Onderzoekers: voordelen mentale weerbaarheid sterk overschat

Volgens onderzoekers van Tilburg University is er geen wetenschappelijk bewijs voor de stelling dat militairen die mentaal weerbaar zijn, veel beter beschermd zijn tegen psychische klachten en functioneringsproblemen dan hun collega’s die minder weerbaar zijn. 

Dat blijkt uit een grote meta-analyse van alle longitudinale studies door Tilburg University, CentERdata en NHL Stenden University of Applied Sciences. Het verband tussen weerbaarheid en latere klachten en problemen is verwaarloosbaar bij militairen. Militairen die weerbaar zijn melden onder meer dat zij problemen aankunnen, zelfvertrouwen hebben, optimistisch zijn, kunnen volhouden, enthousiast en vastberaden zijn, zelfdiscipline en energie hebben.

Herbezinning op weerbaarheid als middel tegen klachten

De bevindingen gaan in tegen het heersende beeld dat mentale weerbaarheid (resilience) een belangrijke factor is in het bepalen wie vatbaar is voor psychische klachten of slecht functioneren. Een recente review van studies onder politieagenten kwam ook tot de conclusie dat er geen sterk bewijs is dat weerbaarheid een beschermde werking heeft. Over het algemeen wordt de kracht van mentale weerbaarheid dus overdreven, stellen de onderzoekers. Een herbezinning op weerbaarheid als middel om mentale en functioneringsproblemen te voorkomen is aldus gewenst.

Internationale studies onder militairen 

In het onderzoek zijn de resultaten van veertig internationale longitudinale studies onder militairen geanalyseerd en vergeleken. Het betreft studies onder militairen waarin is onderzocht of weerbare militairen op latere tijdstippen bijvoorbeeld minder posttraumatische stress-symptomen, depressieve klachten en functioneringsproblemen hebben dan militairen die (veel) minder weerbaar waren. Het betrof militairen die waren uitgezonden of deelname aan stressvolle militaire trainingen. 

De meta-analyse is net gepubliceerd in het gezaghebbende peer-reviewed wetenschappelijke tijdschrift 'Social Science & Medicine’.