WEF voorziet voor 2030: slechts een derde van het werk nog alleen door mensen verricht

Bedrijven wereldwijd verwachten de komende vijf jaar meer te automatiseren, waardoor in 2030 slechts een derde van de werkzaamheden door mensen zelf zal worden uitgevoerd. In Nederland werd het onderzoek uitgevoerd door het Amsterdam Centre for Business Innovation (ACBI) van de Universiteit van Amsterdam.

Projectleider Henk Volberda, hoogleraar strategie en innovatie, legt uit: “Een derde van de menselijke arbeid zal worden overgenomen door technologie, en een derde zal in samenwerking met technologie plaatsvinden.”

Meer werkgelegenheid

De arbeidsmarkt zal tegen 2030 ingrijpende veranderingen ondergaan, aangedreven door digitalisering, de stijgende kosten van levensonderhoud en de energietransitie. Het rapport voorspelt de creatie van 19 miljoen banen, maar tegelijkertijd zullen 9 miljoen banen verdwijnen. Van deze nieuwe banen zullen 11 miljoen te danken zijn aan AI en informatietechnologie.

Robotica en autonome systemen zullen de grootste baanverliezers zijn, met naar verwachting een daling van 5 miljoen banen. Het WEF schat dat de structurele transformatie van de arbeidsmarkt tot 2030 zo’n 22% van de banen zal beïnvloeden.

Minder administratieve functies

Volberda is positief over de werkgelegenheidstrends en voorspelt een netto groei van 7% in de totale werkgelegenheid, wat wereldwijd neerkomt op 78 miljoen extra banen. Deze nieuwe werkgelegenheid zal vooral liggen in specialistische functies, zoals AI-experts, softwareontwikkelaars, specialisten in autonome en elektrische voertuigen, milieutechnici en ingenieurs in hernieuwbare energie.

Slecht nieuws is er voor administratieve en secretariële functies. “De grootste daling is naar verwachting te zien onder kassiers, loketmedewerkers, administratieve assistenten en directiesecretaresses.” Deze voorspelling komt grotendeels overeen met die uit het New Work, New World onderzoek van Cognizant en Oxford Economics over de invloed van generatieve AI op de werkvloer.

“De grootste daling is naar verwachting te zien onder kassiers, loketmedewerkers, administratieve assistenten en directiesecretaresses”

Het mag geen verrassing heten dat her- en bijscholing volgens de ondervraagden cruciaal wordt geacht. Organisaties zijn zich hier bewust van, zo valt uit het onderzoek af te leiden. Naar verwachting is 39 procent van de huidige vaardigheden van werknemers tussen 2025 en 2030 verouderd, aldus het rapport.

Dat klinkt als veel, maar tijdens de pandemie in 2020 lag het percentage nog op 57 procent. Volberda schrijf de afname toe aan het groeiende aantal werknemers dat aanvullende trainingen, bijscholing of omscholing heeft gevolgd. “In de meest recente editie heeft 50 procent van de werknemers dergelijke bijscholing afgerond, een stijging ten opzichte van 41 procent in het rapport van 2023.”

Nederland

Nederlandse organisaties zetten meer dan gemiddeld in op een versnelling van automatisering van processen en taken. Dat is ook hard nodig, want het arbeidstekort wordt hier gezien als de belangrijkste uitdaging. Behalve op automatisering zetten Nederlandse bedrijven in op bijscholing en actief zoeken naar talent met nieuwe vaardigheden. Mede daardoor is het niveau van veroudering van kernvaardigheden samen met Denemarken wereldwijd het laagste ter wereld, aldus het rapport.

Het Future of Jobs Report 2025 van het World Economic Forum bundelt inzichten over de toekomst van werk op basis van een enquête onder meer dan 1.000 werkgevers. Samen zijn ze goed voor ruim 14 miljoen werknemers, verspreid over 22 industriële clusters en 55 economieën wereldwijd.