WRR: scherp beleid overheid nodig om bedrijven uit te dagen zich maatschappelijk in te zetten

14 september 2023

Het overheidsbeleid stimuleert bedrijven vaak onvoldoende om bij te dragen aan de samenleving en geeft verkeerde prikkels. Dat stelt de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in het nieuwe rapport 'Goede zaken' De WRR pleit voor strenger beleid met scherpe eisen aan bedrijven, minder subsidies en meer duidelijkheid op lange termijn.

De WRR constateert in het rapport ‘Goede zaken’ dat ondernemingen te gemakkelijk verdienen aan zaken die schade toebrengen aan mens en milieu. Zo is het goedkoper om nieuw plastic te maken dan oud plastic te recyclen. Ook is het vaak goedkoper om telkens nieuwe uitzendkrachten in te huren in plaats van het vaste personeel om te scholen.

Het regeringsbeleid houdt gevestigde ondernemingen te veel uit de wind; dat maakt hen afwachtend en belemmert vernieuwing vanuit het bedrijfsleven, aldus de WRR. Ook onderkent de overheid de zakelijke realiteit van bedrijven onvoldoende. Daardoor worden cruciale kansen gemist om maatschappelijke oplossingen tot de kern te maken van het verdienmodel van ondernemingen.

De WRR pleit daarom voor een omslag in beleid: van pamperen naar uitdagen en motiveren en ‘heldere grenzen stellen, zodat goede zaken en goed ondernemerschap samengaan.

De WRR doet daartoe drie hoofdaanbevelingen:

Laat goede zaken lonen: zet in op ambitieuze combinaties van beprijzing en normering en versterk de regie over regulering en toezicht.
Wees terughoudend met subsidies en fiscale regelingen: bied steun alleen als tijdelijk zetje voor maatschappelijke oplossingen.
Ontketen investeringen voor transities: maak aanbestedingsbeleid opgavegericht en vergroot de slagkracht van investeringen via een publiek-private bank.