Door Frank Thooft

De financiële gezondheid van medewerkers is van invloed op hun welbevinden en daarmee ook op hun duurzame inzetbaarheid. Die financiële gezondheid is niet altijd vanzelfsprekend. Zo is bijna de helft van de Nederlanders financieel kwetsbaar, bleek uit onderzoek van Deloitte in 2021, dat in samenwerking met ING, Nibud en Universiteit Leiden werd uitgevoerd.

Richard Coonen

“Financiële stress leidt tot uitval, dat zie je in alle onderzoeken terug”

Met deze insteek ontwikkelde pensioenuitvoerder APG samen met twintig andere werkgevers speciaal voor medewerkers onafhankelijk online platform Geldvinder (www.geldvinder.nl). APG is de grootste pensioenuitvoeringsorganisatie van Nederland met 3000 werknemers en een beheerd vermogen van ruim 600 miljard euro. We lieten de initiatiefnemer en enkele andere werkgevers die bij de ontwikkeling van het platform betrokken waren aan het woord. 

Financiële fit–test

Geldvinder is een onafhankelijk activatieplatform om financieel fit te worden en te blijven. Een gebruiker doet eerst een financiële fit-test door het invullen van een aantal vragen. Die fit-test leidt tot een fitscore tussen de 0-100. Op basis van de fitscore kan de gebruiker zelf financiële doelen stellen om aan te werken. Deze doelen worden aangereikt door het platform. Dat verhoogt vervolgens weer de fitheidscore. En ondersteunt daarmee ook duurzame inzetbaarheid en vitaliteit van de gebruiker als medewerker. 

Richard Coonen was als manager business-development vanuit APG medeverantwoordelijk voor het co-creatie initiatief. Hij legt uit: “Financiële fitheid kun je benaderen vanuit de feitelijke situatie zoals inkomsten en uitgaven, vermogen en schulden en dergelijke, maar ook vanuit bewustzijn en gedrag.”

Kunt u daar voorbeelden van geven?

“Bouw je bijvoorbeeld wel een buffer op om op een later moment onvoorziene uitgaven te kunnen betalen? Daarnaast is het belangrijk dat je je bewust wordt van de diverse levensgebeurtenissen die een financiële impact kunnen hebben, zoals de geboorte van een kind, een verhuizing, maar ook een sabbatical. Met Geldvinder bereiken we dat mensen hierover actief gaan nadenken.”

Hoe zit het met de privacy van de werknemers op het platform?

Coonen: “Soms kun je bepaalde zaken lastig benoemen omdat ze snel te privé zijn. Maar de weerslag die financieel minder goed voorbereide of -bewuste medewerkers op hun functioneren kan hebben is er ook, en dat zet werkgevers vaak in een spagaat. Financiële stress leidt tot uitval, dat zie je in alle onderzoeken terug. Maar je wilt ook de privacy waarborgen. Met Geldvinder, dat voldoet aan alle AVG–regels op het gebied van privacy en security, kan dat.”

“We hebben Geldvinder nu twee jaar als pilot gedraaid met in totaal tweeduizend medewerkers. Het merendeel gaf aan dat ze zeer tevreden zijn met het financiële inzicht dat Geldvinder hen gegeven heeft.” 

Renée-Andrée Koornstra 

“Duurzame inzetbaarheid is altijd belangrijk. Zeker voor een grote organisatie als de VU met 5.500 medewerkers.” 

Ervaringen deelnemende bedrijven

We vroegen twee deelnemers aan het project naar hun ervaringen: Renée-Andrée Koornstra directeur HRM, Arbo & Milieu bij de Vrije Universiteit (VU) in Amsterdam en Gerard Welbie, beleidsadviseur HR bij DCMR Milieudienst Rijnmond.  

Wat maakt duurzame inzetbaarheid op dit moment voor uw organisatie een urgent thema? 

