SER-advies over hybride werken, dit moet u weten

1. Hybride werken wordt structureler, maar is niet altijd, overal en voor iedereen weggelegd

De SER adviseert werkgevers en werknemers hybride werken in overleg vorm te geven, op een manier die past bij hun situatie en het bedrijf. De SER adviseert ook om daar collectieve afspraken over te maken met de OR, via de personeelsvertegenwoordiging of via een CAO. Er komt geen wettelijk recht op thuiswerken. Ook moedigt de raad organisaties aan te onderzoeken of het werk enigszins aan te passen is, zodat het wél geschikt is voor thuiswerk en zodat het ook bereikbaar wordt voor bijvoorbeeld parttimers, flexwerkers en mensen met een beperking.

2. Versterk de zeggenschap van werknemers over de plek van werk, maar behoud de mogelijkheid tot maatwerk per organisatie

In het SER-advies is veel aandacht voor zeggenschap over de plek van werk. Relevant is dat er een initiatiefwetsvoorstel in het parlement ligt om de zeggenschap van werknemers over de plek van werk te vergroten: het wetsvoorstel ‘Werken waar je wilt’. Hierin wordt voorgesteld de Wet flexibel werken (Wfw) te wijzigen, zodat een verzoek tot aanpassing van de arbeidsplaats op eenzelfde manier wordt behandeld als een verzoek tot aanpassing van de werktijd of arbeidsduur. De SER vindt dat te beperkend en wil de norm aanpassen naar ‘redelijkheid en billijkheid’. Dat betekent dat in de beoordeling van een werknemer bijvoorbeeld zaken meegewogen kunnen worden als het welzijn van de werknemer, behoud van sociale cohesie, een goede teamsamenwerking, of zware administratieve of financiële lasten voor de werkgever (bijvoorbeeld als een werknemer deels in een ander EU-land wil werken). Deze norm geeft werkgevers de ruimte om een goede afweging te maken tussen het belang van het individu, het team, collega’s die locatiewerk verrichten en de organisatie als geheel en is dus veel beter werkbaar dan wat er in het wetsvoorstel is opgenomen.

Daarnaast wijst de SER op het belang van collectieve afspraken over hybride werken. Als met de OR of in de cao beleid is vastgesteld, dan vormt dit het kader waaraan werkgevers en werknemers een verzoek om elders te werken toetsen. Van de bepaling uit de Wfw over wijziging van de arbeidsplaats kan bovendien worden afgeweken als in de cao of in overeenstemming met de OR beleid voor hybride werken is opgesteld dat duidelijk maakt hoe de organisatie omgaat met de balans tussen werken op locatie en werken elders. Zonder beleid vallen partijen terug op de wettelijke bepaling.

3. Zorg dat er beleid is voor hybride werken op bedrijfs- en cao-niveau

Het opstellen van een hybridewerken-beleid op bedrijfs- en sectorniveau is nodig om hybride werken in goede banen te leiden, juist ook in organisaties die voor het eerst de stap zetten naar een structurelere vorm van hybride werken. Te denken valt aan afspraken over gezond en veilig werken, thuiswerk- en reiskostenvergoedingen, de werk-privébalans, (on)bereikbaarheid, (bij)scholing in digitale vaardigheden en werken vanuit het buitenland. Ook doen organisaties er goed aan binnen bestaande instrumenten, zoals de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E), stil te staan bij de risico’s van hybride werken.

4. Neem onduidelijkheden weg in de huidige wet- en regelgeving

De SER ziet – op zijn aanbevelingen voor het Wetsvoorstel ‘Werken waar je wilt’ na –geen noodzaak om bestaande wet- en regelgeving aan te passen. De meeste wetgeving lijkt voldoende ruimte aan hybride werken te bieden. Wel verzoekt de SER om duidelijkheid te geven over een aantal regelingen

De verwachting is dat minister Van Gennip en de vaste Tweede Kamercommissie de SER-commissie zullen uitnodigen voor een toelichting op het advies. Vervolgens zal het kabinet met een reactie komen via een brief aan de Tweede Kamer.

Gebaseerd op een uitgebreider artikel van de AWVN: https://www.awvn.nl/nieuws/ser-advies-hybride-werken/