47.000 zzp’ers kunnen niet verder als zelfstandige

Sinds de invoering van de wet DBA zijn tot nu toe circa 47.000 zelfstandigen zonder personeel opdrachten kwijtgeraakt.

Van hen kon minder dan de helft verder op basis van payrolling, als uitzendkracht, of op een tijdelijk arbeidscontract. De meeste getroffen zzp’ers raakten hun opdracht helemaal kwijt. 

De gevolgen zijn het grootst in de sociale sector, de zorg, en de ict. Een en ander blijkt uit onderzoek van Intelligence Group in samenwerking met ZZP-expert Pierre Spaninks.

Eerder geen concrete aanwijzingen 
Onlangs meldde staatssecretaris Wiebes van Financiën nog in antwoord op vragen uit de Tweede Kamer dat hij geen concrete aanwijzingen had voor negatieve effecten van de nieuwe wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties voor de inhuur van zzp’ers.

‘Het lag voor de hand dat de invoering van de modelovereenkomsten ingrijpende gevolgen zou hebben,’ zegt Spaninks. ‘Maar tot nu toe moesten we het doen met de verhalen van individuele zzp’ers en hun opdrachtgevers. De politiek kon daar weinig mee, in de discussie of de wet DBA niet overhaast was ingevoerd.’

Voor het eerst cijfers over de effecten 
Geert-Jan Waasdorp van Intelligence Group: ‘De afgelopen maanden hebben wij daarom een aantal vragen over de effecten van de wet DBA meegenomen in ons Arbeidsmarkt GedragOnderzoek. Daardoor kunnen wij nu voor het eerst aan de hand van cijfers laten zien wat er gebeurt.’

De wet raakt niet alle zzp’ers. Het gaat alleen om zzp’ers die zich aanbieden op de zakelijke markt, zoals ict’ers, communicatie-adviseurs en financiële specialisten. Volgens het kabinet bestaat een deel van hen uit ‘schijnzelfstandigen’. Die zouden werken op een manier die te veel lijkt op die van mensen in loondienst.

De onderzoekers gaan ervan uit dat ongeveer 400.000 van de 1 miljoen zzp’ers zich specifiek op de zakelijke markt richten (business-to-business) en dus onder de werking van de wet vallen. Daarvan hebben er sinds de invoering van de wet zo’n 47.200 (11,8%) van een van hun opdrachtgevers te horen gekregen dat zij een opdracht niet als zelfstandige konden (blijven) uitvoeren. 

Helemaal van de opdracht moeten afzien 
Minder dan de helft (42%) van die 47.200 zzp’ers kon die opdracht alsnog (blijven) uitvoeren via payrolling, als uitzendkracht, of op basis van een arbeidsovereenkomst. De meerderheid heeft helemaal van de opdracht moeten afzien. Dan gaat het over 58% oftewel 27.400 mensen.

Aan de AGO-meting 2016-Q3 namen 3.639 personen deel van wie 322 zzp’ers.