“Ik heb wel eens het idee dat veel CHRO’s vooral op de interne zaken gericht zijn”, zegt Connie Blaauw. Zelf had ze een basisnetwerk toen ze twintig jaar geleden het gelijknamige searchbureau voor HR-executives startte en besloot dat actief uit te bouwen. Uit pure noodzaak maakte ze zich vanaf dat moment de kunst van het netwerken stap voor stap eigen. Ze kreeg er zelfs plezier in, volgens haar essentieel voor het onderhouden van een goed netwerk. “Als je ambitie hebt, dan hoort netwerken een vast onderdeel te zijn van je werkzaamheden.”

“Naar mijn inschatting vindt zo’n twee derde van de topmanagers een nieuwe baan via het eigen netwerk”

Waar merk je aan dat veel CHRO’s niet zo goed zijn in netwerken?
“Het valt me op dat top HR-managers vaak pas mensen voor hun netwerk gaan benaderen op het moment dat ze die denken ergens voor nodig te hebben, bijvoorbeeld voor een volgende carrièrestap. Dan gaan ze weer eens contact zoeken met oud-collega’s met wie ze in het verleden leuk hebben samengewerkt.”

“Als ik dan met ze praat over hun plannen voor hun loopbaan, zeggen ze: ik doe eigenlijk nooit iets met mijn netwerk. Vooral vrouwen staan zichzelf vaak niet toe om daar tijd in te steken. Terwijl werken aan je carrière en solliciteren ook een forse tijdsinvestering vraagt. Daar moet je echt mee bezig zijn.”

Wat levert een goed netwerk je als CHRO op?
“Je moet met andere werelden in contact zijn voor kennis en inspiratie. Een goed netwerk geeft je de mogelijkheid om te leren en te zien wat er bij andere organisaties op relevante HR- en andere thema’s gebeurt, waar jezelf ook mee stoeit. Iemand anders kan een oplossing hebben waar jezelf nog niet aan gedacht had.”

“En voor je eigen loopbaan moet je zorgen dat je je vrienden hebt klaar staan die graag iets voor je doen en met je mee willen denken. Naar mijn inschatting vindt zo’n twee derde van de topmanagers een nieuwe baan via het eigen netwerk, wat dus een heel goede kruiwagen is in de praktijk. Daarbij is het mooiste als je een keer iets terug kunt doen. Maar voorop staat dat je er lol in hebt.” 

Als anderen bij mij hun contactverzoek motiveren, waardeer ik dat enorm

Wat is volgens jou een goed netwerk?
“Het beste netwerk bestaat uit contacten die elkaar wederzijds diensten kunnen bewijzen en zo min mogelijk uit contacten waarbij het eenrichtingsverkeer is. Verder moet je met je contacten iets gemeen hebben, een gedeelde interesse of een gedeeld belang. Bijvoorbeeld dat je beiden in het HR-vak zit of een persoonlijke interesse deelt: een specifiek land, bepaald eten, een sport.”

“Zelf zoek ik altijd actief naar iets gezamenlijks om iemand bij mijn netwerk te kunnen betrekken. Als je niets gemeenschappelijks hebt met mensen, dan wordt het ook lastig om aan de relatie blijven werken. En dan verwatert dat. Een persoonlijke klik maakt dat een stuk gemakkelijker. Met vrienden heb je ook iets gezamenlijks.”

“Een netwerk bestaat eigenlijk uit zakelijke vrienden. Een belangrijke voorwaarde voor een goed netwerk is voor mij ook trouw. Dat is een teken dat het netwerken niet alleen draait om voor wat, hoort wat. Er zijn zelfs relaties met wie ik geregeld een glas wijn drink en die wel eens in contact breng met relevante contacten en andersom, maar voor wie ik zakelijk nog nooit iets heb kunnen doen.”

Hoe beslis je of je iemand benadert voor jouw netwerk?
“Zelf bedenk ik voordat ik contact zoek: is het een leuk iemand? Is het iemand voor wie ik iets zou kunnen betekenen of die iets voor mij zou kunnen betekenen? En dan ga ik op zoek naar dat haakje: wat hebben we gezamenlijk? Ik zal nooit iemand zomaar benaderen, tenzij het een geschikte kandidaat voor een concrete functie is.”

Heeft LinkedIn veel invloed gehad op de manier waarop we netwerken?
“Ja, het gaat tegenwoordig veel informeler dan twintig jaar geleden. Toen gingen er eerst de nodige telefoontjes of mailtjes overheen voor je via een secretaresse of p.a. überhaupt een afspraak had voor een eerste ontmoeting. Na de komst van LinkedIn legde ikzelf aanvankelijk alleen contact met mensen die ik al kende.”

