Even niet klassikaal of op kantoor maar digitaal. Bijna iedere L&D-professional is wel bezig mensen te helpen om virtueel te leren werken. Hoogleraar Corporate Learning & Leadership Development Nick van Dam van Nyenrode Business Universiteit en directeur van het IE University (Madrid) Center for Corporate Learning Innovation ( www.ie.edu/learning) geldt als dé internationale goeroe in dit vakgebied

“Het leren in een klaslokaal of collegezaal zal straks, na deze coronacrisis, niet verdwijnen”, verwacht Van Dam. “Maar het wordt heel anders. Dan zullen niet langer 50 powerpoint-slides worden getoond en worden uitgelegd! Dat gebeurt straks online, met podcasts, webinars en virtuele klassen. Die klas ondergaat een inrichtingsmetamorfose, krijgt een heel andere dynamiek en pedagogiek.

Hightech learning in versnelling

“Noem het de transformatie van leren. Als mensen daar samenkomen, wordt er geoefend in vaardigheden, worden de online verworven inzichten besproken, samen bedrijfsspecifieke problemen opgelost, en leren we van elkaar. ‘Hightech learning’ komt in een versnelling, ‘high touch learning’ wordt – mits goed onderwijskundig ontworpen – ook heel belangrijk.”

Gebruik die twee uur reistijd die je nu niet hebt, om te bedenken welke vaardigheden en kennisgebieden je verder wilt ontwikkelen

Leren zal anders worden dan vroeger. Zoals heel veel in het post-corona tijdperk anders wordt. “Recent deed ik onderzoek onder leiders”, vertelt Nick van Dam. “Die bleken zo druk, dat het ze aan tijd voor reflectie ontbrak. In de klas kun je ze laten reflecteren aan de hand van goede vragen en intervisie.’

Rustpunten nodig bij thuiswerken

“Waar het nu, tijdens de crisis, om gaat: gezondheid, welzijn, en geluk. Dáár mensen mee helpen. Want vitaliteit is cruciaal, om die vitaliteit te bereiken en te behouden moeten  tijdens het thuiswerken bijvoorbeeld rustpunten worden ingebouwd. 
“En denk aan de mentale zorg voor medewerkers: aan hun emoties en angsten. Want heel veel mensen maken zich zorgen. Over gezondheid, werk, inkomen, de toekomst van hun kinderen. Veel mensen die nu virtueel werken geven aan dat het zwaar is. Voor L&D vakgenoten is het alle hens aan dek.”

Zorg als leider dat je je in de schoenen van je mensen verplaatst, toon empathie, geef ze hoop en motiveer ze

In het nieuws is de boodschap van economen vooral: slecht, slechter slechtst. Hoogleraar Van Dam benadrukt liever de positieve kanten van deze crisis.  “Zin- en betekenisgeving, tijd voor die zelfreflectie. Wat is nou écht belangrijk? Dit is ook hét moment voor bijscholing. Noem het een uitgelezen kans om achterstallig onderhoud aan de arbeidsmarkt te geven. 

Echte leiders moeten nu opstaan

“Gebruik die twee uur reistijd die je de komende weken niet hebt, om na te denken over welke vaardigheden en kennisgebieden je verder wilt ontwikkelen. Bijscholing en wellicht omscholing. Voor je huidige werkgever, of voor die toekomstige. En de echte leiders moeten nu opstaan, want doordachte en krachtige besluitvorming in crisistijden maakt het verschil. ‘Zorg er als leider voor dat je je in de schoenen van je mensen verplaatst, toon empathie, geef ze hoop en motiveer ze”.

De coronacrisis zorgt voor een enorme versnelling van de digitalisering, het is als een katalysator, stelt Nick van Dam. Omdat mensen thuis wel móeten werken met nieuwe tools. En nog een andere onstuitbare trend: we hebben minder behoefte aan generalisten, specialisten worden steeds belangrijker. Die eerste groep doet er dan ook goed aan zich te laten bijscholen.

McKinsey

Nick van Dam is een autoriteit op het gebied van corporate learning en leadership development, met meer dan vijfentwintig jaar ervaring als voormalig Partner, Global Chief Learning Officer, HR-Executive en Client Advisor bij McKinsey en Deloitte. Hij heeft gewerkt met meer dan honderd cliënten wereldwijd. Hij woont en werkt deels in Spanje, deels in Nederland.

Om- en bijscholing is een must voor de traditionele manager

“Om- en bijscholing is een must voor bijvoorbeeld die traditionele manager”, zegt Van Dam. “Onlangs sprak ik met de topman van de Bank of America, de grootste commerciële vermogensbank van de Verenigde Staten. Daar zijn de afgelopen 10 jaar van de 30.000 managementfuncties  inmiddels al 10.000 banen geschrapt. Een ontwikkeling die verder zal gaan. Organisaties worden steeds platter, we werken agile en de digitalisering rukt  verder op. De behoefte aan de generalist met beperkte kennis, slinkt snel. 

Steeds meer digitaliseren en automatiseren

Het is essentieel dat mensen een eigen vakgebied hebben. Wat is belangrijk? Dat je bijvoorbeeld taken kan uitoefenen die niet door een computer kunnen worden gedaan. Deze gezondheidscrisis toont aan dat de productiefactor ‘arbeid’ een risico is in het bedrijfsproces. Daarom zullen bedrijven steeds meer bedrijfsprocessen digitaliseren en taken automatiseren. Zorg dat je beschikt over inhoudelijke expertise en goede vaardigheden ook wel ‘power skills’ genoemd.

Kijkend naar de  toekomst van werk, verwacht Nick van Dam dat de horeca na de crisis snel weer opstaat. “Want mensen hebben dan zelfs meer behoefte om uit eten te gaan, om die kop cappuccino op dat terras te drinken.” 

Digitale push 

Minder optimistisch is de hoogleraar over de detailhandel. Want ook hier geldt dat de coronacrisis een digitale push aan ons gedrag heeft gegeven. Nog meer online, minder winkels en dus minder winkelpersoneel. Omscholen en bijscholen dus.  Om inzetbaar te blijven in een snel veranderende arbeidsmarkt zullen mensen een leven lang moeten leren.

Nick van Dam publiceert in juli het boek ‘Leren en Ontwikkelen in de Digitale Eeuw’ waarbij alle royalties worden gedoneerd aan de Stichting e-Learning for Kids die gratis online onderwijs verzorgt voor kinderen (leeftijd 5-12) wereldwijd. (www.e-learningforkids.org)