HR kan langer doorwerken oudere medewerker gericht stimuleren

Organisaties die langer doorwerken willen stimuleren, moeten ervoor zorgen dat hun werknemers beschikken over voldoende steun van de werkgever, uitdagende taken en ontwikkelingsmogelijkheden en zo weinig mogelijk belemmerende taken. Dat concludeert promovenda Human Resource Studies Karen Pak in het onderzoek dat ze onlangs bij haar promotie verdedigde aan de Tilburg University.

Omdat onze samenleving vergrijst en het aandeel gepensioneerden groeit, moet de beroepsbevolking langer doorwerken om sociale uitgaven te kunnen waarborgen. Maar kunnen en willen werknemers ook langer doorwerken en krijgen ze daar de mogelijkheid toe? Promovenda Karen Pak onderzocht welke rol werkgevers daarin kunnen spelen door middel van hun personeelsbeleid.

Uitdagende taken

Uit haar onderzoek blijkt dat werknemers langer doorwerken als ze over voldoende hulpbronnen beschikken, zoals steun van hun leidinggevende en ruimte om zelf beslissingen te nemen. Daarnaast helpt het om uitdagende taken te hebben en weinig fysieke en emotionele taken. Vanuit HR lijkt het aanbieden van activiteiten om jezelf verder te ontwikkelen het beste middel om het willen, kunnen en mogen doorwerken te stimuleren, zeker wanneer de leidinggevende die activiteiten steunt.

Andere soorten activiteiten blijken minder effectief te zijn, ontdekte Pak, al kan dat liggen aan het feit dat ze vooral reactief en ad hoc worden aangeboden en niet preventief en systematisch. Het gaat dan om activiteiten die werknemers ontzien door hen bijvoorbeeld op een lager niveau of parttime te laten functioneren. Ook minder effectief zijn gezondheidschecks en beoordelingsgesprekken, activiteiten waarbij de kennis en competenties van oudere medewerkers wordt ingezet voor bijvoorbeeld mentorschap en horizontale functieveranderingen.

Grote levensgebeurtenissen

Daarnaast blijken grote levensgebeurtenissen veel effect te hebben op het langer kunnen, willen en mogen doorwerken, zowel gebeurtenissen in de privésfeer (bijvoorbeeld een scheiding) als op het werk (denk aan een reorganisatie). Activiteiten die werknemers ontzien lijken wel te helpen bij het herstellen van grote ontregelende levensgebeurtenissen in de privésfeer, terwijl ontwikkel- en benutactiviteiten gewaardeerd worden na grote gebeurtenissen op het werk. Ongeacht het type levensgebeurtenis is van belang dat werknemers de steun van de leidinggevende en collega’s ervaren.

Karen Pak promoveerde op vrijdag 2 oktober 2020. De volledige titel van haar proefschrift luidt: Human Resource Management and the extension of working lives: examining the role of job demands, job resources, HR practices, and major life events in the maintenance and development of the ability, motivation, and opportunity to continue working.