Er zijn mensen die heel planmatig bezig zijn met het orkestreren van wanneer ze mensen gaan spreken

“De laatste jaren ben ik daar een stuk ruimer in geworden. Maar ik vraag de ander wel altijd of er een speciale aanleiding is om contact met mij te zoeken. Als anderen bij mij hun contactverzoek motiveren, waardeer ik dat enorm. Omgekeerd motiveer ik mijn contactverzoek via LinkedIn zelf ook altijd met een reden. Dat is soms puzzelen met de beperkte ruimte. Een goede aanleiding om contact te zoeken is als je de ander ergens hebt ontmoet. De gelegenheid daartoe nam met corona fors af, wat de mogelijkheden tot netwerken behoorlijk beperkte.”

Toch hebben veel mensen de afgelopen tijd online juist nieuwe contacten opgedaan
“Dat geldt voor mij ook. Maar toch wil je uiteindelijk een keer face-to-face contact met iemand om te weten hoe iemand klinkt, ruikt en er in zijn geheel uitziet. Tegelijkertijd heeft de gedwongen situatie van contact op afstand en een epidemie als gezamenlijke vijand geholpen om die eerste contacten met anderen al direct te intensiveren.”

“Je gaat daardoor sneller op een persoonlijk niveau met elkaar communiceren, wat juist een goede basis is voor het leggen van netwerkcontacten. Die ervaring heb ik ook met wandelend kennismaken. Ook dan wordt het contact veel sneller persoonlijk dan wanneer je tegenover elkaar zit. Dat wandelen ga ik er zeker inhouden.”

Wat kunnen CHRO’s doen om beter te netwerken?
“Ik denk dat je netwerken breder moet trekken dan bijvoorbeeld intervisieclubjes over bepaalde vakinhoudelijke thema’s. Daarbij zie ik mannen voortvarender aan de slag gaan met hun netwerk als ze iets nieuws zoeken dan de meeste vrouwen. Ik heb het idee dat veel vrouwen uit loyaliteit met de werkgever en toewijding aan hun werk zich er niet toe kunnen zetten om werk te maken van hun wens om een carrièrestap te maken. En daardoor blijven ze hangen aan een baan waar ze eigenlijk vanaf willen.” 

“Daar komt bij dat je ook voor het regelmatig onderhoud van je netwerk tijd moet vrijmaken. Als je jaren niets van je hebt laten horen, kun je niet verwachten dat er serieus response komt op jouw dringende hulpvraag. Zo gaat het in vriendschappen en zo gaat het in zakelijke netwerken.”

Ik heb een hekel aan netwerkbijeenkomsten die in het teken staan van aan zoveel mogelijk mensen je kaartje uitdelen

Heb je voorbeelden van goed netwerken?
“Er zijn mensen die heel nauwgezet, planmatig en gestructureerd bezig zijn met het orkestreren van wanneer ze mensen gaan spreken. Daarmee houd je je contacten warm. Ik ken iemand in mijn netwerk die met vaste tussenpozen contact opneemt. Op een gegeven moment zakte de frequentie van elk kwartaal naar elk half jaar. Dat is heel consequent netwerken, maar ik zou het zelf wat minder laten opvallen.”

Dan ligt het er te dik bovenop
“Ja, en dat is ook wat mensen erop tegen hebben. Ik luisterde pas naar een podcast waarin jonge mensen vertellen wat ze vinden van netwerken en hoe ze ermee omgaan. Eéntje zei bijvoorbeeld dat ze zich altijd een beetje vies voelde bij netwerken. En dat ze het lastig vond als mensen eerst contact willen leggen en dan nooit meer iets laten horen. Zelf vind ik dat ook niet altijd leuk. Ik heb een hekel aan netwerkbijeenkomsten die in het teken staan van aan zoveel mogelijk mensen je kaartje uitdelen. Daar ga ik nooit naar toe.” 

Is het niet gewoon logisch dat je als CHRO of HR-directeur goede netwerkbijeenkomsten bezoekt?
“Natuurlijk! Maar er is nu eenmaal een groep die het gewoon te weinig doet. Ik snap het wel. Zelf mag ik het doen in de tijd van de baas. Maar voor de meesten is het een onderdeel van een veel breder takenpakket. En bij de een is netwerken bovendien een vanzelfsprekend onderdeel van de eigen persoonlijkheid en voor de ander meer een kwestie van werken.”

“Die moet zich er actief op toeleggen. Toen ik begon met mijn bureau, moest ik het mezelf ook aanleren en ik ben het langzamerhand heel leuk gaan vinden. Los daarvan doet iedereen het op zijn eigen manier. Maar het begint in feite met interesse in de ander. Dat zou voor HR-executives toch niet al te moeilijk moeten zijn, want dat is tenslotte waarom ze voor hun vak hebben gekozen.”

“Je moet een netwerk bouwen vóór je het nodig hebt” 
Dat is het credo van Bureau Blaauw, de jubilerende specialist in search van HR-executives. Connie Blaauw begon precies 20 jaar geleden met het gelijknamige bureau. In die jaren hebben veel HR-managers, -directeuren en –specialisten de weg naar een vervolgstap in hun loopbaan via Bureau Blaauw gevonden. Maar er is één cruciale voorwaarde: alleen als je voortdurend en met plezier werkt aan het bouwen én onderhouden van een goed netwerk bereik je deze mooie positie in de markt.