Na flinke daling stijgt arbeidsproductiviteit in industrie weer iets

In de periode 2013-2019 daalde de arbeidsproductiviteit naar 1,5 procent, sinds 2020 is er dus weer een lichte stijging, naar 2 procent, waarneembaar. Dit wijst recent onderzoek van SEO Economisch Onderzoek uit. Hierin staat de inzet van bestaande arbeidsbesparende technologieën centraal. Met een enquête, deskresearch en interviews is het gebruik van arbeidsbesparende technologie in kaart gebracht. In totaal hebben 104 werkgevers deelgenomen aan het onderzoek.

Verder investeren

Circa 80% van de bedrijven maakt al gebruik van technologie, waarbij grote bedrijven dit vaker doen dan kleine bedrijven. De meeste bedrijven willen de komende vijf jaar verder investeren, vooral in onderdelen waar technologie nu al wordt toegepast, zoals fabricage en onderhoud.

Knelpunten

Tegelijkertijd ervaren bedrijven belemmeringen, zoals personeelstekort en gebrek aan vaardigheden van medewerkers om nieuwe technologie te gebruiken. Ook blijkt het lastig om technologie goed in te passen in de werkpraktijk. Knelpunten zijn onder andere lange terugverdientijden, privacywetgeving en samenwerking binnen de keten. Een concreet voorbeeld is de toepassing van large language models (LLM’s).

Voor een goede werking van deze modellen is toegang tot data van verschillende partijen van belang. Dit blijkt echter lastig vanwege privacywetgeving en de bescherming van intellectueel eigendom. Bedrijven zijn daarom terughoudend met het delen van data. Het gevolg is echter dat de potentie van de large language models niet volledig wordt benut, stellen de onderzoekers.

Soft skills

Om deze knelpunten op te lossen geven bedrijven aan behoefte te hebben aan extra kennis en expertise over arbeidsbesparende technologie, capaciteit, ondersteuning bij de implementatie en aan ‘soft skills’, zoals aanpassingsvermogen. Ontwikkelpaden en leergemeenschappen kunnen helpen medewerkers hierop voor te bereiden, stellen de onderzoekers van SEO Economisch Onderzoek.

Arbeidsintensiteitsscan

Zij vinden ook het ontwikkelen van een arbeidsintensiteitsscan een goed middel voor bedrijven om te zien waar ze arbeidsbesparende technologie kunnen toepassen. Een arbeidsintensiteitsscan is een analyse-instrument om in kaart te brengen waar mogelijk arbeidsbesparingen te behalen zijn.  Op basis van de scan kan een organisatie dan vervolgens beslissen waar ze processen verder willen automatiseren

“Bedrijven doen er verstandig aan arbeidsbesparende technologie niet te zien als een risico, maar als een waardevolle R&D-investering die bijdraagt aan hun toekomstige veerkracht en concurrentievermogen.”

Figuur: Bedrijven verwachten in de toekomst meer arbeidsbesparende technologie in te zetten in gebieden van de waardeketen waar er op dit moment ook al veel gebruik van wordt gemaakt

Bron: Enquête onder respondenten die werkzaam zijn in de industrie en bij energieleverende bedrijven, bewerking SEO Economisch Onderzoek

Collegereeks AI-transformatie voor HR

In deze collegereeks, georganiseerd door TIAS School for Business and Society en HR Academy, ligt de focus op de invloed van AI op de organisatie als geheel. Vooraanstaande experts koppelen academische inzichten aan praktijkvoorbeelden, zodat je AI effectief kunt inzetten binnen HR en de organisatie toekomstbestendig maakt.

Bekijk het programma