Wie zijn je medewerkers in 2025?

De nieuwe arbeidsmarkt is globaal, virtueel werken en online samenwerken zijn de norm. Wat is straks nog een medewerker?

Door: Anita Lettink, SVP Strategy & Alliances bij Alight | NGA Human Resources

In de recente uitgave van het CHRO-magazine en blogs op de CHRO-website heb ik vooruit gekeken naar de toekomst van werk: hoe werken we in 2025, wat verwachten medewerkers van hun werkgever en wat kan HR nu doen om die veranderingen in goede banen te lijden? 

Van privacy en de beveiliging van gegevens via nieuwe manieren van samenwerken tot en met de invloed van artificiële intelligentie en robots op de rollen en functies die we vervullen. 

Niet in de hand 

Slechts één ding weten we zeker: over 5 jaar ziet de wereld er heel anders uit. Hoe precies, dat hangt af van een groot aantal factoren die we niet in de hand hebben. Dat vraagt veel van HR: ondanks alle onzekerheden moeten we nu beslissingen nemen, die van belang zijn voor de toekomst van onze bedrijven. 

Denk bijvoorbeeld aan het inhuren van medewerkers: bezitten zij de vaardigheden die over 2 of 3 jaar cruciaal zijn voor succes? Hoeveel mensen hebben we nog nodig als de robots volwassen worden? Vandaar dat ik in mijn laatste artikel in deze serie aandacht besteed aan de rol van HR tijdens deze verandering.

Wie is je medewerker in de toekomst? 

In veel sectoren, met name in de zakelijke dienstverlening, biedt de cloud enorme kansen voor individuen. Door de toenemende culturele acceptatie van flexibele werkvormen is locatie niet langer een voorwaarde voor werk. 

De arbeidsmarkt is globaal geworden, mensen die deelnemen aan een project (later meer over projecten) kunnen over de hele wereld verspreid zijn. Virtueel werken, online samenwerken en alleen samenkomen als zakelijke of sociale behoeften dat vereisen, dat is de nieuwe norm. 

Onafhankelijke medewerkers 

Deze verandering in de personeelssamenstelling zal de toename van het aantal onafhankelijke medewerkers blijven stuwen. Volgens de resultaten van ons ‘HR2025 onderzoek’, die eind februari worden gepubliceerd, zegt inmiddels 3% van de werknemers wereldwijd dat ze voor zichzelf werken.

De verwachting is dat tegen 2025 dit percentage zal oplopen tot 14%. Onlangs was in het nieuws dat Nederland nu meer dan 2 miljoen bedrijven heeft. Meer dan ooit zetten jongeren onder de 21 jaar een bedrijfje op, om naast hun studie te ondernemen. 

Wereldwijd gaan met overstappen naar zelfstandig ondernemerschap echter Generation X en Babyboomers aan de leiding. Zij kiezen voor werken als onderdeel van een pensioenstrategie.

Denk in human skills, niet in human resources 

Een bedrijf dat in deze extreem competitieve en snel bewegende digitale wereld aan de top wil blijven, moet kunnen beschikken over de beste talenten. Dit is steeds moeilijker te bereiken met behulp van in-house talent. Voor HR is het van belang te gaan denken in termen van skills of vaardigheden, in plaats van het meer traditionele resources. 

Elke persoon beschikt over meerdere vaardigheden. Waar het om gaat, is te identificeren welke vaardigheden iemand uniek maken, en hoe die vaardigheden op de allerbeste manier te ontwikkelen en in te zetten. 

Dat betekent in de praktijk dat medewerkers veel vaker op gezamenlijke projecten van werkgevers worden ingezet, waar hun capaciteiten de meeste toegevoegde waarde hebben. Je ziet nu al dat bedrijven samen “skills pools” oprichten waarin zij hoogopgeleide medewerkers de mogelijkheid geven tijdelijk voor een ander bedrijf te werken. 

Minder snel vertrekken 

Dat heeft als voordeel dat medewerkers constant uitgedaagd worden en hun specifieke vaardigheden optimaal kunnen benutten zodat ze minder snel geneigd zijn te vertrekken. 

Voor de deelnemende bedrijven geldt dat als ze even geen geschikt project hebben de medewerker toch zinvol bezig kan zijn, blootgesteld wordt aan andere situaties en beter toegerust terugkeert. 

Het vergt een andere benadering, maar zeg nou zelf: zou je het niet uitdagend vinden om eens een paar maanden in een ander bedrijf nieuwe ervaringen op te doen? En die dan bij terugkeer bij je eigen werkgever toe te passen? 

Verouderde vaardigheden 

Er is nog een reden waarom we bijzondere aandacht moeten schenken aan de vaardigheden van de mensen die voor onze bedrijven werken. Volgens business-futurist Frank Feather, die ook heeft bijgedragen aan het HR2025 project, is van de vaardigheden die we vandaag gebruiken tegen 2025 40% verouderd. 

Hoe kan je als individuele organisatie deze snelheid van veroudering bijhouden? Dat kan alleen als je de handen ineen slaat met andere bedrijven en een ecosysteem opzet voor het leren en verwerven van vaardigheden. Een mooie uitdaging voor HR.

