‘Koppel ontslagvergunning aan voorwaarden die helpen het maatschappelijk personeelstekort tegen te gaan’, zegt hoogleraar

Nederlandse organisaties kampen nog altijd met forse personeelstekorten, die vooral nijpend zijn in sectoren met onaantrekkelijke salarissen en arbeidsomstandigheden, zoals de zorg. De overheid zou moeten ingrijpen met maatregelen die werkgevers dwingen stappen te nemen, die helpen het arbeidstekort tegen te gaan.

Dat zeg Evert Verhulp, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam in dagblad Trouw. In de strijd om werknemers is het ieder voor zich, stelt hij, waarbij onaantrekkelijke sectoren het onderspit delven.

De zorg, waar “de lonen relatief laag en de arbeidstijden ongemakkelijk zijn”, is daar volgens Verhulp een voorbeeld van. Tegelijk wordt de zorgsector steeds belangrijker vanwege de vergrijzende bevolking.

Het Centraal Bureau voor de Statistiek meldde vorige week dat het aantal vacatures in het tweede kwartaal van 2025 is afgenomen met 7000, maar daarmee blijft de arbeidsmarkt onverminderd krap. Voor elke 100 werklozen zijn er 101 openstaande vacatures. De grootste tekorten zijn te vinden in de handel en de zorg, becijferde het CBS.

“Een bouwondernemer kan zijn opzichter een cursus zorgmanagement aanbieden, zodat die goed de arbeidsmarkt op kan als het tot ontslag komt”

Werknemers die ‘vrijkomen’ op de arbeidsmarkt, worden door niemand aangespoord om een carrière in een maatschappelijk belangrijke sector te starten. Terwijl de mogelijkheden volgens Verhulp voor het oprapen liggen.

‘Geen transitievergoeding als deze aan caravan wordt besteed’

“Een bouwondernemer die ziet dat zijn zaak niet loopt, kan zijn opzichter een cursus zorgmanagement aanbieden, zodat die goed de arbeidsmarkt op kan als het tot ontslag komt. Maar waarom zou hij dat doen? Dat kost geld en moeite en de ondernemer zelf wordt er niet beter van. Hij heeft geen enkele prikkel”, schetst de hoogleraar in de krant.

Verhulp denkt de overheid voor zo’n prikkel kan zorgen, bijvoorbeeld door de ontslagvergunning te koppelen aan voorwaarden. “Om mensen te ontslaan heb je een vergunning nodig”, zegt hij. “Je kunt werkgevers die niets aan scholing hebben gedaan die vergunning weigeren. Zeggen: nee, deze werknemer mag je niet ontslaan.”

Als het aan Verhulp ligt wordt ook aan de transitievergoeding getornd waar ontslagen werknemers recht op hebben. Iemand die bijvoorbeeld 18 jaar in dienst was, zo schetst hij, krijgt alleen 6 maanden salaris mee als het geld wordt besteed aan scholing, en niet als er een nieuwe caravan van wordt gekocht.

De bestaande scholingsfondsen zijn volgens de hoogleraar niet voldoende omdat deze sectorgerelateerd zijn. “Als je in de metaalsector werkt, krijgt je geen zorgcursus. Dat moet écht anders worden georganiseerd.”

LEES OOK: Is het personeelstekort niet eigenlijk een beloningstekort?