Concurrentiebeding alleen nog toepassen op topmanagers?

“Ook zetten bedrijven het concurrentiebeding regelmatig in als wisselgeld bij onderhandelingen over zaken als een vertrekvergoeding”, zegt Ruben Houweling. Een logische stap zou zijn als werkgevers verplicht worden tot een vergoeding als medewerkers in hun sollicitatievrijheid beperkt worden. 

Het concurrentiebeding in arbeidsovereenkomsten is niet onomstreden, zowel D66 en de PvdA zijn voor inperkingen en vakbond FNV wil er zelfs helemaal vanaf. In een artikel van NRC biedt de hoogleraar een juridische context bij de discussie over het oneigenlijk gebruik van deze concurrentiebedingen. 

Gevoelige bedrijfsinformatie

Uit onderzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid blijkt dat één op de vijf medewerkers in loondienst een concurrentiebeding in hun contract hebben staan. Echter, enkel een relatief kleine groep topfunctionarissen bevindt zich in organisaties die toegang hebben tot gevoelige bedrijfsinformatie. 

Dit verhoudt zich slecht tot het recht op vrije arbeidskeuze uit de grondwet, aldus Houweling. Uit zijn eerdere onderzoek naar het concurrentiebeding blijkt dat werkgevers deze bepaling vaak oneigenlijk gebruiken. Er heerst een gebrek aan wettelijke normen omtrent deze concurrentiebedingen. 

Voor topfunctionarissen is dit geen probleem: zij laten zich in contractbesprekingen bijstaan door advocaten en hebben een substantiële onderhandelingsmacht. Normale medewerkers willen gewoon aan de slag in een nieuwe baan. “Dan begin je niet zo gemakkelijk een gesprek over de gevolgen van een mogelijke scheiding”, aldus Houweling.

Compensatie door werkgever

De voorstellen van D66 en PvdA om bedrijven te verplichten een vergoeding te betalen aan medewerkers die beperkt worden in hun mogelijkheden om van baan te wisselen zijn een logische stap voorwaarts, volgens Houweling. In andere Europese landen geldt een dergelijke verplichting al, hiermee verschuift de last van het concurrentiebeding gedeeltelijk naar de werkgever: “Nu ligt de pijn volledig bij de werknemers”.