Wat we van IBM kunnen leren: Iedere organisatie heeft een paar wilde ganzen nodig

In de jaren zestig zei de toenmalige CEO van IBM, TJ Watson Jr: “We are convinced that any business needs its wild ducks. And in IBM, we try not to tame them.”

Watson refereerde daarmee aan het verhaal The Wild Goose van de Deense filosoof Søren Kierkegaard. Dat verhaal gaat over een man die wilde ganzen begint te voeren die ieder jaar in de herfst naar het zuiden trekken om daar te overwinteren. Naarmate de jaren verstrijken, stoppen sommige ganzen met de vogeltrek en blijven in Denemarken dicht bij de man die hen voedert.

De ganzen vliegen steeds minder en na drie of vier jaar zijn ze zo vet en lui geworden dat ze überhaupt bijna niet meer kunnen vliegen. De boodschap Kierkegaard is helder: je kunt een wilde gans temmen, maar je kunt een tamme gans nooit meer wild maken.

IBM Fellows

Watson zag een parallel met zijn organisatie. Hij geloofde namelijk dat de wild ducks in zijn organisatie degenen zijn die buiten de kaders denken, dingen gedaan krijgen en met veel plezier steeds nieuwe uitdagingen oppakken. Hen proberen te temmen door ze in de rigide structuren van een organisatie te laten werken zou alle innovatiekracht in de organisatie plat slaan.

En dus lanceerde Watson in 1962 Watson daarom het programma ‘IBM Fellows’. Hiermee wilde hij creativiteit verder aanwakkeren bij de technische professionals in hun bedrijf. Alleen medewerkers die continu uitzonderlijke prestaties leverden, kwamen in aanmerking voor de titel.

Leergang Leidinggeven vanuit je persoonlijke veranderkracht

Ontdek tijdens deze driedaagse leergang hoe inspiratie, zelfinzicht en meer zicht op psychologische processen je helpen om authentiek, zelfverzekerder en daarmee effectiever leiding te geven.

Meer informatie

Het programma loopt nog steeds en jaarlijks worden zo’n vier tot negen mensen benoemd. De teller staat daarmee op slechts 339 medewerkers die ooit IBM Fellow zijn geworden. Maar dit kleine groepje mensen levert wel veel op voor het bedrijf. In totaal hebben ze bijna 10.000 patenten gegenereerd, vijf Nobelprijzen en vijf Turing Awards ontvangen en een enorme hoeveelheid artikelen in wetenschappelijke tijdschriften gepubliceerd. Natuurlijk hebben ze een aantal doorbraken voor IBM gerealiseerd, zoals de IBM Selectric-typemachine, de Watson-supercomputer en de programmeertaal Fortran.

Alsjeblieft, niet micromanagen!

De IBM Fellows zijn vrije geesten, maar zeker geen ongeleide projectielen. Het zijn de innovatoren die nieuwe ideeën verkennen en een neusje hebben voor potentiële kansen voor het bedrijf. Ze mogen projecten opstarten waar ze gepassioneerd over zijn en krijgen financiering daarvoor als dat nodig is. Ze durven risico’s te nemen en mogen talenten uit andere teams tijdelijk inzetten. Kortom, ze zijn niet gebonden aan de standaardregels en -procedures.

Francis G. ‘Buck’ Rodgers, een voormalig IBM executive typeerde de IBM Fellows als volgt: “Ze zijn niet bang om tijdens een vergadering hun mond open te doen ​​en een ander uit te dagen. Maar als ze dat doen, dan is dat altijd op een constructieve manier. Hun vasthoudendheid en lef helpen om ons bedrijf jong en sprankelend te houden.”

Durf het om te draaien

Onconventionele denkers zijn katalysatoren voor verandering en innovatie in iedere organisatie, maar helaas krijgen zij vaak niet de ruimte om vrij te kunnen bewegen. In plaats van een functie te creëren die het allerberste bij ze naar boven haalt, worden ze geacht om te handelen binnen de gestelde kaders van hun functiebeschrijving. Ze verpieteren en worden al snel middelmatige medewerkers. Of erger, ze haken volledig af en vertrekken.

Bij IBM hebben ze een manier gevonden om het beste uit beide werelden te halen. Hoe gaan jullie om met de wilde ganzen in jullie organisatie?