Wordt 2017 “het jaar van de diversiteit” voor bedrijven?

Zullen diversiteit, inclusiviteit en omgaan met vooroordelen in 2017 vaker de agenda van de CEO gaan halen? Het heeft er alle schijn van.

Dit is zelfs een van de 11 wereldwijde trends voor 2017 volgens de jaarlijkse HR-trendvoorspelling van Deloitte USA. Het rapport stelt dat organisaties zich meer bewust zullen worden van de risico’s die vooroordelen en discriminatie opleveren voor het streven naar een diverse en inclusieve organisatie.

Trumps uitspraken over vrouwen, moslims en Hispanics

Het rapport refereert bijvoorbeeld aan het toegenomen raciale geweld in de VS en de toon in de strijd om het Amerikaanse presidentschap dit najaar. Trumps uitspraken over vrouwen, moslims en Hispanics zetten de toon van het maatschappelijk debat in de VS verder op scherp.

Ook in Europa zijn er toenemende maatschappelijke spanningen, onder meer door de onvrede over de Europese Unie en opkomend nationalisme, mede aangewakkerd door de stroom van vluchtelingen en migranten, terroristische aanslagen en moslimextremisme.
Zo zou het onderwerp diversiteit in 2017 inderdaad wel eens actueler kunnen worden dan ooit. Decennia lang was diversiteit een min of meer ondergeschikt nummer op het HR-repertoire – in landen als de VS ook wettelijk verplicht. Maar anno 2016 is diversiteit voor steeds meer organisaties van strategisch belang.

Beter presterende organisaties

Het succes van bedrijven en merken hangt steeds meer af van de mate van diversiteit van het personeelsbestand in termen van sekse, ras, etniciteit, leeftijd, enzovoort. Uiteenlopend onderzoek toont aan dat diverse teams, een inclusieve werkomgeving, gelijke kansen voor bijvoorbeeld mannen en vrouwen daadwerkelijk leiden tot betere prestaties.

Dat vraagt dan wel om een tolerante organisatiecultuur, waarin medewerkers zich gewaardeerd en op hun gemak voelen en erkend in hun verschillen en overeenkomsten. Een dergelijke inclusieve organisatie bevordert een prettige werksfeer en weet ongewenste uitstroom te beperken, aldus een SER-advies uit 2009.

Het aantal organisaties dat werk maakt van inclusiviteit neemt de laatste jaren dan ook sterk toe. Maar de tijd waarin we leven maakt het ze niet gemakkelijker. Een groeiend aantal bekende werkgevers maakt zich daar zorgen over, signaleert Deloitte. Airbnb riep in september wereldwijd aanbieders van locaties op om niet te discrimineren. Google en Facebook maken serieus werk van het wegnemen van bewuste en onbewuste vooroordelen in organisatieprocessen.

Zij ontwikkelden er tools voor, die zij inmiddels publiek beschikbaar hebben gesteld. Andere organisaties maken hun diversiteitsmaatregelen via hun websites openbaar. Overheden, bijvoorbeeld de Australische regering, verplichten beursgenoteerde bedrijven hun diversiteitcijfers openbaar te maken.

Software detecteert vooroordelen in functieomschrijvingen

En inmiddels verschijnen de eerste digitale tools die organisaties helpen de inclusiviteit op de werkvloer te verbeteren. Zo detecteert een nieuwe applicatie van SuccessFactors, onderdeel van SAP, vooroordelen in functieomschrijvingen, online vragenlijsten en andere werk-gerelateerde instrumenten, aldus een artikel in Fortune. HireVue ontwikkelde zelflerende software die onbewuste vooroordelen in de communicatie van managers en teams in sollicitatieprocedures signaleert.

Dit soort software zou in Nederland wellicht ook geen overbodige luxe zijn. Voor gekwalificeerde kandidaten met een migratieachtergrond blijft het nog altijd lastig om aan werk te komen. Deze groep heeft bijna twee keer zo vaak een flexibel contract als “witte” Nederlanders. De jeugdwerkloosheid onder jongeren met een migratieachtergrond is hier bijna drie keer zo hoog. Dat blijkt uit de studie “Integratie in zicht?”, die het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) deze week uitbracht.

De felle discussies rondom etnisch profileren bij de politie, het Zwarte-Piet-dilemma en het omstreden optreden van DENK-kandidaat-Kamerlid Sylvana Simons laten zien dat de tegenstellingen onder de oppervlakte waarschijnlijk veel dieper zijn dan we geneigd zijn te denken.

Nederland steeds opener en gelijkwaardiger…

Dat blijkt ook uit het feit dat het SCP signaleert dat Nederlanders met een migratieachtergrond zich over de hele linie minder thuis voelen in Nederland dan tien jaar geleden. Terwijl autochtone Nederlanders juist vinden dat Nederland steeds opener en gelijkwaardiger wordt. Kortom: 2017 zou ook voor Nederlandse werkgevers wel eens het jaar van de diversiteit kunnen worden.

Toine Al