Corporate volunteering: van goede daad naar strategisch HR-instrument

Vrijwilligerswerk is allang niet meer iets wat medewerkers alleen in hun vrije tijd doen. Steeds meer bedrijven zien dat maatschappelijke inzet óók binnen werktijd past. Niet alleen omdat het goed voelt, maar omdat het strategisch slim is. Wat levert medewerkersvrijwilligerswerk eigenlijk op – voor medewerker én organisatie?

De grootste verschuiving? Vrijwilligerswerk wordt steeds vaker gekoppeld aan vaardigheden

Dit thema boeit me vanuit mijn drie rollen: ik zie de voordelen voor werkgevers en werknemers vanuit mijn rol als arbeidsrechtadvocaat bij AWVN en voor maatschappelijke organisaties vanuit mijn rol als bestuurder van een goededoelenorganisatie. Mijn rol in de adviesraad van Good Busy maakt dat ik ook de mooie praktijkvoorbeelden en onderbouwing van de business cases voorbij zie komen. Tijd dus om weer eens wat ontwikkelingen op een rij te zetten.

Structureel onderdeel HR- en MVO/MVW-beleid

Steeds meer bedrijven in Nederland ontdekken de kracht van corporate volunteering ofwel medewerkersvrijwilligerswerk. Waar het ooit begon met een jaarlijkse ‘doedag’ voor een goed doel, groeit het nu vaker uit tot een meer structureel onderdeel van HR- en beleid op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen/werkgeven (MVO/MVW).

Bedrijven geven medewerkers uren of dagen om zich in te zetten voor maatschappelijke organisaties, in de meeste gevallen onder werktijd. Uit het ‘Geven in Nederland’-onderzoek uit 2024 blijkt dat het gaat om gemiddeld 28 uur vrijwillige inzet per medewerker en dat bij 9 op de 10 bedrijven medewerkersvrijwilligerswerk plaatsvindt binnen bedrijfstijd. De inzet is vaak ad-hoc, dus wanneer dat nodig is.

Dat past bij een bredere ontwikkeling. In 2024 deed bijna de helft van de Nederlanders vrijwilligerswerk – een herstel naar het niveau van vóór corona, zo blijkt uit cijfers van het CBS en het ministerie van SZW. Bedrijven liften mee op die trend: volgens onderzoek van Good Busy en de Vrije Universiteit Amsterdam faciliteert meer dan de helft van de grote werkgevers inmiddels corporate volunteering.

Werkgevers ontdekken steeds meer de voordelen van corporate volunteering als medewerkersprogramma in een tijd van arbeidsmarktkrapte. Het kan bijdragen aan je merk als werkgever en zo belangrijk zijn in verband met werving en talentbehoud.

ESG/CSRD voor HR: meten, rapporteren en verbeteren

Als HR-professional speel je een cruciale rol in het rapporteren van de sociale aspecten binnen Environmental, Social, and Governance (ESG)-wetgeving. Deze eendaagse masterclass bied je de kennis en vaardigheden om de sociale impact van jouw organisatie effectief te meten, te rapporteren en te verbeteren en daarmee te voldoen aan Europese en Nederlandse wetgeving, zoals CSRD en ESG.

Bekijk de masterclass

Waarom? Bedrijven hebben te maken met maatschappelijke veranderingen. Consumenten en anderen in de maatschappij verwachten van bedrijven dat zij zich maatschappelijk inzetten. En mensen willen werken bij organisaties die betekenisvol zijn. Corporate Social Reponsability (CRS) is dan ook een veel gehoorde term en dit legt ook druk bij HR. De thema’s grijpen in elkaar.

AWVN heeft dit jaar maatschappelijk verantwoord werkgeven (MVW) op de kaart gezet tijdens haar jaarcongres en heeft een tool (de MVW-Wijzer Test je impact als werkgever met de MVW-wijzer | AWVN) ontwikkeld om te meten hoe ver jij als werkgever hiermee bent. Daarnaast is door een inspiratiegids uitgegeven. Medewerkersvrijwilligerswerk is een onderdeel van MVW en daarmee ook van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Corporate volunteering is dan ook geen ‘nice to have’ meer, maar een onderdeel van MVW.

