Organisatie-experts: herstel rol van de middenmanager als spil in behalen strategische doelen

Het drietal Koen Marichal, Jesse Seger en Daan Sorgeloos- twee Belgen en een Nederlander – heeft in uiteenlopende rollen de sporen verdiend in de leiderschapsontwikkeling. Zij vegen in ‘Leading From he Middle‘ de vloer aan met simpele redeneringen rondom zelfsturing, jarenlang het grote alternatief voor de middenmanager. Tientallen jaren werd deze leidinggevende welhaast overbodig verklaard, als een tussenbaas met weinig zeggenschap en dito toegevoegde waarde. Dit doorgeefluik van de top naar de werkvloer kon wel worden wegbezuinigd.

Organisatorisch wondermiddel

Zelfsturende teams daarentegen waren tientallen jaren een soort van organisatorisch wondermiddel dat medewerkers in staat stelde om verantwoordelijkheid te pakken. Veel effectiever dan de middenmanager, die de boel maar ophield en ruis veroorzaakte in de communicatie tussen de leiders en de werkvloer. Met een middenmanager in de buurt wist je zeker dat eigen initiatief en innovativiteit kansloos waren. Middenmanagers waren ook nog eens duur.

Afschaffen dus, dat was jarenlang de boodschap van zelfs de meest serieuze bedrijfskundigen en HR-professionals. Maar de stemmen die aandringen op eliminatie van de middenmanagers, worden al een poosje niet meer gehoord. Zonder ruchtbaarheid is de middenfunctie in het leiderschap in ere hersteld, heel anders dan de traditionele middenmanager die op een transactionele en directieve wijze opereert.

Zorgen dat de organisatie levert

De middenmanager is bij uitstek de professional die zorgt dat de organisatie levert. De middenmanager jaagt de organisatie aan, bewaakt processen, zorgt voor de juiste faciliteiten en zorgt voor verbinding met strategische doelen. In deze visie is de middenmanager de verbindingsofficier van de organisatie. De middenmanager oefent opwaartse invloed uit voor thema’s die organisatorisch belangrijk zijn.

Daarnaast is de middenmanager onmisbaar een ruimtemaker, gericht op het creëren van een organisatiecontext die vernieuwing en innovatie bevordert, en een ‘strategie-uitdager’, zoals het boek de rol typeert, wiens taak het is om alternatieve strategische richtingen en prioriteiten te ontwikkelen. Kortom: een alleskunner die zorgt dat er gepresteerd wordt in een organisatie.

Presteren volgens afgesproken doelen

De drie auteurs zien twee vraagstukken wat betreft het omgaan met hernieuwde middenmanager. De eerste uitdaging is hoe middenmanagers medewerkers kunnen laten presteren volgens afgesproken doelen en tegelijkertijd bij kunnen dragen aan noodzakelijke innovatie. Prestatie gedijt het meest efficiënt als medewerkers een bepaalde routine beheersen. Maar innovatie vraagt juist om het doorbreken van een routine. De auteurs vragen zich af in hoeverre auteurs de balans kunnen vinden tussen deze twee uitersten.

De andere uitdaging voor de organisatie is de vraag wie de middenmanager daartoe moet managen. De drie auteurs werpen in hun boek de suggestie op dat middenmanagers hulp nodig hebben voor beide vraagstukken. Het antwoord in het boek is dat de top het middenkader hiervoor moet toerusten. Een mooie opdracht voor leiders om het middenkader de kracht te geven die het nodig heeft.

Koen Marichal, Jesse Seger en Daan Sorgeloos
Leading from the Middle‘
Pelckmans Pro
ISBN: 9789463370806