Ideaal niet langer een baan voor het leven 

Uit ons onderzoek komt duidelijk naar voren dat velen van ons niet langer op zoek zijn naar een baan voor het leven. 

Steeds meer mensen zijn op zoek zijn naar werkgevers die hun levensstijl van vandaag ondersteunen. Dat blijkt zowel uit het HR2025-onderzoek als de Global Payroll Complexity Index 2019.

Volgens de antwoorden binnen het HR2025-onderzoek wil 16% van de respondenten binnen de komende vijf jaar de mogelijkheid om in het buitenland te werken onderzoeken. Nog eens 20% wil ‘zijn horizon verbreden en nieuwe mensen ontmoeten’. 

Dat betekent overigens niet dat mensen perse willen verhuizen: ze willen graag voor een internationaal bedrijf werken dat de mogelijkheid biedt om nieuwe culturen te leren kennen.

Vestigingen in opkomende economieën 

In veel gevallen komt deze wens tot verandering uit opkomende economieën, zoals Oost-Europa, Zuid-Amerika en Azië, waar multinationals nieuwe vestigingen hebben geopend en mensen in dienst hebben genomen. 

Met meer inkomen groeit de wens tot beter onderwijs en ontstaan nieuwe ambities. Als gevolg hiervan denken mensen na over nieuwe carrières: ze stappen uit de traditionele dienstensector en een baan op het platteland over naar professionele en geschoolde functies, hetzij bij deze nieuwe bedrijven of buiten hun thuisland, zowel virtueel als fysiek.

Omslagpunt in 2025 

Dit zal een domino-effect hebben in landen waar de werkgelegenheid traditioneel hoog was. Met name degenen die nog steeds een baan voor het leven verwachten, gaan merken dat ze hard moeten werken om hun vaardigheden te bewijzen, te behouden en te ontwikkelen. De arbeidsmarkt gaat globaal en 2025 is waarschijnlijk het omslagpunt.

Niet iedereen is daar gelukkig mee. Volgens de jaarlijkse Edelman Trust Barometer maakt 61% van de mensen zich zorgen over het verliezen van vaste banen door een verschuiving naar freelance, zeker als met freelance eigenlijk “gig-economy’ wordt bedoeld. 

58% maakt zich zorgen over een gebrek aan training en 55% denkt dat in de toekomst zijn of haar werk wordt bedreigd door goedkopere buitenlandse concurrenten. Het potentieel van automatisering om mensen te vervangen, is een zorg voor 53% van de werknemers. 

De strijd om talent 

Hoe en waar je talent ook werft, als werkgever moet je medewerkers gemotiveerd en gestimuleerd houden. Dat geldt net zo goed voor vaste als voor flexibele medewerkers. Hen betrokken houden bij interessante projecten is een geweldige manier om te zorgen dat ze voor je willen werken.

Volgens ons onderzoek vertrekken de beste 'werknemers' omdat in hun huidige rol sprake is van:

1. Beperkte carrièremogelijkheden
2. Niet-concurrerende salarissen
3. Gebrek aan uitdaging

Deze lijst is niet nieuw en relatief eenvoudig het hoofd te bieden. De vraag die werkgevers zich moeten stellen is: Hoe maak je het gemakkelijk voor mensen om voor je te werken? Hoe zorg je ervoor dat ze steeds weer terugkomen? Dat vergt een veel grotere mate van personalisatie dan nu gebruikelijk is. 

Zoals we eerder hebben beschreven zijn mensen niet meer op zoek naar een baan voor het leven, maar naar een baan die nu bij hun leven past. Dat stelt speciale eisen aan HR over goed weten wat je medewerkers bezighoudt: je wilt immers over hun talenten kunnen blijven beschikken?

Blijf mens 

Het personeelsbestand in 2025 is hybride, en bestaat uit vaste en flexibele medewerkers overal ter wereld plus robots. Dat is onvermijdelijk en daardoor zal de manier waarop we werken anders zijn. 

Hoeveel robots je straks in dienst hebt, verschilt per bedrijf, maar ook witte boorden zijn niet veilig voor deze ontwikkeling. Samenwerken met bots zal de norm zijn in 2025. De beste manier om te concurreren met automatisering is door jezelf te onderscheiden. 

Menselijke vaardigheden 

Leg de focus op het ontwikkelen van menselijke vaardigheden, die (nog) niet door een robot kunnen worden gerepliceerd. De rollen die jouw toekomst veilig stellen, vereisen samenwerking, discretie en empathie. Dit geldt voor HR-functies net zo goed als voor elke andere rol.

De realiteit is dat we menselijk moeten zijn om in de toekomst van werk succesvol te kunnen zijn. Wees complementair aan de opkomst van kunstmatige intelligentie. Zelfs robots hebben mensen nodig om ze te onderwijzen, coachen en beheren. Dat is de toekomst van werk!

Download jouw gratis kopie van het onderzoeksverslag HR2025: How will you work?