Skills-based volunteering

De grootste verschuiving? Vrijwilligerswerk wordt steeds vaker gekoppeld aan vaardigheden. In plaats van een dag schilderen bij een buurthuis, bijvoorbeeld tijdens NLdoet of op een andere dag, helpen medewerkers met hun professionele expertise: juristen geven rechtshulp, marketeers ondersteunen een stichting met communicatie, IT-specialisten helpen een stichting met hun professionaliseringsslag op digitaal vlak. Good Busy noemt dit ‘skills-based volunteering’ en laat zien dat het meerwaarde heeft voor alle partijen: maatschappelijke organisaties profiteren van kennis, en medewerkers ontwikkelen zichzelf op een andere manier. Dit past dus prima in een talentstrategie.

Daarmee ontstaat een netwerk waarin publieke en private inzet elkaar versterken

Ook de overheid stimuleert deze trend. In de visie op maatschappelijk ondernemen richting 2030 wijst het ministerie van SZW op de waarde van lokale samenwerking tussen bedrijven en maatschappelijke initiatieven. Daarmee ontstaat een netwerk waarin publieke en private inzet elkaar versterken. Dit sluit ook aan bij de behoefte van zowel bedrijven als maatschappelijke organisaties aan meer structurele verbindingen.

Voor HR-strategen is medewerkersvrijwilligerswerk interessant om drie redenen:

1. Ten eerste is het een bewezen middel om talent te ontwikkelen. Vrijwilligerswerk buiten de dagelijkse functie daagt medewerkers uit om nieuwe vaardigheden te gebruiken: empathie, leiderschap, samenwerken buiten de eigen bubbel. Onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en de VU laat zien dat dit leidt tot meer motivatie en betrokkenheid.
2. Ten tweede draagt het bij aan je werkgeversmerk en het behoud van mensen. Medewerkers die de kans krijgen om iets zinvols te doen binnen werktijd, voelen zich sterker verbonden met hun werkgever. Bedrijven die dit structureel aanbieden, rapporteren lagere uitstroomcijfers en hogere medewerkerstevredenheid. Het vrijwilligerswerk kan ook zinvol zijn in het kader van re-integratie of de voorbereiding van medewerkers op hun leven na hun pensionering.
3. En ten derde versterkt het de maatschappelijke reputatie. In een tijd waarin ESG- (Environmental, Social, and Governance ofwel milieu, maatschappij en bestuur) en CSRD-rapportages verplicht worden, is medewerkersvrijwilligerswerk een concreet en zichtbaar onderdeel van de ‘S’ in CSRD en ESG. Het maakt de maatschappelijke waarde van werk tastbaar. De maatschappij kijkt ook steeds vaker of je als onderneming je maatschappelijke rol wel pakt en hoe.

Zorg voor duidelijke randvoorwaarden

Een effectief programma begint met duidelijke randvoorwaarden. Bepaal hoeveel uren medewerkers mogen inzetten – bijvoorbeeld een dagdeel per kwartaal – en bied een gevarieerd aanbod van maatschappelijke partners. Laat leidinggevenden meedoen, zodat het programma herkenbaar en gedragen wordt. En meet de impact: niet alleen in uren, maar ook in leerervaringen, tevredenheid en maatschappelijke opbrengst.

Neem eens een kijkje op de website van Good Busy om te leren van de ervaringen van anderen en praktische stappenplannen en tools te vinden. Zo kunnen goede voornemens voor 2026 en verder vorm krijgen. De essentie: vrijwilligerswerk is een strategische investering in mensen, cultuur en reputatie.

Meer weten? Bekijk deze leestips

• Good Busy (NOV): Tien inzichten over medewerkersvrijwilligerswerk, gebaseerd op Geven in Nederland 2024
• CBS (2024): Vrijwilligerswerk – cijfers en trends
  • VU Centrum voor Filantropische Studies (2024): Geven in Nederland 2024
  • SCP (2023): Toekomstverkenning participatie en samenleving 2030–2050
  • Wereld van Filantropie (2024): Samenvatting bedrijvenbijdragen vrijwilligerswerk (ruim € 500 miljoen aan tijdsbesteding)

LEES OOK:  

• Vrijwilligerswerk als arbeidsvoorwaarde mogelijk maken kent alleen winnaars
• Een ode aan de wendbare CAO, waarin maatschappelijke vooruitgang vorm krijgt