Werk steeds complexer, eisen aan werknemers blijven stijgen

Onderzoekers zien dat er steeds hogere eisen gesteld worden aan werknemers, zodat werken er de afgelopen 20 jaar voor velen intensiever op is geworden.

De toegenomen werkdruk heeft te maken met een complexe wisselwerking tussen allerlei facetten van het werk, de beroepsbeoefenaren en de maatschappelijke context. Zo is onder meer bij ICT-systeembeheerders, leerkrachten in het basisonderwijs, thuiszorgmedewerkers en orderpickers de werkdruk toegenomen. Dat blijkt uit onderzoek van het Departement Human Resource Studies van Tilburg University, schrijft het Tijdschrift voor HRM

Onderzoekers Sjanne Marie van den Groenendaal, Msc, Dr. Charissa Freese en professor dr. Marc van Veldhoven zien dat er steeds hogere eisen gesteld worden aan werknemers. Zo moeten mobiele beveiligers een steeds groter gebied beveiligen, geven leerkrachten les aan vollere klassen en werken ze met een complexer digitaal leerlingvolgsysteem. 

Concurreren met robots

Thuiszorgmedewerkers krijgen steeds minder tijd om hun werk te doen, vrachtwagenchauffeurs zien meer drukte en agressie in het verkeer, systeembeheerders moet vaker in de avonden en weekenden werken. Orderpickers lijken soms in snelheid te moeten concurreren met robots. Er is een toename van zowel de kwalitatieve taakeisen, de emotionele belasting als de kwantitatieve taakeisen, aldus de onderzoekers. 

Daardoor worden stressbestendigheid, mensenkennis, conflicthantering en communicatieve vaardigheid in alle beroepen steeds belangrijkere eigenschappen. Daarnaast krijgen werknemers te maken met steeds meer veeleisende klanten, collega’s en leerlingen door veranderende maatschappelijke waarden en normen.

Voorkomen van extra werkdruk

De onderzoekers ontwikkelden een integraal onderzoeksmodel waarin werkintensivering wordt beschouwd vanuit de wisselwerking tussen vier aspecten: veranderingen in de kwantitatieve taakeisen, veranderingen in de kwalitatieve taakeisen, hulpbronnen in het werk en persoonlijke hulpbronnen van beroepsbeoefenaren. 

Het ontwikkelde model is ook op andere beroepen toe te passen. Met de conclusies uit het onderzoek kan meer gefundeerd worden nagedacht over het voorkomen van extra werkdruk of een burn-out. Zo kan extra scholing om met digitale systemen om te gaan, of met technologische ontwikkelingen om te gaan of bij te houden een mogelijke oplossing zijn.

Intensivering bespreekbaar maken

De onderzoekers adviseren werkgevers en arbodiensten om de intensivering van het werk bespreekbaar te maken. Door systematisch aandacht te besteden aan veranderingen kan er tijdig actie ondernomen worden en kan negatieve impact van de verandering wellicht beperkt worden. Daarnaast raden ze aan om te kijken of aangeboden hulpbronnen ook als zodanig door werknemers ervaren worden en zouden sommige werknemers baat kunnen hebben ondersteuning op het gebied van conflict- en communicatievaardigheden.