Onderzoek: 1 op de 6 werknemers verwacht overbodig te zijn

Van de Nederlandse werknemers is bijna een kwart bang voor baanverlies bij een reorganisatie en wil veertig procent zich graag bijscholen. 

17,2 procent van de Nederlandse werknemers voelt zich overbodig op de werkvloer omdat hun vaardigheden niet langer in lijn zijn met de huidige gang van zaken binnen de organisatie. Voornamelijk werknemers met een lange staat van dienst en alledaagse routinetaken worstelen met dat gevoel. Dat blijkt uit Europees onderzoek van de Antwerp Management School, in samenwerking met HR-dienstverlener SD Worx en dagblad De Tijd.

Skills overbodig 

De oorsprong hiervan ligt bij de vele handmatige en routinetaken waar werknemers uit sectoren zoals de handel, logistiek en transport dagelijks mee te maken hebben. Mensen met zo’n baan vertelden het vaakst dat ze het gevoel hebben dat hun skills overbodig zijn. Onder meer administratieve medewerkers, pakketbezorgers en winkelpersoneel hebben hiermee te maken. 

Leeftijd is niet zozeer de bepalende factor. Vooral lang binnen de organisatie werken in combinatie met een takenpakket dat veelal uit eenvoudige klusjes bestaat, verklaren waarom werknemers het gevoel hebben dat ze vastgeroest zijn in hun baan en niet meer interessant zijn voor de arbeidsmarkt. Bijna een op vijf werknemers (19,2%) zegt dat hij of zij over veel vaardigheden beschikt die niet meer waardevol zijn. Bijna een kwart (23%) vreest zelfs dat zijn of haar functie in het gedrang komt als er een reorganisatie wordt doorgevoerd.

Kwart bedrijven: personeel wordt overbodig

Het onderzoek ging ook bij leidinggevenden na hoe zij kijken naar de inzetbaarheid van hun medewerkers. Bijna een kwart (22,3%) denkt dat het merendeel van de medewerkers niet capabel is om een andere functie binnen het bedrijf uit te oefenen. Ze zien met andere woorden intern weinig doorgroeimogelijkheden voor hun mensen. 

Ongeveer een kwart (23,5%) denkt dat medewerkers straks helemaal overbodig worden als de technologische middelen zich blijven ontwikkelen. Nog eens 25,5 procent vindt dat één of meerdere werknemers de snelheid en de recente ontwikkelingen niet kan volgen.

Toch trouw aan werkgever

“Werknemers die vrezen voor hun toekomstbestendigheid en hun competenties als verouderd zien, zijn doorgaans werknemers voor wie vooral functiespecifieke kennis belangrijk is, en die zichzelf minder hoog inschatten op algemene vaardigheden. Hierdoor denken ze dat ze minder kansen hebben bij een reorganisatie of baanwissel”, aldus professor Ans De Vos van de Antwerp Management School. 

“Daarnaast zien we wel nog steeds een duidelijke loyaliteit van werknemers aan hun werkgever. Hoewel meer dan een op drie Nederlanders aangeeft in zijn of haar loopbaan nog eens iets anders te willen doen, is dat voor bijna de helft (48,7%) wel bij de huidige werkgever.”

HR-afdelig

Medewerkers klaarstomen voor de toekomst, blijft een gedeelde verantwoordelijkheid. Zowel werknemer, leidinggevende als HR-afdeling hebben hier een belangrijke rol in. Meer dan vier op tien Nederlandse werknemers (41,9%) zeggen het gevoel te hebben dat ze door hun bedrijf en leidinggevende de nodige ondersteuning krijgen om zich verder te ontwikkelen. Zij ervaren dat er niet enkel naar hun prestaties wordt gekeken, maar ook naar hoe ze in de toekomst kunnen werken. 

Dit gaat niet alleen om het volgen van opleidingen, maar ook om gesprekken waarin aandacht besteed wordt aan de verdere loopbaan. Een op vijf zegt niet het gevoel te hebben dat daar ruimte voor is en zegt enkel afgerekend te worden op het uitvoeren van zijn of haar huidige takenpakket. Nog eens 17,9 procent geeft aan dat elke vorm van feedback ontbreekt.

Groot deel werknemers wil bijscholen

“Leren en ontwikkelen blijven meestal beperkt tot de klassieke vormen van opleidingen en zijn tot op heden vooral gericht op vaardigheden die belangrijk zijn voor de huidige baan. Toch geeft een aanzienlijk deel (42,4%) van de Nederlandse werknemers aan ervoor te willen zorgen dat hun vaardigheden ook in de toekomst relevant zijn en blijven, bijvoorbeeld na een herstructurering of bij het zoeken van een nieuwe baan. 

“Het is daarom van essentieel belang dat zowel leidinggevende als werknemer voldoende initiatief blijven nemen in de ontwikkeling van loopbaanambities”, aldus Mark Bloem, algemeen directeur bij SD Worx Nederland.