Hybride werken wordt omarmd, meeste werknemers negatief over vaker naar kantoor

Beeld: Shutterstock

* Veel bedrijven dwingen werknemers terug naar kantoor, 47% van de Nederlanders voelt druk
* Werknemers willen hybride werken behouden, maar er is meer vraag naar remote werk dan aanbod
* Hybride werken helpt productiviteit, maar vraagt betere faciliteiten en duidelijker afspraken

Recent onderzoek, onder rijksambtenaren, wijst ook uit dat hybride werken wordt verwelkomd. De ambtenaren vinden wel dat dit beter gefaciliteerd kan worden.

Dit terwijl in de Verenigde Staten werkgevers zoals Amazon, Goldman Sachs en WPP hun flexibele werkbeleid terugdraaien en werknemers verplichten om naar kantoor te komen. In het Nederlandse bedrijfsleven is er nog geen sprake van een massaal terugkeerbeleid. Toch voelt 47 procent van de respondenten zich onder druk gezet.

29 procent van de werkenden geeft aan te zijn vergeten hoe ze productief kunnen zijn op kantoor

Vooral jongere generaties ervaren dat hun werkgever hen vaker terug wil zien op kantoor als een probleem: bij professionals tussen de 18 en 42 jaar loopt dit percentage op tot 59 procent. Een derde van alle ondervraagden heeft het gevoel dat hun leidinggevende hen niet vertrouwt om thuis productief te zijn, bij jongere werknemers (18-42) stijgt dit zelfs naar 39 procent.

Daarnaast merkt 37 procent dat vaker op kantoor werken hun werk-privébalans verstoort. Millennials tussen de 27-42 jaar, de generatie die nu jonge kinderen heeft, worstelen hier het meeste mee (43 procent). Ook reistijd speelt een negatieve rol in hoe werknemers denken over een terugkeer naar kantoor: 41 procent zegt dat forenzen hun stress en vermoeidheid vergroot. Opvallend is dat 29 procent van de werkenden aangeeft te zijn vergeten hoe ze productief kunnen zijn op kantoor, vanwege de afleidingen van een drukke werkomgeving.

Toch gelooft 35 procent van de professionals dat vaker op kantoor werken hun kansen op promotie en salarisverhoging vergroot. Onder Generatie Z (18-26 jaar) is dit zelfs 45 procent.

Juiste balans vinden

Dat veel werknemers hybride en remote werken willen behouden, blijkt ook uit data van het LinkedIn-platform. In januari 2025 was het aandeel sollicitaties op banen op afstand 5,8 keer hoger dan het aandeel remote vacatures. Er wordt dus meer gereageerd op vacatures waarbij werken op afstand mogelijk is, dan dat er remote vacatures worden aangeboden. Deze mismatch onderstreept de spanning die er zit tussen werknemers en werkgevers.

Marcel Molenaar, Country Manager van LinkedIn Benelux, noemt het cruciaal om in het huidige economische klimaat de juiste balans te vinden. “Hoe houd je medewerkers gemotiveerd, verhoog je de productiviteit en maak je tijd op kantoor écht waardevol? De toekomst van werk gaat niet over het verplicht terughalen van mensen naar kantoor, maar over het creëren van een omgeving waarin hun aanwezigheid de moeite waard is.”

“Bedrijven die hierin slagen – die ruimte bieden voor samenwerking, innovatie en verbinding – zullen hun toptalent behouden. Dat begint met luisteren naar medewerkers en fysieke ontmoetingen betekenisvol maken.”

Verhogen van werkplezier

Een ander recent onderzoek, onder rijksambtenaren, toont dat ruim een derde van hen gemiddeld twee keer per week op kantoor wil werken. Een kwart heeft een voorkeur voor een dag per week. Zes procent wil meer dan drie keer per week gaan. Veel rijksambtenaren noemen een betere werk-privébalans als reden voor hybride werken. Daarbij draagt het bij aan het verhogen van het werkplezier.

De resultaten worden aangehaald in het recente paper ‘Hybride werken: productief thuis, verbonden op kantoor’ van Venster, een programma van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, in uitvoering bij ICTU. Vergeleken met 2022 werken rijksambtenaren minder thuis en meer op kantoor. Veel rijksambtenaren zijn (zeer) positief over de mogelijkheden om hybride te werken. Zij vinden dat op kantoor werken zorgt voor verbinding met collega’s en de organisatie en vanuit huis werken goed is voor de concentratie en productiviteit.

Thuis productiever

Toch kan de rijksoverheid hybride werken wel beter faciliteren, aldus de ambtenaren. Zo vindt meer dan de helft van hen het lastig om een werkplek te vinden op kantoor. Een vijfde geeft aan thuis te werken, omdat ze niet van tevoren weten of ze een werkplek hebben op kantoor. Bijna alle ambtenaren geven aan thuis productief te kunnen werken, op kantoor is dat maar zes op de tien.

Ze ervaren ‘kantoor’ vaak als druk, waardoor ze zich minder goed kunnen concentreren en daardoor minder productief zijn. Ook reistijd is voor zes op de tien medewerkers reden om thuis te werken. Een specifieke afspraak of bijeenkomst is voor driekwart van de medewerkers een reden om naar kantoor te gaan.

Een geschikte werkplek vinden op kantoor is voor veel ambtenaren moeilijk, terwijl de gemiddelde bezetting, ook op piekdagen, geen 100 procent is

Ook gedrag speelt een belangrijke rol bij hybride werken. Medewerkers moeten leren om hun kantoorbezoeken actief te plannen en met collega’s af te stemmen. Hybride werken vraagt ook om duidelijke afspraken en discipline ‘om de balans tussen thuiswerken en samenwerken op kantoor effectief te houden’. Verder heeft Venster een aantal lessen voor beleid uit de data geformuleerd.

Zo vraagt hybride werken om een gezamenlijke aanpak van facilitair, HR en lijnmanagers. Meer stilteplekken en ontmoetingsruimten is een suggestie. Ook moeten er duidelijke afspraken zijn over wanneer en waarvoor fysieke aanwezigheid op kantoor gewenst is.

Real-time beschikbare werkplekken

Een geschikte werkplek vinden op kantoor is voor veel ambtenaren moeilijk, terwijl de gemiddelde bezetting, ook op piekdagen, geen 100 procent is. En het feit dat ze zich op kantoor slecht kunnen concentreren, duidt erop dat er te weinig plekken zijn om rustig te werken, of dat medewerkers niet op de hoogte zijn van de beschikbaarheid daarvan. Een aanbeveling is om te zorgen voor duidelijke communicatie en een systeem waarmee medewerkers real-time beschikbare werkplekken kunnen vinden en reserveren.

Er zijn dan ook heldere afspraken nodig over waar specifieke werkzaamheden op kantoor worden verricht, zodat iedereen een geschikte en rustige werkplek heeft. Ook opperen de onderzoekers om kantoordagen te spreiden en ruimtegebruik te optimaliseren. Moeten bijeenkomsten alleen op dinsdag en donderdag plaatsvinden of kan het ook maandag, woensdag of vrijdag? Hoe dan ook is het belangrijk om medewerkers te betrekken bij veranderingen in de functie en inrichting van hun kantoor en regelmatig hun ervaringen en behoeften te peilen.

Gerelateerde artikelen:

• Woud aan systemen sta-in-de-weg bij nodige flexibilisering van organisatie
• Hilde Garssen, CHRO KPN: “Thuiswerken is nu een onmisbare arbeidsvoorwaarde”
• Verandermanagement: “Communicatie is de sleutel bij het voorkomen van verandermoeheid”