Kabinet-Schoof: forse uitstroom ambtenaren mogelijk door veel minder regels en meer efficiëntie

Het kabinet-Schoof streeft ernaar het aantal ambtenaren en externe inhuur aanzienlijk te verminderen door overbodige procedures te schrappen, de overhead te verlagen en de rijksbrede bedrijfsvoering te verbeteren. Dit gaat gepaard met het vereenvoudigen van regels en het verminderen van administratieve lasten voor burgers, ondernemers en uitvoeringsorganisaties.

Dat staat in het vorige week gepresenteerde regeerakkoord van de nieuwe kabinetsploeg dat een uitwerking is van het eerder verschenen hoofdlijnenakkoord. Volgens het nieuwe kabinet moet de overheid ‘toekomstbestendig’ worden gemaakt en is een belangrijke vraag daarbij: welk werk moet er (nu) gebeuren gelet op onze maatschappelijke opgave?

Daarin moeten keuzes worden gemaakt en die komen neer op minder procedures, overhead, regels en administratieve verplichtingen. ‘Mede vanwege de structurele arbeidsmarktkrapte moeten ambtenaren worden ingezet waar ze het hardste nodig zijn en beleid maken dat goed uitvoerbaar is.’

Ministeriële commissie

In het hoofdlijnenakkoord werd al duidelijk gemaakt dat het aantal rijksambtenaren met 22 procent zou moeten worden teruggebracht, althans, dat stond in de budgettaire bijlage. Het staat nu ook in het regeerakkoord, maar over hoe zij deze ‘budgettaire taakstelling’ op een verantwoorde manier zullen realiseren, dienen ministers zelf verantwoording af te leggen aan de Tweede Kamer in hun eigen begrotingen en jaarverslagen.

De minister van BZK coördineert deze operatie aan de hand van een ‘aantal af te spreken gemeenschappelijke kaders’. Het kabinet stelt een ministeriële commissie in waarin de voortgang van deze operatie aan de orde komt. Medewerkers die hiervan de gevolgen ondervinden, wordt ‘zo veel mogelijk perspectief’ geboden. ‘De stand van zaken zal regelmatig worden besproken met de vakbonden en de GOR Rijk.’

Minder vrijblijvend

Verder wordt een hervormingsagenda voor de versobering van de Algemene Bestuursdienst (ABD) aangekondigd. Het kabinet benadrukt dat het burgerperspectief en de uitvoering centraal moeten staan in het werk van topambtenaren, naast rechtsstatelijk besef en ambtelijk vakmanschap.

Volgens het kabinet is het voor de samenleving niet altijd duidelijk hoe topambtenaren verantwoordelijk zijn voor beleidsvorming en uitvoering die het publieke belang dienen. Daarom wordt onderzocht hoe zij meer transparantie kunnen bieden. Het leren en ontwikkelen van topambtenaren wordt verplicht, waarbij iedere topambtenaar een persoonlijk en toetsbaar plan moet opstellen.

Diverse ambtelijke top

Het kabinet streeft naar open en transparante wervings- en selectieprocedures en wil een diverse ambtelijke top die verschillende perspectieven uit de samenleving vertegenwoordigt. Hierbij wordt ook gezorgd voor het aantrekken van mensen van buiten de rijksoverheid.

Topambtenaren worden aangespoord om een nauwere aansluiting met de praktijk te realiseren en dit te integreren in hun werk. Dit is onderdeel van hun persoonlijke en toetsbare plan. Tevens kondigt het kabinet een evaluatie aan van de Wet normering topinkomens, inclusief een nota met verbetervoorstellen voor meer transparantie over de inkomensgegevens van functionarissen.