Corona vergroot problemen onveilig werken

De afhandeling van de meldingen laat zien dat de meeste werkgevers de coronamaatregelen serieus nemen. Wel valt er in de uitwerking op de werkvloer het nodige te verbeteren. Bij ruim 2.200 meldingen hebben inspecteurs van de Inspectie SZW actie ondernomen om de werkomstandigheden coronaproof te maken en het risico op besmetting te beperken.

“Al eerder zagen we een stapeling van risico’s op ongezond, onveilig en oneerlijk werk bij werknemers met een kwetsbare arbeidsmarktpositie”, aldus inspecteur-generaal Marc Kuipers van de Inspectie SZW. “Corona heeft deze problemen uitvergroot. Vooral bij werkenden die laagbetaald werk verrichten, op flexibele basis. Zij worden nu extra getroffen door de gevolgen van corona.”

Een groep die daarbij extra opvalt zijn arbeidsmigranten. Van de meldingen over besmettingsrisico’s op de werkvloer ging twintig procent over hen. De meldingen, inspecties maar ook de vele gesprekken die inspecteurs met hen voerden, laten de complexe en knellende positie zien waarin arbeidsmigranten zich bevinden, aldus de Inspectie SZW.

Het overgrote deel van hen is afhankelijk van een uitzendbureau, voor werk maar ook voor wonen en woon-werkverkeer. Veel van hen heeft een uitzendcontract, dat per dag opzegbaar is. Speciale aandacht kregen sectoren waar veel arbeidsmigranten werken, zoals de vleesverwerkende industrie, de pakketbezorging en de land- en tuinbouw.

Het virus heeft ingrijpende gevolgen voor de werkwijze van de Inspectie zelf. Zo bleken inspecties door telefonisch of videocontact in bepaalde situaties en voor bepaalde typen bedrijven toereikend te zijn, meldt de Inspectie SZW. Intensievere en op maat gesneden communicatie, bij voorbeeld via sociale media, bleek goed te werken bij werkgevers die welwillend zijn maar waar kennis ontbreekt. En er kwamen andere vormen van samenwerking, met nieuwe partners. Zo heeft de Inspectie een stevige bijdrage geleverd aan het Aanjaagteam Arbeidsmigranten, werkten de Inspecteurs bij controles in de vleesverwerkende industrie samen met de veiligheidsregio’s en nam de Inspectie deel in het Samenwerkingsplatform Arbeidsmigranten en Covid-19.

In 2020 is de gedifferentieerde aanpak bij arbeidsongevallen van start gegaan. Soms levert het investeren in veiligheid meer op dan het opleggen van een boete. Bij ongevallen waarbij het slachtoffer licht letsel oploopt, kunnen inspecteurs besluiten om de werkgever zelf een verbeterplan op te laten stellen waardoor herhaling van een ongeval wordt voorkomen. Ook is er in verschillende branches meer aandacht gevraagd voor preventie, door te voldoen aan de arbozorgverplichtingen zoals het hebben van een Risico-Inventarisatie en -Evaluatie (RI&E) en een plan van aanpak om risico’s tegen te gaan.