AWVN: Topvrouwen-wet toch geen mank paardenmiddel
Met ingang van 2022 gelden een ingroeiquotum en streefcijfers om meer vrouwen aan de top van het bedrijfsleven te krijgen.
Het eerste onderdeel betreft het zogeheten ingroeiquotum voor vrouwen in raden van commissarissen. Dat wil zeggen dat ten minste een derde van de raden van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven uit vrouwen moet bestaan. Het ingroeiquotum gaat gelden voor nieuwe benoemingen. Wordt een mannelijke commissaris benoemd terwijl het bedrijf het quotum niet haalt, dan is de benoeming nietig.
Het tweede onderdeel van de wet legt grote bedrijven op ‘passende en ambitieuze’ streefcijfers vast te stellen om de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in de top en subtop van de onderneming evenwichtiger te maken. Dit geldt voor grote naamloze en besloten vennootschappen die onder andere meer dan 250 werknemers in dienst hebben en jaarlijks meer dan 40 miljoen omzet maken.
Paardenmiddel
Minister Dekker noemde het bij de toelichting van de wet een ‘paardenmiddel’. Megens vraagt zich op haar beurt af of het geen ‘mank paardenmiddel’ is.
Het ingroeiquotum is weliswaar dwingend, maar het betreft alleen nieuwe benoemingen, geldt uitsluitend voor raden van commissarissen en spitst zich toe op beursgenoteerde bedrijven. Al met al zijn er 89 bedrijven waarop het huidige quotum van toepassing is, terwijl er meer dan 8000 bedrijven met 100 werknemers of meer zijn. Daarnaast is het quotum al bijna bereikt: 30 procent van de raden van commissarissen bestaat uit vrouwen en dat percentage is het afgelopen jaar – vermoedelijk in anticipatie op de wet – flink gestegen.
Toch markeert de wet wel degelijk een keerpunt in het diversiteitsbeleid, denkt Anne Megens, coördinator beleid Algemene Werkgeversvereniging Nederland: “Polder en politiek zijn de grens overgestoken van zachte dwang naar harde voorwaarden. Het quotum heeft nu misschien nog een beperkte reikwijdte, maar het is niet uit te sluiten dat dit type maatregelen op termijn wordt uitgebreid naar meer bedrijven en bedrijfsonderdelen.”
Culturele impact
Verder is de culturele impact relevant. “Commissarissen van beursgenoteerde bedrijven zijn publieke figuren en fungeren vaak als rolmodel. Hoe meer vrouwelijke benoemingen er zijn, hoe meer de maatschappij eraan zal wennen dat topposities ook door vrouwen bekleed worden en hoe meer vrouwen zich realiseren dat dit soort functies binnen bereik ligt. Verder zou de wetgeving kunnen bijdragen aan meer bewustwording bij benoemingen in de hele organisatie en het kritischer volgen van het personeelsbeleid van bedrijven.”