“CSU is een stabiel gezond familiebedrijf. Dat is ook nu onze kracht. We zullen moeten accepteren dat we een financieel dramatisch jaar gaan doormaken. Maar de afgelopen weken hebben voor mij wel duidelijk gemaakt we hier de veerkracht, de creativiteit en de energie hebben om onszelf te herpakken, op de situatie aan te passen en nieuwe kansen te benutten. We voelen een enorme onderlinge verbondenheid.” 

Als je Marco Gramser, CHRO van facilitair dienstverlener CSU, anderhalve maand geleden had gevraagd naar de impact van de crisis op de organisatie, was hij minder stellig geweest, beaamt hij. Maar toen waren de economische gevolgen voor de schoonmaakbranche nog niet goed in kaart te brengen. “Grote opdrachtgevers uit de hotels, evenementen- en leisure-branche moesten door de lockdown hun deuren sluiten. Dit heeft direct effect op de schoonmaakactiviteiten. Het ging heel snel.”

Hogere hygiëne-standaard

Inmiddels worden de eerste resultaten van de veerkracht bij CSU zichtbaar en gloort er weer licht aan de horizon. De activiteiten bij bestaande opdrachtgevers worden langzaam weer opgestart. Andere klanten verhogen de hygiëne-standaard of willen op korte termijn een extra intensieve schoonmaakronde alvorens straks de activiteiten te hervatten na het versoepelen van de lockdown. Denk bijvoorbeeld aan scholen. Gramser: “Je ziet dat hygiëne sinds de coronacrisis opeens een andere prioriteit krijgt. Het is steeds vaker een cruciale voorwaarde geworden om überhaupt te kunnen opereren.”

Hygiëne is steeds vaker een cruciale voorwaarde geworden om überhaupt te kunnen opereren

De erkenning voor de schoonmaakbranche als onmisbaar voor een goed functionerende economie en bij het bedwingen van de crisis komt als geroepen. “Dat dit voor de televisie zo expliciet wordt benoemd door de koning en de minister-president ervaart iedere medewerker als een enorme bevestiging.”   

Los daarvan is er een koortsachtige bedrijvigheid bij het ondernemende en innovatieve CSU, alles in het teken van het op korte termijn op peil houden van de cashflow en het inspelen op de rol in de nieuwe werkelijkheid van de 1,5 meter-economie. Alle onderdelen zijn continu bezig met het helpen van onze opdrachtgevers, het vinden van nieuwe opdrachtgevers en het aanboren van onbekende marktmogelijkheden.

Interne mobiliteit

De andere prioriteit is het behoud van werkgelegenheid. De HR-afdeling en de managers zijn druk met de interne mobiliteit en het herplaatsen van medewerkers voor wie nu tijdelijk of langdurig geen of minder werk is. “Dat is een opgave. Iedereen voelt de druk. Medewerkers maken zich zorgen om hun gezondheid en hun toekomst, en moeten opeens op andere tijden of op een andere locatie gaan werken.”

Een deel van de CSU-medewerkers waarvoor geen werk meer is op de oorspronkelijke locatie kan door middel van interne mobiliteit aan boord worden houden. Zo is in de zorgsector de vraag naar schoonmaakdiensten juist toegenomen. Gramser: “En we hebben ook een intensieve samenwerking opgestart met onze zusterorganisatie Tzorg. Daar plaatsen we schoonmaakmedewerkers die beschikken over de juiste competenties voor  hulp in het huishouden bij ouderen.” 

Tegelijkertijd biedt de crisis kansen voor medewerkers met ambitie

Naast het intern herplaatsen van medewerkers is er door OSB (Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten) ook een mobiliteitsplatform opgezet om binnen de branche mensen te kunnen herplaatsen en daardoor werkgelegenheid te behouden. Dat alles vergt onder de nieuwe omstandigheden, de 1,5 meter-economie en door strengere eisen de nodige afstemming en zorgvuldige communicatie. “Medewerkers zijn onzeker en hebben goede uitleg en training nodig. Tegelijkertijd biedt het kansen voor medewerkers met ambitie. Wij bieden mensen graag perspectief.” 

Angst voor besmetting

Voor de kantoormedewerkers van CSU is thuiswerken zoveel mogelijk het uitgangspunt. Bij sommige functies is dat ondoenlijk omdat er informatie voor nodig is die alleen op kantoor aanwezig is. Zoals bij de planners die met complexe systemen werken, en casemanagers voor de verzuimdossiers. 

Gramser: “Het verzuim piekte de laatste maanden. Dat zal deels te maken hebben met angst voor besmetting. Dat is begrijpelijk als je thuis bijvoorbeeld kleine kinderen hebt of een partner in een risicogroep. Deels konden we de persoonlijke begeleiding van medewerkers de afgelopen weken niet altijd optimaal geven door de crisisomstandigheden en het gedwongen contact op afstand. Ook hebben we snel geschakeld en zijn met nieuwe initiatieven gekomen zoals een psychische hulplijn via onze partner Psion voor medewerkers die met corona in hun omgeving geconfronteerd werden.”  

Tegelijkertijd spreekt de CHRO zijn trots uit op de collega’s in de organisatie, de adequate wijze waarop de afdelingen hebben ingespeeld op de crisissituatie. “Iedereen heeft ongelooflijk snel zijn verantwoordelijkheid genomen om de omzet, de kosten en de financiën in de hand te houden. De HR-afdeling is direct aan de slag gegaan met het informeren en begeleiden van de medewerkers. 

Schoonmaakhelden

“In heel korte tijd zijn nieuwe protocollen gemaakt, een psychische hulplijn ingericht, trainingen ontwikkeld en ga zo maar door. En wat denk je van onze schoonmaakhelden. Die dag in dag uit Nederland schoonhouden zodat het virus zich niet verder verspreidt. Dat is toch bewonderenswaardig. Daar heb ik groot respect voor.”  

