Leiderschap in perspectief: welke leider haalt het meeste uit zijn volgers?

Toch zijn er voor elke leider een paar verantwoordelijkheden die altijd terugkomen. In de kern draait het uiteraard niet alleen om besluitvorming en het aansturen van anderen, maar ook om het creëren van een visie, het bieden van richting en het stimuleren van groei op individueel en collectief niveau.

“De grootste leider is niet noodzakelijk degene die de meeste volgers heeft, maar degene die het meeste uit zijn volgers haalt”

Een van de eerste leiderschapsoefeningen die ik ooit deed, staat mij nog altijd bij. De deelnemers vormden een kring met de rug naar elkaar toe, elk met een uiteinde van een touw in de hand, dat met iedereen verbonden was en indirect invloed had op de positie van de haak die ermee verbonden was. Op een tafel in het midden van de kring lagen blokken met haken eraan.

De kracht van effectief leiderschap

Het doel was om samen de hoogste toren te bouwen door de haak van het touw te haken met de blokken en ze te stapelen. Eén persoon fungeerde als leider en gaf aanwijzingen aan het team; deze persoon was de enige die kon zien wat er op de tafel gebeurde. Er werden meerdere pogingen gedaan, met verschillende leiders, en sommige waren bijna succesvol tot de toren alsnog instortte.

Daarna draaiden we ons allemaal om en konden we het doel en ons eigen effect op het behalen van het doel zien. Met het volledige overzicht verliep het bouwproces veel soepeler. De leider gaf nog steeds aanwijzingen, tenslotte zat degene niet zelf vast aan touwtjes waardoor diegene in en uit kon zoomen en meekijken vanuit de verschillende perspectieven. Dit redelijk simpele spel illustreerde de kracht van effectief leiderschap: zorgen dat de teamleden niet alleen het doel begrijpen, maar ook hun rol daarin, hoe klein die rol ook lijkt. Het gaf ook duidelijk weer wat belangrijk is aan de positie van de leider om diens rol zo goed mogelijk te vervullen.

De leider dient flexibel te zijn in perspectief en niet te veel vanuit één punt te opereren. Door rond te lopen en mee te kijken met de deelnemers, kon de leider zich veel beter verplaatsen in de verschillende rollen van de deelnemers. Met de open kring waarin iedereen meekeek, ging de leider vanzelf veel meer op een aansporende manier suggereren en bijsturen. Er was een hele andere manier van leidinggeven nodig en alle betrokkenen hadden het duidelijk meer naar hun zin.

Transparantie en gelijkheid

Een simpel spel (en na het net opgezocht te hebben op internet, is teamtoren blijkbaar een kinderspel) dat een grote verbeeldingskracht aanboort. Wat ik sindsdien hiervan meeneem, is hoe belangrijk transparantie en gelijkheid zijn. Ik denk dat ook direct duidelijk zou worden wat de effecten zijn als je een paar deelnemers weer met hun rug naar het midden laat zitten, en hoe groot het verschil tussen de resultaten dan wordt.

Dit deed mij denken aan een quote van J.C Maxwell: “De grootste leider is niet noodzakelijk degene die de meeste volgers heeft, maar degene die het meeste uit zijn volgers haalt” (The 21 Irrefutable Laws of Leadership: Follow Them and People Will Follow You, 1998).

Over de verantwoordelijkheid van leiders valt nog een hoop te zeggen en dat gaan we dan ook zeker doen tijdens CHRO Day op 13 november.