CPB: Wat werkgevers moeten weten over (cao)loonstijgingen, personeelsgebrek en inflatie…
Werkgevers die loononderhandelingen ingaan, doen er verstandig aan goed kennis te nemen van deze nieuwe CPB-prognoses.
Het Centraal Planbureau (CPB) heeft in februari het Centraal Economisch Plan (CEP) 2024 gepubliceerd. In ′Actualisatie Verkenning middellange termijn tot en met 2032′ raamt het CPB de economische ontwikkelingen voor de komende jaren. Zeker voor werkgevers die zich voorbereiden op de arbeidsvoorwaardenonderhandelingen, is het goed om kennis te hebben van de jongste CPB-cijfers. AWVN bespreekt de cijfers in een recente publicatie.
Hieronder een samenvatting van de voor werkgevers belangrijkste prognoses in het CEP 2024:
- De Nederlandse economie groeit dit jaar met 1,1 procent en volgend jaar met 1,6 procent. Relatief laag in vergelijking met de achterliggende jaren.
- Geopolitieke spanningen kunnen roet in het eten gooien. Met name door aanhoudende oorlogen in Oekraïne en Gaza en de aanvallen van de Houthi-rebellen op de Rode Zee. Bij escalatie van deze conflicten kan de wereldhandel opnieuw verstoord raken, waardoor de economische groei lager uit kan vallen.
- De werkloosheid stijgt van 3,5 procent in 2023 stijgt naar 3,7 procent dit jaar en 3,9 procent in 2025. Ondanks dat de werkloosheid toeneemt zal de arbeidsmarkt krap blijven.
- Het personeelsgebrek vormt een obstakel voor het oplossen van grote maatschappelijke uitdagingen, zoals de personeelstekorten in het onderwijs en de zorg, en de energietransitie.
- De afname van de inflatie zet door. In 2023 daalde de inflatie naar 3,8 procent, na een piek van tien procent in 2022. Dit jaar verder daalt de inflatie naar 2,9 procent en in 2025 naar 2,8 procent.
- Met name de sterke loonstijging zorgt er nog voor dat de inflatie iets hoger blijft dan de gewenste 2 procent.
- De cao-loonstijging is over de piek heen. De stijging van cao-lonen voor de marktsector stijgen dit jaar met 5,7 procent (2023: 6 procent) en in 2025 3,8 met procent.
- De cao-loonstijging blijft hoog vergeleken met eerdere jaren. Dat komt doordat de cao-loonstijging een lange remweg heeft door de verschillen in afsluitmomenten en looptijden van cao’s. Ook blijft de arbeidsmarkt krap waardoor de onderhandelingspositie van werkenden sterker is.
- Voor hetwettelijk minimumloon kan een voorlopige schatting gemaakt worden voor de reguliere indexatie van het minimumloon per 1 juli 2024. Die komt uit op afgerond 3,1 procent. Het uitgangspunt voor deze schatting is de cao-loonraming voor 2024 uit de CEP (5,9%) min de helft van de cao-loonraming voor 2024 uit de MEV van afgelopen september (5,6%).
- Daarbovenop komt waarschijnlijk een extra verhoging van 1,2 procent. In totaal zal de indexatie van hetwettelijk minimumloon uitkomen op circa 4,3 procent – wat een stijging van minimumuurloon van 13,27 euro naar ongeveer 13,84 euro oplevert, afhankelijk van de afrondingen.
- De arbeidsinkomensquote (AIQ), het deel van het nationale inkomen dat naar huishoudens gaat, groeit langzaam de komende jaren: van 70 procent in 2023 naar 70,8 procent in 2024 en 71,3 procent in 2025.
- Het CPB verwacht dat Nederland in 2028 niet meer binnen de 3 procentnorm blijft van de Europese begrotingsregels.