AWVN: Veel cao-lonen tijdelijk te hoog doordat CBS inflatie in 2022 sterk heeft overschat

Het CBS heeft een nieuwe berekeningsmethode voor de inflatie ingevoerd, nadat meer dan een jaar de inflatie sterk is overschat. Dit heeft gezorgd voor een hoge druk op de cao-onderhandelingen om werkgevers de hoge inflatie te laten compenseren door de lonen hard te laten stijgen.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft afgelopen vrijdag voor het eerst de inflatie gemeten aan de hand van een nieuwe berekeningsmethode. Het CBS berekende de energiebijdrage in de zogeheten Consumentenprijsindex (CPI) altijd aan de hand van de prijzen voor nieuwe energiecontracten. Maar sinds juni 2023 wordt de energiebijdrage, aan de hand van transactiedata van energiemaatschappijen, berekend op basis van de energierekening die consumenten ook echt betalen.

Het verschil middelen

Het CBS zal gedurende een jaar de inflatie meten door de CPI op basis van de nieuwe methode te vergelijken met de CPI volgens de oude methode in dezelfde periode een jaar geleden. De inflatie is in 2022 door de oude methode te hoog uitgevallen, maar door de nieuwe berekeningsmethode van het CPI zal de inflatie vanaf juni 2023 lager uitvallen. Over een langere termijn middelt dit verschil uit en is er uiteindelijk geen verschil meer. Wanneer deze overgangsperiode van een jaar is afgelopen, zal de inflatie volledig op basis van de nieuwe CPI-methode gemeten worden.

“Meer dan een jaar is de inflatie sterk overschat”, zegt de Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN) in een commentaar. “Dit heeft gezorgd voor een hoge druk op de cao-onderhandelingen om werkgevers de hoge inflatie te laten compenseren door de lonen hard te laten stijgen. Mede hierdoor breken recente loonafspraken record na record en is het onderhandelingsklimaat verhard wat langdurige effecten zal hebben op de arbeidsverhoudingen.” De AWVN hoopt dat de rust terug zal keren in het cao-overleg en dat vakorganisaties hun eisen naar beneden zullen bijstellen. “Het blijft de vraag of vakorganisaties dit ook daadwerkelijk zullen doen.”

Het advies van de AWVN en het CBS aan werkgevers die de lonen indexeren aan de hand van de inflatie: “Blijf dit doen zoals u altijd hebt gedaan.” Kijk naar het inflatiecijfer van het CBS. Door de aanpassingen zal de overschatting door de tijd heen vanzelf worden gecorrigeerd.”