Statusverlies doet meer pijn dan machtsverlies
Verlies van status onder collega’s kan leiden tot gevoelens van schaamte, angst, sociale uitsluiting en ongewenst vertrek.
Mensen die hun status verliezen zijn vaker van plan om het bedrijf te verlaten dan degenen die ‘gewoon’ macht verliezen. Dit zijn de resultaten van een onderzoek door promovendus Maartje Schouten van de Rotterdam School of Management, Erasmus University (RSM). Zij promoveerde op 2 juni.
Alle organisaties hebben hiërarchische structuren, zegt Schouten. Eén zo’n hiërarchie bestaat uit machtsverschillen tussen mensen. Het hebben van meer macht betekent meer toegang tot waardevolle bronnen, zoals de mogelijkheid om salarissen te bepalen of te beïnvloeden wat andere mensen doen.
Gezien en gewaardeerd door anderen
Organisaties hebben meestal ook een sociale hiërarchie die is gebaseerd op status. Deze wordt verworven door hard werken, het tonen van kennis en expertise. Als macht bestaat in de controle over hulpbronnen, dan is status het totaal van hoe men door anderen wordt gezien en gewaardeerd. Mensen kunnen dalen en stijgen in zowel macht als status.
In haar onderzoek achterhaalt Schouten of – en hoe – het verlies van status mensen anders beïnvloedt dan verlies van macht. Zij voerde twee scenariostudies uit onder bijna 250 mensen. De resultaten daarvan toonden aan dat statusverlies vaker gevoelens van angst en schaamte oproept dan machtsverlies.
Omdat status is gebaseerd op het oordeel van anderen, voelt het verlies ervan als sociale uitsluiting, aldus Schouten. Macht wordt bepaald door de functie die iemand is toegewezen. Deze is niet gebaseerd op percepties van anderen. Dat verklaart volgens de onderzoeker waarom machtsverlies niet dezelfde emotionele gevolgen heeft.
Intentie om te vertrekken
In haar studie vond Schouten dat mensen na statusverlies de organisatie vaker willen verlaten dan na machtsverlies. Daarbij heeft statusverlies ‘als gevolg van de omstandigheden’ minder impact dan statusverlies ‘door eigen schuld’.
In haar studie vond Schouten dat mensen na statusverlies de organisatie vaker willen verlaten dan na machtsverlies. Daarbij heeft statusverlies ‘als gevolg van de omstandigheden’ minder impact dan statusverlies ‘door eigen schuld’.
Werkgevers moeten zich ervan bewust zijn dat statusverlies tevens het verlies van de werknemer kan betekenen. Dit omdat sociale uitsluiting een zware psychologische klap is, waar de meeste mensen moeilijk mee kunnen omgaan, aldus Schouten.