Onderzoek: betrokkenheid medewerker fluctueert sterk

Promotieonderzoek toont aan dat betrokkenheid bij het werk sterk wisselt gedurende een werkdag.

Dit is een van de bevindingen in Andrea Reina-Tamayo’s proefschrift Work Engagement: An Episodic Perspective. Daarnaast heeft de wetenschapper onderzoek gedaan naar factoren die de betrokkenheid bij werkzaamheden stimuleren of juist hinderen. Positieve feedback en mindfulness blijken de werk-betrokkenheid te kunnen stimuleren.  

De meeste mensen besteden ongeveer 40 uur per week aan hun baan. Maar lukt het ook om altijd gemotiveerd en blij te zijn met het werk tijdens de werkweek? Werk-betrokkenheid weerspiegelt een positieve gemoedstoestand ten opzichte van het werk. 

Deze gemoedstoestand – ook wel bevlogenheid genoemd – wordt gekarakteriseerd door een energiek en enthousiast gevoel jegens het werk, evenals het zodanig opgaan in het werk dat de tijd lijkt te vliegen. 

‘Episodische’ fluctuaties in werk-betrokkenheid

In beginsel betreft onderzoek naar werk-betrokkenheid met name de algemene en langdurige gevoelens van betrokkenheid die mensen voelen voor hun werk. Tamayo gaat in haar proefschrift nog een stap verder. 

Zij onderzoekt de tijdelijke aard van werk-betrokkenheid, wat zij ook wel ‘episodische’ fluctuaties in de werk-betrokkenheid noemt. Daarnaast onderzoekt ze welke omstandigheden daaraan direct voorafgaan en de gevolgen van deze werk-betrokkenheid. 

Model getest via een smartphone app 

Tamayo heeft haar beoogde theoretische model getest met een smartphone-app: “Zo stuurde ik gebruikers van de app bijvoorbeeld een week lang dagelijks drie pushberichten op willekeurige momenten.”  

De berichten bevatten vragen die betrekking hadden op wat ze aan het doen waren, waar ze waren, met wie en hoe ze zich voelden qua energie en enthousiasme en in hoeverre ze opgingen in hun werk. 

“Op deze manier kon ik data verzamelen en konden gebruikers van de app hun betrokkenheid volgen en inzicht krijgen in hun energieniveaus.” 

Stimuleren van de episodische werk-betrokkenheid 

Tamayo ontdekte dat werknemers het meest betrokken zijn en hun werk het best uitvoeren als hun aandacht wordt getrokken door de werkzaamheden en als zij toegang hebben tot ‘episodische werkbronnen’. 

Dat is bijvoorbeeld het ontvangen van positieve feedback van een leidinggevende of collega over het schrijven van een rapport. Een andere bron kan zijn de hulp van een collega met het uitvoeren van een analyse op een bepaald moment van de werkdag. 

Onduidelijke doelstelling 

Het niveau van betrokkenheid neemt af wanneer werknemers last hebben van episodische werk-belemmeringen, bijvoorbeeld wanneer zij aan een activiteit beginnen die een onduidelijke doelstelling heeft. 

Ook kunnen cognitieve belemmerende gedachten de episodische werk-betrokkenheid verlagen. Een voorbeeld hiervan is afleidende gedachten tijdens werkzaamheden, bijvoorbeeld over een discussie thuis. 

Mindfulness helpt 

Gebleken is dat episodische werkbronnen en mindfulness de factoren zijn die tijdens het werk direct het negatieve verband kunnen verminderen tussen episodische werk-belemmeringen en de episodische betrokkenheid en prestaties van een werknemer. 

Tamayo hoopt dat dit onderzoek het inzicht in episodische werk-betrokkenheid kan stimuleren zodat het welzijn van werknemers op de werkvloer kan worden verbeterd.

Andrea Marcela Reina-Tamayo verdedigt op donderdag 20 februari 2020 haar proefschrift aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.