Hoe virtual reality leidt tot meer diversiteit op de werkvloer

Hoe belangrijk diversiteit, inclusiviteit en gelijkwaardigheid op de werkvloer zijn wordt onderschat in menige organisatie, stelt Anita Abaisa van IBIAS VR, een bureau dat virtual reality gebruikt voor leren en ontwikkelen. Dat inzicht verandert als mensen aan den lijve ervaren hoe het is om in andermans schoenen te staan.

Ervaren hoe het voelt om anders te zijn

Over het hoe en waarom van deze aanpak vertel Abaisa op Leadership in HR 2022, waar ze de masterclass ‘Amplify your Empathy in de the world of VR’ verzorgt. “We gebruiken virtual reality om mensen te laten ervaren hoe het voelt om anders te zijn”, zegt ze. “Daarvoor gebruiken we onder ander de 360-graden video. De video’s laten een andere werkelijkheid ervaren.”

“Aandeelhouders en andere stakeholders in Amerika vinden inclusie steeds belangrijker. In Nederland gaat het ook die kant op.”

“Daar raken mensen je aan, er wordt met je gesproken, er wordt over je gesproken, je ervaart bepaalde situaties die andere mensen ervaren. Je bent geen toeschouwer, zoals bij het kijken naar een film, je ondergaat wat een ander ervaart in die situatie. Je bent heel even die ander.”

Virtual reality is vooral bekend van games, waar voornamelijk gamers er een virtuele wereld mee betreden. IBIAS VR zet dit middel in op de arbeidsmarkt. “Om te helpen bij het creëren van gelijkwaardigheid en daarmee het oplossen van een maatschappelijk vraagstuk waar organisaties en medewerkers hinder van hebben”, verduidelijkt Abaisa.

Uitsluiting komt overal voor

“Veel organisaties denken dat uitsluiting bij hen niet gebeurt of dat inclusie goed geregeld is. Maar de gebeurtenissen rondom grensoverschrijdend gedrag leren ons anders. Ditzelfde geldt voor uitstroom. Het inzicht hoe medewerkers zich voelen is niet altijd. Op papier zijn diversiteit en inclusiviteit goed geregeld, maar ik leg uit dat uitsluiting op de werkvloer overal voorkomt.”

Diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusiviteit hebben allang de bijzondere belangstelling van Abaisa, die toegepaste psychologie studeerde. Zes jaar geleden richtte ze Black Ladies Talk op, het grootste zwarte vrouwen-netwerk van Europa. Ze is mede-eigenaar van Gladiator Academy, gericht op het dichten van de kloof tussen onderwijs en arbeidsmarkt.

Bevorderen van gedragsverandering

Nadat ze onderzoek indook over het sterke effect van virtual reality op het bevorderen van gedragsverandering van Stanford University besloot ze dit ook in Nederland te gaan inzetten. “Veel trainingen voor diversifiëring van de organisatiecultuur hebben een geringe impact. De ander zijn is moeilijk invoelbaar en wordt daardoor als minder urgent gezien.”

“Maar mensen worden kritischer, ze willen werken in veilige omgeving waar ze zich kunnen ontplooien. Vinden ze dat niet, dan zoeken ze verder, net zolang tot ze bij een organisatie komen waar ze zichzelf kunnen zijn. Dit zijn de organisaties die het beste uit de mensen halen, de basis voor succes. Daarom vinden aandeelhouders en andere stakeholders in Amerika inclusie steeds belangrijker. In Nederland gaat het ook die kant op.

Twee jaar lang testte Abaisa de tool op de impact op de gebruikers, waarmee ze vorig jaar startte in de markt. Tien virtual reality films over verschillende vormen van diversiteit zet IBIAS VR in, voor evenveel verschillende situaties. Een aantal andere films is in nog ontwikkeling.

Dit is waar inclusie begint

“Er zijn vele soorten diversiteit, zoals genderdiversiteit, culturele diversiteit, neurodiversiteit, generatiediversiteit en religiediversiteit”, vertelt Abaisa. “Veel mensen weten niet hoe ze ermee moeten omgaan. Pas als ze zelf ervaren hoe het voelt om af te wijken van de meerderheid ontstaat het begrip en is er empathie. Empathie is een essentieel ingrediënt om een inclusieve werkomgeving te creëren..”

De virtual reality experience van zes minuten is echter niet genoeg voor organisatieverandering, beaamt Abaisa. “Dit is een onderdeel van de workshops en het programma van drie maanden van training en coaching. Omgaan met diversiteit leer je niet in een paar weken. Het is een reis naar een andere cultuur die je maakt met vallen en opstaan. Wees niet bang om een fout te maken, vraag je medewerkers om hulp, geef ze mandaat en een stem in je aanpak en maak ze onderdeel van het plan. Dat is waar inclusie begint”