Diversiteit utopie in de boardroom?

Bij één op vijf grote ondernemingen vervult een vrouw een bestuurdersrol. Het aantal vrouwen in topbesturen neemt toe, maar de toename groeit slechts geleidelijk, zo blijkt uit de studie Diversiteit in de Boardroom 2018 van Graydon. 

Ruim één op de vijf grote ondernemingen in Nederland kent een diverse samenstelling in het bestuur. Momenteel is bijna 16 procent van alle topbestuurders vrouw, een geleidelijke toename in vergelijking met de afgelopen jaren. 

Vrouwenquotum 30 procent

Een positieve ontwikkeling, noemt Marion Bout, Head Legal & Compliance bij Graydon het. “Maar de toename gaat wel heel geleidelijk. Te traag, gezien alle inspanningen en initiatieven die van overheidswege gestimuleerd worden.” Sinds 2017 is de Wet streefcijfer evenwichtige zetelverdeling mannen en vrouwen in bestuur van kracht voor grote Nederlandse bedrijven. Dit quotum gaat uit van 30 procent. 

Graydon ondervroeg in de studie grote Nederlandse BV’s en NV’s met meer dan 1 miljoen euro balanstotaal: bedrijven die vallen onder deze wet. Maar het wettelijke streven wordt in de nieuwste meting van Graydon nog niet gehaald. Wel maken steeds meer grote bedrijven de stap naar een divers bestuur. Zo heeft ruim één op de vijf grote bedrijven (23,1%) minstens één vrouw in de directie.

'Schaamlapje voor ondeugdelijk bestuur'

Eind vorig jaar leverden verschillende bestuurders flinke kritiek op de wet. Zo zou de discussie over meer diversiteit aan de top van bedrijven een “schaamlapje zijn voor niet ‘ordelijk’, misschien zelfs ‘ondeugdelijk’ bestuur”. Met name de term 'diversiteit' wordt vaak verward met inclusiviteit. 'Met een inclusieve aanpak verzeker je de continuïteit van een organisatie het beste”, meent zorgbestuurder Filia Kramp.

De klassieke 'selectiefout' om mensen aan te nemen die op je lijken, lijkt in de boardroom vrij veel gemaakt te worden. Hoe zorgt u voor een diversere cultuur en selectieprocedure? Lees het hier. 

Overheid houdt zich aan eigen regels

De (semi)Overheid kent momenteel de meeste diversiteit in het bestuur. Binnen deze sector wordt bijna één op vier topposities in het bestuur (24,5%) door een vrouw ingevuld. Cultuur, sport en recreatie (23,1%) en Landbouw (19,2%) horen bij de koplopers. Alle sectoren in Nederland laten de afgelopen tien jaar een toename zien van het aantal vrouwen in het topbestuur. Niet gek natuurlijk: de ontwikkelaar van het quotum heeft zich aan de eigen regels te houden.

De achterhoede zijn de sectoren Transport & Logistiek en Industrie (beide 13,7%). Deze van nature ‘mannelijke werelden’ behoren tot de sectoren die achterlopen als het gaat om vrouwen op topposities in het bestuur. De Bouw (9,2%) is nog steeds hekkensluiter. Marion Bout: “In de bouwnijverheid is minder dan één op de tien topbestuurders vrouw. Deze sectoren mogen dan wel het minste scoren op het gebied van diversiteit in bestuur, ze laten de afgelopen tien jaar wel een toename in diversiteit zien.” 

Toezicht loopt achter

Het toezicht (commissarissen) bij grote Nederlandse bedrijven is overigens nog minder divers dan het bestuur. Op dit moment is ruim één op de tien toezichthouders (13,1%) vrouw. De trend is dat ook dat de diversiteit in het toezicht de afgelopen jaren steeds meer toeneemt. Zo is de afgelopen tien jaar het percentage vrouwen in het toezicht met ruim vijf procent gestegen. Het aandeel vrouwen in het toezicht mag dan iets lager liggen dan in het bestuur, de diversiteit groeit procentueel sneller dan het bestuur.

“Op dit moment heeft bijna één op de drie bedrijven (29,2%) een toezicht dat bestaat uit minstens één vrouw”, licht Marion Bout van Graydon toe. “Omgekeerd betekent dit dat zeven op tien bedrijven een raad van toezicht hebben die bestaat uit alleen maar mannen.” Tien jaar geleden gold dat nog voor acht op tien bedrijven.