SER: Arbeidsproductiviteit moet omhoog – concurrentiepositie Nederland in geding

Beeld: PeopleImages.com – Yuri A – Shutterstock

“Meer mensen aan het werk en het werk slimmer uitvoeren. Dit draagt bij aan het verdienvermogen van onze economie op lange termijn, kan de werkdruk verlagen en werkomstandigheden verbeteren”, zegt SER-voorzitter Kim Putters. “Ondanks de demissionaire status van het kabinet gaan we graag hierover met hen gesprek, want er is geen tijd te verliezen.”

SER: “Arbeidsproductiviteit wordt vooral bepaald door de kwaliteit van menselijk kapitaal”

In het op 20 juni verschenen advies doet de SER de aanbeveling om te investeren in menselijk kapitaal: verbetering van het funderend- en beroepsonderwijs, organiseren van leven lang ontwikkelen, versterken van digitale vaardigheden, investeren in een gezondere (beroeps)bevolking, bevorderen van mobiliteit en het integreren van mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. “Arbeidsproductiviteit wordt vooral bepaald door de kwaliteit van menselijk kapitaal”, aldus de SER.

Onderwijs en regeldruk

De overheid zou een goedwerkende arbeidsmarktinfrastructuur moeten ondersteunen. Bezuinigingen op het onderwijs ‘zijn ongelukkig en hebben negatieve gevolgen voor kansengelijkheid’, stelt het adviesorgaan van de regering het parlement. Ook het verlagen van de administratieve lastendruk voor zowel werkgevers als werkenden is nodig voor het verhogen van de arbeidsproductiviteit.

De sociale partners willen zelf inzetten op ‘een reële loongroei in lijn met de groei van de arbeidsproductiviteit’. “Zodat bedrijven worden geprikkeld om te investeren in technologie die de arbeidsproductiviteit verhoogt en Nederland zichzelf niet uit de markt prijst.” Ze willen in cao’s afspraken maken over om- en bijscholing, het stimuleren van mobiliteit naar productiever werk, het vergroten van vitaliteit en gezondheid van werkenden en het integreren van kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. “Groei van onze productiviteit is cruciaal, want het bepaalt ook de beloning van alle werkenden, betaalt ons sociale zekerheidsstelsel en is van belang voor onze concurrentiepositie”, brengen werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland naar buiten.

Leven lang ontwikkelen

De SER bepleit ook een samenhangende aanpak rond leven lang ontwikkelen en het beperken van het beroep op het concurrentiebeding, om mobiliteit op de arbeidsmarkt te bevorderen.
De groei van de arbeidsproductiviteit moet hoger op de jaarlijkse beleidsagenda van het nieuwe kabinet komen, vindt de SER. De raad ziet daarbij graag een  grotere rol voor een onafhankelijk adviesorgaan, zoals dat ook in andere Europese landen gebeurt. In Nederland is dat de National Productivity Board (NPB), ondergebracht bij het Centraal Planbureau.

Collegereeks Cultuurverandering en gedrag

In samenwerking met TIAS School for Business and Society biedt HR Academy je inzicht in cultuur en gedrag in organisaties. Door een combinatie van wetenschappelijke inzichten en praktijkgerichte interventies krijg je concrete handvatten om gedrag effectief te sturen en duurzame cultuurveranderingen binnen je organisatie te realiseren.

Meer informatie

Stevige investeringsagenda

Twee dagen voor dit advies werd uitgebracht, bleek dat Nederland op de ranglijst van het IMD over mondiale concurrentiekracht is gezakt naar de tiende plaats. In 2021 stond ons land nog vierde. Het grootste obstakel voor ons concurrentievermogen is volgens het IMD het complexe belastingstelsel, dat koopkracht en investeringen onder druk zet. Ook de overmatige regeldruk, de nijpende woningmarkt, stikstof en netcongestie belemmeren volgens het IMD de economische groei in Nederland. Ook het vertrek van bedrijven zoals Shell en Unilever speelt een rol bij de verslechterde positie van Nederland op de ranglijst.

Werkgeversorganisaties: “We zien al langer dat investeringen teruglopen en bedrijven ervoor kiezen om te vertrekken of elders te investeren”

Voor ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland komt dit nieuws niet als een verrassing. “We zien al langer dat investeringen teruglopen en bedrijven ervoor kiezen om te vertrekken of elders te investeren.” Het nieuwe kabinet moet volgens hen werk maken van ‘een stevige investeringsagenda’.

Lees meer van Hans Veltmeijer: Onderzoek naar focus op vaardigheid in plaats van diploma en Meer ziekteverzuim in eerste kwartaal; laagste verzuim in horeca en landbouw