Rol werkgever bij re-integratie loont

Tot 2004 was er de Wet Op Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO): een uitkering voor arbeidsongeschikten, zonder periodebeperking. Toen er rond 1990 zo’n één miljoen Nederlandse werknemers ziek waren, volgde de legendarische woorden van toenmalig premier Ruud Lubbers: “Nederland is ziek.” Letterlijk en figuurlijk.

Auteur: Mick Netiv is Directeur bij Robidus

Het stelsel was onbetaalbaar geworden voor de overheid en een groot deel van de last werd daardoor verschoven naar de werkgevers. Was de loondoorbetaling eerst nog een jaar, inmiddels zitten we op een termijn van maximaal twee jaar en is de WAO vervangen door de wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA).

Door het invoeren van de Wet Uitbreiding Loondoorbetalingsverplichting Bij Ziekte (WULBZ) in 1996 – waardoor werkgevers plots het loon gedurende maximaal 52 weken moesten doorbetalen – werden werkgevers eigenlijk verplicht om met verzuimpreventie aan de slag te gaan. Met succes: cijfers van het CBS tonen aan dat het aantal uitkeringen ten opzichte van de grootte van de beroepsbevolking stevig is afgenomen, zo valt ook te lezen in de whitepaper WGA: focus op financiering of inzetbaarheid.

Complex stelsel

Eén en één is uiteindelijk nog steeds twee, dus we kunnen stellen dat stelselwijzigingen een positieve invloed hebben gehad op het verzuimbeleid van bedrijven en daarmee op de mate van arbeidsongeschiktheid. Het huidige stelsel aan verzuim- en arbeidsongeschiktheidsvoorzieningen kent nóg een kenmerk: het is complex.

Zo zijn er aparte wetten voor verzuim (de WULBZ), voor zieke flexwerkers die ziek zijn (Ziektewet) en ook voor arbeidsongeschiktheid is een aparte wet- en regelgeving (de WIA). Voor deze verschillende wetgeving zijn er allerlei uitvoerders, waardoor de complexiteit blijft toenemen.

Knelpunten duurzaam re-integratieproces

Naast een stevige administratieve last voor de werkgevers, betekent het complexe karakter van alle voorzieningen én de waaier aan uitvoerders ook dat een integraal beeld van problemen en oplossingen ontbreekt. Wat een duurzaam re-integratieproces behoorlijk in de weg zit, zo erkent ook de door de Rijksoverheid opgezette werkgroep Arbeidsmarkt en Sociale Zekerheid in een rapport.

Voor de overheid blijft nog steeds de uitdaging bestaan om voorzieningen en uitvoerders nog verder op één lijn te krijgen. Zodat de overdracht van dossiers soepeler verloopt en de administratieve lasten voor werkgevers in ieder geval niet nog verder zullen stijgen de aankomende jaren.