Rusland en Oekraïne: aangescherpte regels voor werk en handel

De Russisch-Oekraïense oorlog heeft grote gevolgen, ook voor Nederlandse ondernemers. VNO-NCW geeft antwoord op de meest gestelde vragen en over de consequenties voor ondernemers met betrekking tot werk en handel met beide landen. Hieronder een samenvating.

1. Het is op dit moment ingewikkeld om uit Oekraïne te komen, zeker voor mannen tussen de 18 en 60 jaar. Die zijn door de Oekraïense regering opgeroepen in Oekraïne te blijven.
2. Mocht u als ondernemer uw Oekraïense medewerkers naar Nederland willen evacueren, dan moeten zij beschikken over een biometrisch paspoort. Zij genieten tijdelijk een beschermde status in de Europese
3. Oekraïners kunnen in Nederland vrij reizen. Zij kunnen zich melden bij een opvanglocatie en bij de gemeente waar zij verblijven (in verband met zorg, onderwijs, ondersteuning) maar zijn dat niet verplicht.
4. Oekraïense vluchtelingen mogen niet aan de slag in Nederland, tenzij ze over een Tewerkstellingsvergunning beschikken.
5. Er wordt gewerkt aan een regeling waarbij een snelle competentiescreening plaatsvindt. Vervolgens moet er een regeling komen om te kunnen werken.
6. Voor het weg-, lucht- en zeevervoer zijn er strengere controles aan de verschillende grenzen. Dit betekent dat wachttijden sterk oplopen bij de Oekraïense grens met verschillende EU-lidstaten en bij de Russische grens met Estland, Letland en Litouwen.
7. De grens tussen Oekraïne en Rusland en de grens tussen Oekraïne en Belarus zijn gesloten.

Deze 15 sancties zijn van kracht tegen Rusland

Financiële sancties

1. De tegoeden in de EU van onder meer president Poetin, de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov en leden van de Doema zijn bevroren.
2. Er gelden financiële beperkingen tegen een aantal Russische banken, de Russische overheid en tegen grote Russische staatsbedrijven. U mag aan hen bijvoorbeeld geen geld uitlenen. Het gaat onder meer over de Rossiya Bank, de Promsvyaz Bank, de VEB-bank, en het Internet Research Agency.
3. Financiële stromen naar de EU worden beperkt door te verbieden dat personen uit Rusland stortingen kunnen doen op een rekening als er 100.000 euro op staat. Ook de verkoop van een aantal financiële producten in euro’s zijn verboden.
4. Er is een verbod op leningen en investeringsproducten voor de Russische overheid, de Centrale Bank en daaraan gelieerde personen of entiteiten.
5. Per 12 maart worden een aantal Russische banken afgesloten van het mondiale berichtensysteem voor internationale betalingen SWIFT. Het gaat om Bank Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank, Bank Rossiya, Sovcombank, VNESHECONOMBANK (VEB) en VTB BANK.

Sancties in de energiesector

6. Er is een exportverbod voor bepaalde apparatuur, technologie en dienstverlening voor raffinagetechnologieën, diepwaterolie-exploratie en –productie, arctische olie-exploratie en –productie en schalieolieprojecten in Rusland.

Sancties in de transportsector

7. Er is een verbod ingesteld op het exporteren van alle luchtvaartonderdelen en -reparaties, en gerelateerde financiële diensten.

Exportcontroles en exportfinanciering

8. Een uitgebreide lijst goederen en technologie mag niet meer of slechts nog onder zeer strikte voorwaarden naar Rusland geëxporteerd worden. Er is een lijst met HS-codes die nageslagen kan worden in bijlage VII van verordening 2022/328 van de EU.
9. Er geldt een exportverbod voor wapens en gerelateerde producten. Ook technische en financiële ondersteuning en diensten die met deze producten te maken hebben, zijn verboden. Er gelden uitzonderingen voor bestaande contracten van vóór de invoering van de sancties.
10. Er is een importverbod van kracht voor wapens en gerelateerde producten uit Rusland.
11. Er geldt een exportverbod voor bepaalde producten en technologieën voor tweeërlei gebruik naar Rusland, of producten die hieraan gerelateerd zijn. Tweeërlei gebruik of ‘dual use’ betekent dat de goederen meestal een normale (civiele) toepassing hebben, maar dat ze ook militair gebruikt kunnen worden.
12. Ook het leveren van technische bijstand of tussenhandel met betrekking tot dual use-producten voor gebruik in Rusland of door personen in Rusland is verboden.

Visa en reizen

13. Er geldt een visumverbod voor personen die op de EU-sanctielijst staan. Dit zijn onder meer alle Doema-leden, leden van de Russische Veiligheidsraad en Belarussische individuen die de invasie van Oekraïne in februari 2022 hebben gefaciliteerd.
14. De visumfacilitatie voor Russische dienstpaspoorten is afgeschaft.
15. De EU heeft het luchtruim gesloten voor Russische luchtvaartmaatschappijen.

Meldpunt

VNO-NCW en MKB-Nederland hebben zelf een meldpunt ingesteld waar ondernemers en branches met hun vragen, problemen en andere zaken terecht kunnen:
oekraine@vnoncw-mkb.nl