Welbie: “Onze organisatie telt bijna zeshonderd medewerkers, die een gemiddelde leeftijd van 47 jaar hebben. Met de verhoogde AOW-leeftijd moeten mensen langer door. Wij willen dat mensen op een gezonde manier de eindstreep halen. We hebben dat in de CAO vastgelegd. De Milieudienst is inmiddels een driejarige samenwerking aangegaan voor het gebruik van Geldvinder.” 

Koornstra: “Bij mijn vorige werkgever was ik al betrokken bij plannen voor een tool voor financiële fitheid. Toen ik overstapte naar de VU was het dan ook vanzelfsprekend dat ik betrokken wilde blijven bij de co-creatie van wat nu Geldvinder is geworden. Duurzame inzetbaarheid is altijd belangrijk. Zeker voor een grote organisatie als de VU met 5.500 medewerkers.”  

Waarde van geld

“In het algemeen kun je wel zeggen dat jonge generaties door de digitalisering van het geld tegenwoordig meer moeite lijken te hebben met de waarde van geld. Daar zit een deel van het gemis aan inzicht in je financiële situatie, dus in je financiële fitheid, denk ik. De VU kenmerkt zich daarbij door een bijzonder personeelsbestand: het bestaat uit wetenschappelijk en uit ondersteunend personeel.” 

“Wij hebben daarom twee jaar geleden Geldvinder bewust bij deze twee doelgroepen apart onder de aandacht gebracht. We hebben daarbij gemerkt dat het wel een gemis was dat Geldvinder op dat moment alleen nog in het Nederlands was.” 

“Een van onze aanbevelingen was dan ook dat hij tevens in het Engels zou komen. Veel jonge wetenschappers die bij ons werken komen immers uit het buitenland. In totaal hebben zo’n 40 medewerkers de afgelopen twee jaar aan de pilot meegedaan.” 

Welke middelen zet uw organisatie in om de duurzame inzetbaarheid van de medewerkers te verbeteren?

Welbie: “We hebben onder meer een bedrijfsfitnessregeling die we proberen te verbreden naar een sportregeling. We helpen medewerkers bij stoppen met roken en met adviezen voor gezondere voeding. We bieden loopbaanbegeleiding en we bieden onboarders extra ondersteuning.” 

Koornstra: “Denk aan sportondersteuning, een fietsplan, de beroemde ommetjes-app van prof. Erik Scherder, een regeling voor mensen die aan het einde van hun loopbaan in deeltijd kunnen gaan werken, mantelzorg en natuurlijk scholing en opleidingen. We houden elke twee jaar een medewerkerstevredenheidsonderzoek. Over het algemeen zijn onze medewerkers tevreden over de instrumenten voor duurzame inzetbaarheid bij de VU. We moeten er wel meer bekendheid aan geven, merken we.” 

Wat is het belang van financiële gezondheid van de medewerkers voor hun duurzame inzetbaarheid?

Welbie: “Financiële zorgen kunnen een stressfactor worden die het werk beïnvloedt, ziekteverzuim kan doen toenemen, enzovoorts. Ik denk dat elke organisatie wel te maken kan hebben met mensen die financieel in de knoop komen. Als je daar tijdig in ondersteunt, zorgt dat voor een betere duurzame inzetbaarheid.” 

Koornstra beaamt: “Financiële gezondheid zorgt voor minder stress, voor minder zorgen, voor minder uitval. Het geeft meer inzicht, dus meer rust. De promovendus die alleen naar zijn hoge studieschuld kijkt zou dat als erg belemmerend kunnen beschouwen; als je hem inzicht geeft in de totale financiële toestand over zijn hele loopbaan, dan kan hij beter relativeren en plannen.” 

Gerard Welbie

“Het mooie van een platform als Geldvinder is dat deze tool preventief werkt”

Welke rol speelt Geldvinder bij duurzame inzetbaarheid?

