Hoe scherp luister jij eigenlijk naar (on)opvallend goede ideeën van je medewerkers?

Tegenwoordig weten we niet anders dan dat we thuis zelf onze IKEA-meubelen in elkaar knutselen, maar ooit was dit verre van normaal. Als bij IKEA in de jaren vijftig van de vorige eeuw een leider niet had opengestaan voor het idee van een van zijn medewerkers om makkelijker te vervoeren meubels te produceren, dan was het waarschijnlijk heel anders gelopen met IKEA.

Het merendeel van de managers zou hier volledig op afhaken. Maar bij IKEA zag iemand wel licht in zo’n krankzinnig idee, en pakte erop door.

Toen in 1956 Gillis Lundgren, een van de eerste IKEA-medewerkers, een IKEA-tafel kocht en deze in zijn auto mee wilde nemen, stuitte hij op een probleem. Het meubelstuk paste bij lange na niet in zijn auto en hij zag dat hij niet de enige was met dit probleem. En dat bracht hem op een lumineus idee. Het zou wel passen als de poten niet meer onder de tafel zouden zitten. Ik zie het zo voor me.

De IKEA-medewerker die enthousiast bij haar of zijn manager aan het bureau komt en zegt: “Ik heb nou toch een goed idee. We zagen gewoon die stoelpoten van de tafel af!” Het merendeel van de managers zou hier waarschijnlijk volledig op afhaken. Maar bij IKEA zag iemand juist wel licht in zo’n krankzinnig idee, en pakte erop door. De rest is geschiedenis.

Dan doe ik het zelf wel

Maar dat het ook anders kan lopen, laat het voorbeeld van Eric Yuan zien. Eind jaren negentig ging hij als een van de eerste werknemers bij Webex werken, een breed platform voor bellen, chatten en videovergaderen. Tien jaar later werd dat overgenomen door Cisco.

Yuan sprak regelmatig met gebruikers van Webex en wist dat er veel ontevredenheid was over het product. Hij schaamde zich daarvoor en kaartte meermaals aan dat de service drastisch verbeterd moest worden. Maar zijn management wilde niet naar hem luisteren. Hij raakte gedesillusioneerd en had geen plezier meer in zijn werk.

Hij besloot om dan maar zelf een dergelijk platform te gaan ontwikkelen dat wel gebruiksvriendelijk zou zijn en vertrok. Meer dan 40 talenten gingen met hem mee om samen met hem het nieuwe avontuur aan te gaan. Dit was de start van Zoom, het video conferencing-platform dat we vandaag de dag allemaal kennen en dat we vast vaker gebruiken dan Webex.

Medewerkers spreken zich niet meer uit

Baanbrekende concepten beginnen vaak met een raar of zelfs absurd idee van een medewerker, meestal omdat die in zijn eigen werkomgeving een probleem tegenkomt, zich daarover verwondert en dat gewoon wil oplossen. Maar de meeste ideeën worden weggewuifd omdat ze te onconventioneel zijn en niet begrepen worden.

Uit onderzoek van Karin Hurt and David Dye blijkt onder andere dat twee derde van de medewerkers zich niet uitspreekt omdat ze denken dat hun management handelt onder het motto ‘dit is hoe we het altijd hier doen’. De helft heeft het gevoel dat er toch niets mee gebeurt en zegt dat hun ook nooit gevraagd wordt om ideeën te delen.

Maar de crux zit hem erin dat een idee pas een succes wordt als de leider in staat is om met een open vizier naar het idee te kijken en het lef heeft om erop door te pakken. Dat vraagt om leiders met een open geest waar medewerkers zich zo goed bij voelen dat ze ook een krankzinnig idee durven delen. En wij onze IKEA-meubels dus alweer bijna 70 jaar zelf monteren.