AWVN: loonafspraken dreigen concurrentiepositie te verzwakken, productiviteit moet prioriteit zijn

Beeld: Shutterstock

* AWVN waarschuwt voor de impact van hoge loonafspraken op de concurrentiekracht van Nederlandse bedrijven, met name in de industrie

* De gemiddelde cao-loonstijgingen stabiliseren rond 4,6% voor 2025, na een eerdere daling van de trend sinds juni 2023

* Een hogere arbeidsproductiviteit is nodig, AWVN roept op tot constructief cao-overleg om economische uitdagingen aan te pakken

Dat stelt AWVN als belangrijkste arbeidsvoorwaarden­adviseur van Nederlandse werkgevers in haar cao-maandbericht over februari. De februari-cao’s gelden voor 11.000 werknemers.

“Het koopkrachtverlies van een paar jaar geleden is voor vrijwel alle werknemers meer dan goed gemaakt”

De afgelopen anderhalf jaar gingen de maandgemiddelden in de cao-afspraken langzaam naar beneden vanaf een hoogste maandgemiddelde van 8 procent in juni 2023. Die daling is sinds afgelopen najaar gestopt op een niveau net boven de 4 procent.

Het definitieve cijfer over februari is lager dan de 5,4 procent die twee weken als voorlopig cijfer in media verscheen. Die bijstelling heeft te maken met het kleine aantal februari-akkoorden. Er werden afgelopen maand slechts 15 nieuwe akkoorden gesloten tegenover 22 in een doorsnee-februari-maand. Een of enkele ‘hoge’ of ‘lage’ akkoorden hebben daardoor veel invloed op het gemiddelde.

AWVN waarschuwt voor hoge loonafspraken en de impact op concurrentiekracht

In haar duiding van de februari-cijfers herhaalt AWVN haar zorg over de aanhoudende hoge loonafspraken. “Het koopkrachtverlies van een paar jaar geleden is voor vrijwel alle werknemers meer dan goed gemaakt. Het huidige niveau van verhogingen gaat ten koste van de concurrentiekracht van Nederlandse bedrijven en zal de economie verzwakken.” De werkgeversvereniging wijst met name op bedrijfssluitingen in de industrie.

AWVN dringt al langer aan op de noodzaak om de arbeidsproductiviteit in Nederland te verhogen en wil dat het belangrijkste thema maken in het cao-overleg. AWVN roept de vakbonden op tot “constructief overleg dat uitgaat van de loonruimte bij bedrijf of bedrijfstak en dat ook stilstaat bij de uitdagingen rond krapte en productiviteit”.

Het AWVN-looncijfer geeft aan wat werknemers die onder de betreffende cao’s vallen in de komende 12 maanden aan loonsverhogingen kunnen verwachten. De periodieke cao-cijfers van het CBS kijken terug op de realisatie van de gemaakte cao-afspraken.

Kerncijfers loonontwikkeling

Loonafspraken februari 2025 – gemiddeld 4,6%
Loonafspraken kalenderjaar 2025 – gemiddeld 4,6%
Loonafspraken kalenderjaar 2024 – gemiddeld 4,9%
Hoogste maandgemiddelde afgelopen jaren – 8,0% in juni 2023
Laagste maandgemiddelde afgelopen jaren – 1,6% in januari 2020
Aantal nieuwe cao-akkoorden in februari 2025 – 15 voor 11.000 werknemers
Gemiddeld aantal nieuwe cao-akkoorden in maand februari – 22
Aantal aflopende cao’s in 2025 – 427 voor 5,4 miljoen werknemers
Aantal vernieuwde cao’s die in 2025 ingaan – 86 voor 782.000 werknemers
Aantal openstaande cao’s op dit moment (expiratie in 2025) – 341 voor 4.6 miljoen werknemers

Het cao-seizoen 2025 in één oogopslag

Aantal afgesloten akkoorden en gemiddelde afgesproken cao-loonstijging per afsluitmaand (exclusief incidentele loonsverhogingen). 

AWVN

Werkgeversvereniging AWVN is de belangrijkste arbeidsvoorwaardenadviseur van Nederlandse werkgevers. AWVN is betrokken bij het merendeel van alle ongeveer 800 Nederlandse cao’s en bij een belangrijk deel van de arbeidsvoorwaardenregelingen.

Arbeidsvoorwaardennota en eindevaluatie

AWVN publiceert jaarlijks een arbeidsvoorwaardennota (samen met MKB Nederland en VNO-NCW) met richtlijnen voor het komende cao-jaar. Daarnaast verschijnt ook jaarlijks een eindevaluatie van het voorgaande cao-jaar en midden in het kalenderjaar een tussenevaluatie.

AWVN adviseert werkgevers om aan de slag te gaan met kunstmatige intelligentie (AI). De nieuwe technologie kan helpen de productiviteit te verhogen en de krapte op de arbeidsmarkt te verkleinen.