Welbie: “Hulp bij financiële problemen van je medewerkers biedt je als er al een probleem is ontstaan; het mooie van Geldvinder is dat de tool preventief werkt. Mensen houden zelf de regie over hun financiële fitheid; de werkgever krijgt daar geen inzage in en dat hoeft hij ook niet.” 

Koornstra: “We hebben nu nog geen directe relatie kunnen leggen met Geldvinder en duurzame(re) inzetbaarheid binnen de VU. Ik denk dat dat ook te snel zou zijn. Dit is iets wat je op langere termijn moet bekijken. Wat ik wel een erg sterk punt vind is dat Geldvinder onafhankelijk is en belangeloos is opgezet.” 

Wat kan uw organisatie nog meer doen om medewerkers te helpen met hun financiële fitheid?

Welbie: “We hebben een speciale app voor nieuwe medewerkers. Daar gaan we Geldvinder nu aan toevoegen. Dat gaan we ondersteunen met een extra campagne om het beter onder de aandacht te brengen. We hebben een levensfaseambassadeur, onder andere voor oudere medewerkers die richting pensioen gaan.” 

 

Koornstra: “We hebben een personeelsfonds waar medewerkers, onder bepaalde voorwaarden natuurlijk, een beroep op kunnen doen als ze financieel klem zijn komen te zitten. Daarnaast ondersteunen we ook culturele uitingen in ons eigen theater de Griffioen.”

APG: vitaliteitsindex 

Bij APG zelf wordt Geldvinder ook gebruikt door eigen medewerkers. Rein Heddema, directeur HR APG: “Duurzame inzetbaarheid is voor ons een vanzelfsprekendheid. Het past naadloos in ons denken over hoe je met je mensen moet omgaan.” 

Rein Heddema

“Duurzame inzetbaarheid is voor ons een vanzelfsprekendheid” 

“Immers: als je samen met je klanten voor je pensioendeelnemers het beste op financieel gebied wilt regelen, zou het vreemd zijn als je dat niet ook voor je eigen mensen zou doen. Met onze vitaliteitsindex monitoren we elke maand of onze mensen nog goed in hun vel zitten, en of we ondersteuning moeten bieden. Elke maand is een ander deel van de organisatie aan de beurt.” 

Hoe gaat APG om met duurzame inzetbaarheid? 

“Heddema: “APG werkt met een scala aan mogelijkheden om werknemers zo optimaal mogelijk te laten en blijven functioneren. Denk aan flexibel werken, demotiebeleid, een ouderenregeling, kinderopvang, interne én externe coaches voor mensen die even een steuntje nodig hebben, een aantal people managers die naast de leidinggevende staan en voor diens medewerkers de relatie met het werk helpen te verbeteren, een vitaliteitsprogramma met beweging, voorlichting over voeding.” 

Hoe landde Geldvinder bij de mensen binnen APG? 

Heddema: “Direct na de introductie twee jaar geleden was hij al door zo’n 600 medewerkers benaderd, en de reacties die we erop kregen waren heel positief. Geldvinder heeft een preventieve werking, en vult daarmee aan op de ondersteuning die we al boden voor mensen die in het kader van bijvoorbeeld boventalligheid naar een functie elders moesten gaan zoeken. Je anticipeert met Geldvinder, in plaats van dat je achteraf repareert.”  

Help je medewerkers ook bij toekomstige veranderingen 

Wat zou je nog meer kunnen doen als organisatie voor de financiële fitheid van je mensen? 

Heddema: “Je moet als werkgever het verschil maken door de medewerkers bij de veranderingen die er altijd komen nóg meer te ondersteunen. We hebben nu corona gehad met aanzienlijke impact, maar er komen meer veranderingen. Denk aan de verdergaande digitalisering van het werk, robotisering, de samenleving die nóg transparanter wordt, enzovoorts. Ik vind het je plicht als werkgever om je mensen daarbij hoe dan ook te ondersteunen.”