ik denk dat we zijn gaan ervaren hoe afhankelijk we zijn en hoe normaal we het eigenlijk vinden, dat we goeie zorg hebben. 

“En dat je niet meer geholpen kan worden omdat wij volle bedden hebben. En dan zijn we natuurlijk opeens heel afhankelijk van die verpleegkundigen en die dokters. Die afhankelijkheid voelden we nooit zo, maar nu heel expliciet.”

Regels aan de kant

Aan de andere kant gaf de crisissituatie de zorgprofessionals juist weer meer ruimte, aldus Roelofs: “De ruimte om hun vak uit te oefenen. Regels aan de kant, procedures aan de kant, want jij moet het oplossen met die patiënt.”

Maar inmiddels duurt de noodsituatie nu al min of meer een jaar. En tussen de golven door is de reguliere zorg weer even opgestart geweest om met een inhaalslag te beginnen, totdat de pandemie weer hard terugkwam. 

Roelofs: “Ja, we zullen het nooit zo snel zeggen. Onze reactie is altijd: joh, het gaat niet slecht met ons. Maar we zijn moe. Toen iedereen in de zomer dacht: het is wat minder, toen zeiden wij: wij moeten de andere zorg die we hebben laten liggen voor COVID, snel oppakken. Dus we gingen alweer een volgende piek erin brengen.”

Werkvloer

Toch heeft de crisis bij Gelre Ziekenhuizen ook gezorgd voor een andere manier van omgaan met processen en het verdelen van taken, die voor de crisis niet ter discussie stonden, bijvoorbeeld op de IC-afdeling. Daarbij gaat het om veranderingen die juist komen van de werkvloer en van de specialisten zelf. In de podcast vertelt Roelofs hoe dat tot creativiteit in oplossingen leidt.

Beluister hier de complete podcast