Stop toch met veranderen!

Na de automatisering van Finance, zijn we nu in het volgende speelveld beland: de digitalisering van Finance! Deze disruptieve ontwikkeling staat te popelen om toe te slaan. Recent sprak ik op een congres over Digital Finance, wat het inhoudt en wat de gevolgen voor Finance zijn. Hoe de verhouding tussen de activiteiten van Finance anders wordt door toepassing van Robotic Accounting en Kunstmatige Intelligentie. Vooral de transactionele activiteiten worden gedigitaliseerd, waardoor er meer tijd vrijkomt voor de functionele kennisgebieden van Finance en voor de rol van Business Partner. 

Marinda van Harskamp is auteur van het boek Accounting Architecture Model en ze is werkzaam als Transformation trainer, coach en adviseur bij TSvH. TSvH is de specialist in de persoonlijke ontwikkeling van financials en begeleidt personen en organisaties het vermogen en de duurzame inzetbaarheid van professionals te vergroten!

Alweer! Hoor ik je denken. Na alle jaren zijn we sceptisch en cynisch geworden over de continue aanhoudende stroom van veranderingen. Verandering is stressvol, zowel fysiek alsook mentaal. Dit blijkt ook uit de vele gesprekken over digitalisering, de onzekerheid en de angst ervoor. De eerste vraag die gelijk wordt gesteld is: “Hoe neem ik mijn mensen en afdeling nu weer mee met deze komende veranderingen? Ze hebben als zoveel doorstaan en al jaren horen ze dat hun banen verdwijnen, omdat ze door computers worden overgekomen.” 

Herkenbaar voor iedereen, zeker omdat de automatisering al tientallen jaren aan de gang is. Opvallend hierbij is dat er altijd wordt gesproken over het verdwijnen van handmatig werk en toch is iedereen vele malen drukker vergeleken met 10 jaar terug. Net zoals het papierloos kantoor van de jaren 70/80 tot op de dag van vandaag nog niet bestaat. Deze standaard reacties op veranderingen is bekend en hebben we elkaar aangepraat en aangesmeerd!

Management vanuit angst

Het woord verandering wordt namelijk te pas en te onpas gebruikt en roept daardoor inmiddels de alom bekende reacties bij ons op. In organisaties en vanuit verandermanagement wordt het woord verandering vooral gebruik in directe relatie tot mensen, jij als medewerker moet veranderen om te kunnen te kunnen blijven. Om niet overbodig te worden, want wanneer je niet verandert dreig je je baan te verliezen. Management vanuit angst! 

Maar verandering gaat niet over mensen, het gaat over de context; de omgeving verandert! Er is geen begin- en geen eindpunt. Verandering heeft geen kick-off sessie nodig, want het is er al. De omgeving verandert continue, ieder moment van de dag. En wij, mensen zijn zo bedraad dat we onszelf op de veranderingen in de omgeving kunnen aanpassen. Een ander persoon heeft daar geen controle over.  Controle die wel altijd gewenst is in organisaties, waardoor verandermanagement is ontstaan. Management om mensen te veranderen en wel in de richting waar de organisatie wilt dat ze naartoe veranderen. En dat werkt niet. Dat mogen we nu, na al die jaren, toch wel hardop zeggen.

Ingesleten gedragspatronen

Tijd dus om het anders aan te pakken. Niet vanuit de gedachten dat medewerkers moeten veranderen, maar vanuit de intrinsiek kracht en de natuurlijke menselijke reacties om zichzelf aan te passen aan de veranderende omgeving. Hoe mensen zich aanpassen en de strategieën die ze daarbij onbewust gebruiken, komt onder andere voort uit de verschillende systemen waar ze onderdeel van zijn (bijvoorbeeld familie- en organisatiesystemen), uit ingesleten gedragspatronen, eerdere ervaringen, identiteit, waarden, overtuigingen en aangeleerde vaardigheden.

En dat is ook gelijk het goede nieuws! De wetenschap heeft inmiddels veel kennis en inzichten verzameld over deze natuurlijke en onbewuste reacties en gedragspatronen. Werken met en vanuit de intrinsieke aanpassingskracht van mensen geeft een goede basis voor de ontwikkeling van de duurzame inzet van de medewerkers. De medewerkers uitdagen en ondersteunen om hun vermogen en potentieel te ontplooien waarmee ze nu en in de toekomst toegevoegde waarde leveren voor de organisatie en daarbij zelf ook hun meerwaarde ervaren. 

Het enige wat nodig is lef! Lef om de aangeleerde ineffectieve methoden en aanpak los te laten en af te stappen van de begaande wegen. Aanpassen aan de nieuwe realiteit! De realiteit waarbij je werkt vanuit de bedoeling en waar de mens centraal staat. En, we hebben niets te verliezen, maar alles te winnen.