Scholingsachterstand dreigt voor miljoen laagopgeleiden

Ongeveer een miljoen laaggeschoolden in Nederland maken nauwelijks gebruik van de mogelijkheden voor bijscholing.

Bij werkloosheid loopt juist deze groep meer risico. Deze conclusies komen uit recent onderzoek van TNO. ‘Een miljoen werknemers zijn aan het werk zonder startkwalificatie en hebben geen formeel erkende diploma’s hoger dan mbo niveau 1,’ zegt onderzoeker Jos Sanders van TNO.

Vaardigheden verouderen sneller door automatisering
‘Zeker als je je baan verliest, is het moeilijk om zonder erkende diploma’s aan het werk te komen. Dat maakt deze groep kwetsbaar. Bijscholing wordt steeds belangrijker omdat we steeds langer doorwerken en technologische ontwikkelingen elkaar snel opvolgen. Door automatisering kun je met de vaardigheden van nu waarschijnlijk twee, drie jaar vooruit, in plaats van vijftig jaar.’

Sanders deed onderzoek naar de duurzame inzetbaarheid van laaggeschoolde werknemers. Dat laaggeschoolde werknemers amper gebruikmaken van bijscholing komt vooral door negatieve associaties die mensen hebben met leren.

Weinig vertrouwen in meedoen aan opleiding
‘Laaggeschoolden doen minder vaak mee aan opleidingen, omdat ze weinig vertrouwen hebben dat ze een opleiding tot een goed einde kunnen brengen. Als je niet het vertrouwen hebt dat je gaat slagen, dan heb je ook minder de neiging om eraan te beginnen.’

De TNO-onderzoeker vraagt zich af of verplicht bijscholen de beste methode is. ‘Het kan een mooie eerste stap zijn, als mensen maar een positieve leerervaring hebben. Als dat niet zo is, dan volgt er na die ene opleiding niets meer. Het is belangrijk dat werknemers een positief gevoel overhouden aan het leren.’