Herstellen in coronatijd: creatieve taken meest rustgevend

Hoe kunnen we het beste ontspannen na een dag thuiswerken? Universitair hoofddocent psychologie dr. Daantje Derks doet onderzoek naar werk, en naar herstel van werk. Hoe komen mensen aan stress en hoe komen ze er vanaf?

“Ik doe onderzoek naar mensen die vrijwillig gekozen hebben om veel vanuit huis te werken, en hoe afhankelijk ze daarbij zijn van digitale media. Nu is de situatie zo dat iedereen geforceerd wordt om vanuit huis te werken, ook als je daar misschien helemaal niet de digitale middelen voor hebt”, zegt dr. Daantje Derks in een interview met de Erasmus Universiteit Rotterdam.   

Het nadeel van thuiswerken is dat de grenzen tussen je werk en privéleven vervagen. Derks heeft het geluk dat ze een redelijk groot huis heeft en een eigen werkkamer. “Toch ervaar ik wel meer werkdruk. Het kost me bijvoorbeeld nu veel meer energie om nieuwe studenten te leren kennen en een relatie met hen op te bouwen. Als je ze alleen maar online ziet, kost het gewoon echt meer tijd en meer sessies dan wanneer je samen in een lokaal zit en elkaar aankijkt. 

Geen echt weekend

“Hiernaast maak ik vaak dingen ’s avonds af, of in de weekenden – net als veel collega’s denk ik. Als alle dagen hetzelfde zijn, en je hebt geen echt weekend en ook geen vakantie, dan komt er nooit het moment dat je zegt: ‘Ik ben nu klaar, ik ben vrij’.”

Uit het onderzoek naar herstel van werk komt naar voren dat werkdruk op zich niet erg is, als je maar tijd hebt in de avonduren, weekenden of vakanties om te kunnen herstellen ervan. Dat wil zeggen: dat je dingen gaat doen waarbij je je werk echt helemaal vergeet. “Op dit moment is dat haast onmogelijk, omdat veel dingen die we normaal deden in avonden of weekenden, niet mogen.”

Stress en adrenaline zijn niet alleen maar slecht, je hebt ze nodig om tot prestaties te komen. Maar de voorwaarde is dat je ervan hersteld, bijvoorbeeld in de avonduren. Bij stress neemt je hartslag toe. Dat is prima, maar je wilt dat de hartslag na de inspanning weer teruggaat naar het normale niveau. 

Negatieve spriraal

Derks: “Als je ’s avonds nog druk met je werk bezig blijft, komt de hartslag niet helemaal terug tot een normale hartslag in rust. Ook dát is niet erg als het soms gebeurt. Maar als je weken of maanden geen enkele avond goed tot rust komt, beland je in een soort chronische stresssituatie. Je slaapt minder goed, krijgt vermoeidheidsklachten of burn-out klachten, je komt in een negatieve spiraal terecht.

De enige uitzondering hierop kwam volgens onderzoek voor bij creatieve taken, daarvoor is het soms wel goed om ’s avonds door te blijven puzzelen.”

Derks ziet in deze periode grote verschillen ziet tussen mensen die goed kunnen herstellen van het thuiswerken, en mensen die hun werk niet kunnen loslaten. Deze skill om te kunnen ontspannen, zal steeds belangrijker worden in de toekomst. “Werk zal toch nooit meer helemaal hetzelfde zijn, een kantoor zal meer een ontmoetingsplek worden dan een plek waar je altijd zit.”

Gerelateerde artikelen