Het verplichte thuiswerken is een ervaring op zich, aldus Gramser. De grenzen tussen werk en privé vervagen en je ervaart het werk anders. “Je mist de informele contacten en elkaars humor. Dat is onvervangbaar. Aan de andere kant heeft iedereen Microsoft Teams nu heel snel onder de knie gekregen.  

Thuiswerken zal deels ook blijven, verwacht ik

“Je ziet ook dat het niet altijd nodig is het land door te crossen om fysiek bij elkaar aanwezig te zijn. Daar kunnen we straks selectiever in worden. En leidinggevenden zien dat medewerkers wel degelijk de discipline hebben om thuis ook heel hard te werken.  Thuiswerken zal deels ook blijven, verwacht ik.”

Werkplekken in het bedrijfsrestaurant 

De CSU-vestigingen bereiden zich voor op de 1,5 meter-economie. Op de hoofdvestiging in Uden zijn van de 220 werkplekken straks nog 90 tegelijkertijd in gebruik. Er worden looppaden gemarkeerd en het bedrijfsrestaurant wordt aan werkplekken opgeofferd. “Elke leidinggevende moet afspraken gaan maken met zijn medewerkers over de nieuwe werkwijze. Uitgangspunt zal zijn, zoveel mogelijk thuis werken en alleen naar kantoor als daar een goede reden voor is. Voor sommige onderwerpen is het voor een goede afstemming beter om fysiek bij elkaar te komen.”

Naar de voorgenomen investeringen wordt kritisch gekeken, waarbij met het oog op het waarborgen van toekomstige omzet bewuste keuzes worden gemaakt. Gramser: “Het voorgenomen pakket aan digitalisering zetten we door. De herziening van het functiehuis en het loongebouw idem dito. In de recruitmentactiviteiten verleggen we de focus wat meer naar branding in plaats van werving. Die begint overigens nu wel echt bij de heropstartplannen in diverse sectoren zoals leisure. 

“Zo blijven we contact onderhouden met medewerkers waarvan recent het contract niet is verlengd en naar sollicitanten die we op dit moment geen werk kunnen aanbieden.Want wij willen wel beide groepen in het vizier houden.Zo sturen ze wekelijks een nieuwsbrief met informatie over de ontwikkelingen binnen de organisatie . Daar krijgen we positieve reacties op.”

Crisis-updates 

Die wekelijkse “Corona-nieuwsbrief” is voor de medewerkers een ankerpunt in onzekere tijden. Die houdt de medewerkers op de hoogte van de stand van zaken en de nieuwste werkwijzen. Met name de editie die verschijnt na de nationale crisis-updates van de minister-president wordt goed bekeken. “Daar kijken de medewerkers dan echt naar uit om te weten waar ze aan toe zijn,” zegt Gramser. 

We hebben intern rust gecreëerd, door aandacht te blijven houden voor de mens achter de medewerker

“We hebben intern rust gecreëerd, door aandacht te blijven houden voor de mens achter de medewerker met zijn zorgen en angsten, door goed en tijdig de belangrijkste zaken te communiceren en voortdurend in overleg te gaan met de medewerker om herplaatsingsmogelijkheden te bespreken. Dat betaalt zich nu uit en zorgt voor de juiste optimistische stemming.” 

Dat de schoonmaakbranche door de economische krimp van de komende jaren zal worden geraakt is onvermijdelijk. De kansen die de strengere eisen aan hygiëne in veel sectoren bieden, moeten met twee handen worden aangepakt. “Daarin willen wij voorop gaan. Zo werken we aan innovatieve oplossingen voor praktische problemen. In een co-productie van verschillende afdelingen binnen onze partner Heijmans en CSU is BeSafe ontstaan. We hebben in razend tempo onze expertise in hygiëne gecombineerd met de expertise in binnenklimaat van Heijmans en expertise in sensortechnologie van BeSense.” 

Slimme sensoren

De sensortechnologie van BeSafe monitort het gebruik van een pand en de ruimtes daarin. Dit draagt bij aan een veilige werkplek voor de medewerkers en de bezoekers. Dat doet BeSafe op het gebied van bezetting en benutting, binnenklimaat, schoonmaak en hygiëne. Door slimme sensoren op de werkplekken, hebben de medewerkers digitaal overzicht van de beschikbare plekken en kunnen een werkplek reserveren. 

We werken aan innovatieve oplossingen voor praktische problemen 

Ze krijgen tevens inzicht in veilige looproutes via een plattegrond die zichtbaar is op desktop, smartphone en tv-schermen. Dit verkleint de kans om ongewenst dicht bij elkaar te komen. Denk aan nauwe trapopgangen en doorgangen. Sensoring maakt duidelijk waar extra of juist minder schoonmaak nodig is. Dit zorgt voor doelgerichte schoonmaakmaatregelen voor een goede hygiëne. Het binnenklimaat wordt gereguleerd op basis van de sensordata. 

“En dan hebben we nog een zogenaamde hygiëne-haak ontwikkeld. Dit hulpmiddel dient om besmetting met het coronavirus via contactpunten te helpen voorkomen,” licht Gramser toe. De hygiëne-haak (zie foto) kan behalve voor het openen van deuren ook gebruikt worden voor het bedienen van hendelkranen en (licht)schakelaars. 

Een speciaal puntje op de haak is een touchscreen-tip, waarmee je schermen van onder meer koffieautomaten en printers kunt bedienen. “Zo vermijd je dat je handen besmet worden via deze veelgebruikte contactpunten. Een handig instrumentje dat opdrachtgevers kunnen aanschaffen voor hun medewerkers.”