Oprechte interesse in persoonlijke ontwikkeling verhoogt duurzame inzetbaarheid meest

Nieuw onderzoek wijst uit dat bijscholen van oudere werknemers het beste middel is om ze langer inzetbaar te houden.

“De motivatie om langer door te werken bij oudere medewerkers blijkt een enorme boost te krijgen als de werkgever oprechte bereidheid toont om training en bijscholing te faciliteren,” zegt Raymond  Montizaan, onderzoeksleider bij het ROA (Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt) in Maastricht. 

Oprechte interesse in ontwikkeling werknemer

“Voorwaarde is dat de werknemer oprechte interesse ervaart in zijn persoonlijke ontwikkeling. Dan blijkt dat de motivatie zelfs omhoog gaat zonder dat de werknemer gebruik maakt van het aanbod. Zo is het onvoldoende als de HR-afdeling de werknemer desgevraagd verwijst naar de website met informatie over opleiden.”
 
Volgens Montizaan is dit te verklaren uit het psychologisch contract tussen werkgever en werknemer. Als de werknemer voelt dat er in hem persoonlijk geïnvesteerd wordt, al is het maar de bereidheid daartoe, zal deze zich extra gaan inzetten.” 

Motivatie loopt aan beide kanten weg

In de praktijk stopt het investeren in de medewerker echter al zo’n vijftien jaar voor de pensioenleeftijd, blijkt uit onderzoek. “Je ziet aan beide kanten de motivatie weglopen. Een belangrijke oorzaak daarvan is dat opleidingen vaak niet aansluiten bij de manier van leren van oudere werknemers.”
 
Onderzoek door de Amerikaanse econoom en nobelprijswinnaar James Heckman maakt dit inzichtelijk. Montizaan: “Trainingen zijn vaak klassikaal en gericht op jongere medewerkers. Oudere medewerkers hebben meer ervaring en leren beter met informele leermethoden tijdens hun werk, ofwel learning on the job. Denk aan flexibele leermodules van een half uur per dag onder werktijd.”

Bijscholen veel beter dan omscholen

Ook blijkt omscholen voor 45-plussers – zeker bij lager opgeleiden – weinig zin te hebben. Cijfers tonen dat de kans op een baan als omgeschoolde 45-plusser erg klein is. “Bijscholing die goed aansluit op de reeds aanwezige ervaring bij de werknemer is daarentegen juist een goede investering voor de duurzame inzetbaarheid.”
 
Financiële geletterdheid speelt bij duurzame inzetbaarheid van medewerkers ook een rol. “Zij moeten in staat zijn een verstandige afweging te maken over de financiële risico’s die zij lopen, bijvoorbeeld als zij eerder stoppen met werken.”
 
Hoewel pensioenfondsen veel tijd en geld steken in voorlichting van met name kwetsbare groepen, blijkt dit nauwelijks effect te hebben op het keuzegedrag. Dit wordt vooral bepaald door de persoonlijkheid van de individuele werknemer. 

Werknemers helpen bij financiële keuzes

“Informatie in de vorm van feitelijke kennis over bijvoorbeeld het pensioen landt bij een grote groep niet. Werkgevers kunnen deze werknemers beter in persoonlijke gesprekken bijstaan om verstandige keuzes te maken. Werkgevers hebben hier het voordeel dat zij als het goed is de medewerker kennen,” aldus Montizaan, die het onderwerp donderdag 16 januari uitgebreid toelicht in een webinar (zie onder).
 

Webinar: “Duurzame inzetbaarheid en een leven lang leren”

Op donderdag 16 januari zal Raymond Montizaan aan de hand van inzichten uit de wetenschap ingaan op duurzame inzetbaarheid en een leven lang leren. Wat zijn de mogelijkheden, kansen en belemmeringen voor (oudere) werknemers en voor werkgevers? Meer info en aanmeldlink

Gerelateerde artikelen